جمعه 29 فروردین 1404
Thursday, 17 April 2025
دانشمندان در چین موفق شدند پیچیده‌ترین تراشه نیمه‌رسانای دوبعدی جهان را توسعه بدهند. ضخامت این تراشه کمتر از یک نانومتر است.
چیپ جدید را که Lingyu نام دارد، شرکت RiVAI Technologies ساخته و اولین تراشه سرور RISC-V چین محسوب می‌شود که کامل بومی توسعه یافته است. این تراشه برای پردازش‌های سنگین طراحی شده و توانایی پشتیبانی از مدل‌های زبانی بزرگ متن‌باز، مانند DeepSeek، را دارد.
طبق تحقیقی که در نشریه Nature منتشر شده، این چیپ از معماری RISC-V بهره می‌برد و می‌تواند دستورالعمل‌های استاندارد 32 بیتی را با استفاده از 5900 ترانزیستور مبتنی‌بر MoS2 اجرا کند. همچنین کتابخانه کاملی از سلول‌های استاندارد منطقی با استفاده از فناوری نیمه‌رسانای دوبعدی برای آن طراحی شده که شامل 25 نوع واحد منطقی می‌شود.
محققان برای رسیدن به این دستاورد، طراحی مدار و فرایند ساخت را هم‌زمان بهینه کرده‌اند تا به ادغام در مقیاس ویفر از مدارهای دوبعدی برسند؛ کاری که تا پیش‌از‌این در سطح جهانی بی‌سابقه بوده است.
معماری RISC-V مجموعه‌ای از دستورالعمل متن‌باز است که به شرکت‌های چینی اجازه می‌دهد بدون محدودیت‌های خارجی به طراحی و تولید پردازنده بپردازند. باتوجه‌به محدودیت‌ها و تحریم‌های تجاری اخیر که دسترسی چین به تراشه‌های پیشرفته ساخت خارج را محدود کرده، توجه به RISC-V بیشتر از همیشه افزایش یافته است.
با نگاه به محدودیت‌های ذاتی نیمه‌رساناهای سیلیکونی سنتی، جایگزین‌هایی مانند مواد دوبعدی بیش از پیش اهمیت پیدا کرده‌اند. به گفته محققان، این تراشه نمونه‌ای پیشگام از توان بالقوه فناوری مدارهای مجتمع دوبعدی فراتر از سیلیکون است که می‌تواند افق جدیدی در صنعت نیمه‌رساناها بگشاید.
یکی از چالش‌های اصلی استفاده از مواد دوبعدی شکنندگی و حساسیت بالای آنها نسبت به سیلیکون است. بااین‌حال محققان موفق شده‌اند با حفظ دقت و یکنواختی در مقیاس اتمی، مدارهایی با عملکرد بسیار دقیق و بازدهی فوق‌العاده بالا تولید کند.
