جمعه 12 بهمن 1403
Thursday, 30 January 2025
فرارو- موج جدید مخالفت‌ها با مذاکرات هسته‌ای، تنها چند روز پس از اظهارات محمدجواد ظریف در حاشیه ، «مجمع جهانی اقتصاد» در شهر داووس سوئیس آغاز شده است. منتقدانی که می‌گویند تکرار برجام، توافق با اروپا و آمریکا و زیر بار تعهد رفتن جدید، اشتباه است و این روز‌ها تیر پیکان انتقادات خود را روی ظریف متمرکز کرده‌اند.
به گزارش فرارو، برگزاری تجمع علیه ظریف و تیم مذاکره کننده از یک سو و اظهارات چهره‌های تندرو در مجلس شورای اسلامی از سوی دیگر، نشان می‌دهد حتی صحبت کردن درباره مذاکره، می‌تواند گروهی را خشمگین کند. این ابراز خشم در شرایطی انجام می‌شود که مسعود پزشکیان، در گفت‌و‌گو با شبکه تلویزیونی NBC آمریکا تاکید کرد اگر گفت‌و‌گو بر اساس احترام و برابری باشد، ایران مشکلی برای مذاکره ندارد.
با توجه به این که یکی از اصلی‌ترین وعده‌های پزشکیان در دوران پیش از انتخابات همین تحقق وعده رفع تحریم‌ها و پیشبرد مذاکرات بود، طبیعی است که برای رسیدن به وعده خود تلاش می‌کند و اکنون پرسش این است که چرا عده‌ای مخالف مذاکرات هستند و در دوران تحریم چه شرایطی بر کشور حکمفرماست؟ «محمد هاشمی رفسنجانی»، عضو هیات مؤسس حزب کارگزاران سازندگی و فعال سیاسی در گفت‌و‌گو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ داده است:
«محمد هاشمی» رفسنجانی به فرارو گفت: «اثرات تحریم‌ها و فشار‌های آن بر سیاست و اقتصاد کشور به حدی مشخص، شدید و ملموس است که اصلا اگر شخص یا اشخاصی این موضوع را انکار کرده یا نادیده بگیرند، جای تعجب است. اتفاقا یک طیف خاصی که زمان شکل گیری برجام ناراحت، نگران و دلواپس بودند، امروز اذعان دارند که رفع تحریم‌ها توانست، تا حد زیادی بر موتور اقتصاد کشور تاثیرگذار باشد. همین حالا هم بسیاری از افراد می‌دانند که شرایط ما بحرانی است و چاره‌ای به جز ادامه مذاکرات وجود ندارد. باقی ماندن کشور در وضعیت فعلی، مواجهه با فشار اقتصادی، تحریم و کمبود بودجه و ناترازی‌های متعدد در بخش‌های مختلف اقتصاد چه توجیهی دارد که عده‌ای از آن رضایت خاطر دارند؟ اما پاسخ این افراد را اتفاقا باید با دستاورد‌های برجام داد. در سال‌های مذاکرات برجام، ۴۰۰ میلیارد دلار از منابع ارزی بلوکه شده ایران آزاد شد. همچنین روابط تجاری ایران به سرعت رونق گرفت و ایران در همان ماه‌های اولیه شکل گیری برجام توانست قرارداد‌هایی با کشور‌های مختلف بسته و از امتیازات برجام بهره‌مند شود. همچنین بعد از مدت‌ها تحریم، موفق شدیم نظر مثبت برخی کشور‌ها را برای جذب سرمایه‌های آن‌ها جلب کنیم و عده‌ای برای سرمایه گذاری به ایران آمدند. لغو تحریم‌ها درآمد‌های نفتی بالاتر، مازاد تجاری بزرگ تر، نرخ ثابت ارز ملی و افزایش دستمزد‌های واقعی را برای ایران فراهم کرد.»
وی افزود: «اگر قرار باشد بگوییم در دوران تحریم چه می‌کشیم، باید همه این‌ها را برعکس کنیم. تورم بالاتر، انزوای سیاسی و اقتصادی، درآمد‌های نفتی کمتر یا بهتر است بگوییم مشتری نفتی کمتر و بسیاری از مشکلاتی که قبل از هر چیز بر سبد معیشت خانواده‌ها تاثیرگذار است را شاهدیم. آن‌هایی که مخالف مذاکرات و مخالف شکل گیری یک توافق جدید هستند، عملا هیچ استدلالی ندارند که چرا این را می‌گویند. خوشبختانه تصمیم گیری درباره مذاکرات یا تصمیم گیری درباره توافق جدید، بر عهده این گروه فکری نیست و هیچ مسئولیتی هم در این زمینه ندارند. تصمیم گیری در این خصوص با مقام‌های ارشد نظام است که خوشبختانه لزوم مذاکره را پذیرفته‌اند و این چراغ سبز را به دولت داده‌اند. البته طبیعی است که شرایط نسبت به دوره گذشته تغییر کرده و تیم دیپلماسی ایران نیز با توجه به شرایط جدید، مذاکرات را برنامه ریزی خواهد کرد.»
عضو هیئت مؤسس حزب کارگزاران سازندگی در ادامه گفت: «بحث انزوای سیاسی- اقتصادی ایران در دوران تحریم، چیزی نیست که به سادگی بتوان از آن عبور کرد. انزوای سیاسی، عدم ارتباط با جهان و عدم مناسبات سیاسی چه سودی برای ما داشته و دارد؟ اینجاست که به آن عبارت «کاسبان تحریم» می‌رسیم. ظاهرا برای برخی که دلشان نمی‌خواهد با جهان در ارتباط باشیم، تحریم‌ها «نان و آب» دارد. این‌ها از وضعیت تنگنای اقتصادی کشور، مستفیض می‌شوند و سود‌های اقتصادی و سیاسی می‌برند. این منافع در تضاد مستقیم با منافع ملت ایران است که زیر بار تحریم‌ها فشاری سنگین را تحمل می‌کنند. مگر می‌شود چشم را به روی فشار‌های وجود تحریم بست و منافع مذاکره و لغو تحریم را نادیده گرفت، فقط با این شعار که ما با غربی‌ها کاری نداریم و نباید کاری داشته باشیم؟ خوب است آقایان ببینند منافعشان در چه چیزی گره خورده است. آیا منافعشان در تنگدستی مردم، انزوای ایران در عرصه بین الملل و محدودیت‌های تجاری گره خورده است؟»
وی افزود: «پاسخ این سوال که چرا رفع تحریم و مذاکره الزامی است و چرا باید برای این موضوع تلاش کرد به حدی روشن است که مقاومت کردن در برابر فهم آن جای سؤال دارد. متاسفانه بعید است به برجامی با آن همه امتیاز که گرفته بودیم مجددا دست پیدا کنیم. اما حتی رسیدن به یک توافق با امتیازات کمتر هم در شرایط فعلی یک بُرد بزرگ محسوب می‌شود. برجام به حدی برای ایران امتیاز و سود فراهم کرده بود که ترامپ نتوانست آن را تحمل کند. اگر به قول برخی آقایان منتقد، برجام بد و مضر بود، یا اگر پر از امتیاز برای ایالات متحده بود، چرا ترامپ از آن ناراضی بود و خارج شد؟ منتقدان برجام، منتقدان مذاکره و آن‌هایی که نگران مذاکرات با غرب هستند، ترازوی خود را به ما هم نشان دهند تا بفهمیم چرا فکر می‌کنند کفه ترازو به نفع عدم مذاکره و برجام و عدم رفع تحریم‌ها پایین می‌رود.»
