دلیل سفر عراقچی به مسکو چیست؟

خبر آنلاین در این زمینه نوشت: قرار است که در روز‌های آینده وزیر امورخارجه کشورمان در یک سفر از قبل برنامه ریزی شده به روسیه رفته و با مقامات این کشور دیدار و گفت‌و‌گو کند.

درباره اهمیت و چرایی این سفر می‌توان به موضوعات مهمی همانند مذاکرات اخیر ایران و آمریکا، پیگیری مذاکرات سه جانبه ایران روسیه و چین، قرارداد راهبردی ایران و روسیه، روابط دو جانبه و موضوعات مهم منطقه‌ای همانند تحولات خاورمیانه، بازار نفت و بحران اوکراین اشاره کرد.

ولی همانگونه که از اهمیت تحولات اخیر پیداست بطور حتم محور اصلی این سفر می‌تواند تحولات هسته‌ای بویژه مذاکرات سه جانبه اخیر در پکن و مذاکرات اخیر ایران و امریکا در عمان باشد که در هفته گذشته دور اول آن برگزار شد و دور دوم آن هم روز شنبه آینده برگزار خواهد شد.

در خصوص اهمیت این سفر و موضوعات مهم آن می‌توان به چند عامل مهم اشاره کرد:

یکی از اهداف اصلی سفر اقای عراقچی به مسکو می‌تواند ادامه مذاکرات ایران با روسیه و چین برای ایجاد هماهنگی در موضوع هسته‌ای باشد چراکه ایران رویکرد جدیدی اتخاذ کرده و برای پیش برد مذاکرات در سه جهت در تلاش است اول باطرف اروپایی یعنی آلمان و انگلیس و فرانسه برای جلوگیری از فعال شدن مکانیزم ماشه دوم انجام مذاکرات با روسیه و چین برای ایجاد هماهنگی در موضع سه کشور در برابر اقدام‌های اروپا و آمریکا در آینده و سوم گفتگوی غیر مستقیم با طرف آمریکایی به منظور کاهش خطر درگیری و خنثی کردن توطئه اسرائیلی‌ها برای تحمیل جنگ به ایران و منطقه و درنهایت فراهم کردن زمینه برای پایان دادن به تحریم‌ها از طریق مذاکره دست یابد.

از دیگر اهداف سفر دکتر عراقچی می‌تواند ارائه گزارشی از مذاکرات اخیر ایران وآمریکا باشد چرا که روسیه شریک مهم سیاسی و تجاری ایران در دوران اخیر بوده و در جریان مذاکرات هسته‌ای حتما مانند گذشته در صورت نقش آفرینی مثبت، کمک بیشتری در تسهیل گفت‌و‌گو‌ها خواهد داشت.

در عین حال باید توجه داشت که این دور از مذاکرات ایران و آمریکا بدون حضور پنج عضو ۵+۱ صورت می‌گیرد، لذا در جریان قرار گرفتن هر یک از آنها بویژه بازیگری مانند روسیه می‌تواند به قوام بیشتر در روند مذاکرات بینجامد.

همچنین با توجه به بحران اوکراین و رویکرد‌های سه کشور اروپایی در مناسبات اخیر خود با تهران و اختلافات اخیر آمریکا با اروپا به نظر می‌رسد که مسکو می‌تواند در گفت‌و‌گو‌ها بر خلاف اروپایی‌ها نقش موثرتری داشته باشد.

نظر به ارتباطات و مراودات گسترده سیاسی و اقتصادی بین تهران و مسکو، می‌توان گفت که کرملین نشینان انتظار دارند که شریک راهبردی آنها در موضوعات اساسی، آنان را در جریان امور بگذارند تا به طرف مقابل مذاکرات، عمق این روابط اثبات گردد.

با توجه به روحیات ترامپ در مواجهه با کشور‌های مختلف به نظر می‌رسد در میان رهبران کشور‌های طرف مذاکره با ایران شاید پوتین مقبول‌ترین آنها باشد که در این صورت می‌تواند در منازعه ایران و آمریکا نقش پلیس خوب را بازی کند.

حال با توجه به تاثیر بسیار مذاکرات هسته‌ای بر تحولات منطقه‌ای و جهانی به نظر می‌رسد سفر آقای عراقچی به مسکو در شرایط فعلی بسیار منطقی بوده و می‌طلبد که دستگاه دیپلماسی بعنوان موتور محرکه مذاکرات با تمامی بازیگران موثر بر پرونده هسته‌ای به گفت‌و‌گو و تبادل نظر بپردازند و از تمام ظرفیت عناصر دخیل در موضوع هسته‌ای خود استفاده نموده تا بتواند این مرحله از تحولات را به سلامت بگذراند.

نکته حائز اهمیت اینکه وزن سنگین موضوع مذاکرات در توازن بین المللی آنقدر بالاست که ویتکاف نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه هفته قبل پیش از انجام مذاکرات با ایران به دیدار پوتین رفت تا هماهنگی لازم در موضوعات فیمابین از جمله جنگ اوکراین و مذاکراتش با ایران را با مقامات کرملین در میان بگذارد و با خیال راحت پشت میز گفت‌و‌گو‌ها بنشیند.

با لحاظ کردن نوع رفتار اخیر ترامپ در صحنه بین المللی و تلاش برای یکه تازی در حل موضوعات جهانی، سفر وزیر خارجه کشورمان به روسیه اهمیت دوچندان یافته و پیچیدگی‌های احتمالی گفت‌و‌گو‌های آینده می‌تواند به ابعاد پیدا و پنهان این سفر صحه بگذارد.

نویسنده: حسن لاسجردی