به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، پاسارگاد ، از مهمترین بناهای بهجامانده از دوران هخامنشی، شهری بود که به دستور کوروش بزرگ ساخته شد. این شهر در گذشته باغی باشکوه با دو کاخ ایرانی و تالارهایی با ستونهای عظیم داشت. امروزه، این مجموعه شامل سازههایی مانند آبنمای باغ شاهی، باغ پادشاهی، کاخ دروازه، کاخ بار عام، قصر اختصاصی، آتشکده، دو کوشک، آرامگاه کمبوجیه و کاروانسرای مظفری است که در میان آنها، آرامگاه کوروش از مهمترین جاذبههای گردشگری محسوب میشود.
محمد حسینی، کارشناس مرمت پایگاه میراث جهانی پاسارگاد، در تاریخ نهم خرداد امسال، در گفت و گو با رکنا درباره تأمین امنیت این مجموعه اظهار داشته بود که محوطه باستانی پاسارگاد از سال ۱۳۴۰ فنسکشی شده و نخستین لایه حفاظتی آن چهار دهه پیش ایجاد شده است. این اقدام مانع از کشاورزی در مجاورت سازهها شد، درحالیکه پیش از آن، کشاورزان در این زمینها فعالیت داشتند.
وی همچنین توضیح داده بود که در دوران پهلوی اول، ۱۶۰ هکتار از این محوطه و مسیر ورودی آن به قیمت ۵ ریال برای هر متر خریداری شد، در حالی که در آن زمان زمینهای کشاورزی تنها یک ریال ارزش داشتند.
حسینی با اشاره به افزایش تدریجی سیستمهای نظارتی گفته بود: «در ۱۰ تا ۱۵ سال اخیر، با توجه به بودجه موجود، تعداد دوربینهای حفاظتی افزایش یافته و در کنار هر سازه حدود دو تا سه دوربین نصب شده است. بااینحال، کمبود نیروی انسانی همچنان یک چالش بزرگ محسوب میشود. طی ۸ سال گذشته، ۵ نفر از نیروهای یگان حفاظت پاسارگاد بازنشسته شدهاند و هنوز جایگزینی برای آنها در نظر گرفته نشده است.»
برای مطالعه این گفت و گو اینجا کلیک کنید.
سایت خبری صدای میراث خبر داده است که دو قاچاقچی بینالمللی افغانستانی ، معروف به «برادران شاه»، مجموعهای از آثار زرین هخامنشی متعلق به پاسارگاد را در دوبی از قاچاقچیان ایرانی به قیمت ۱.۱ میلیون دلار خریداری کردند. این آثار در ابتدا ۳ میلیون دلار ارزشگذاری شده بودند و شامل «زنجیر و آویز طلای تمامقد داریوش اول، دو بازوبند طلا، زیورآلات زنان هخامنشی و یک دیهیم طلا» بودند.
منابع آگاه از ایران، دوبی، لندن و فرانسه تصاویر بخشی از این آثار را برای ردگیری و استرداد در اختیار رسانهها قرار دادهاند. طبق گزارشها، چهار قاچاقچی ایرانی به نامهای «ارسلان»، «بهزاد»، «حبیب» و «حسن» این اشیا را با پرداخت ۳۰۰ میلیون تومان از حفاران غیرمجاز خریداری کرده بودند. گفته میشود «ارسلان» با ثبت شرکتی در دوبی مسیر قاچاق اشیای تاریخی را هموار کرده و گالری «برادران شاه» در دوبی به مرکزی برای خرید و فروش آثار غارتشده ایران تبدیل شده است.
این در حالی است که به تازگی، خبر حراج سکه های تاریخی هخامنشی و ساسانی در نیویورک سر و صدای زیادی به پا کرده بود. سخنگوی معاونت میراثفرهنگی اعلام کرد که وزارت میراث با اتکا به قوانین بینالمللی اجازه فروش این سکهها را نمیدهد.
دو نوجوان ۱۷ساله با انجام حفاری غیرمجاز، تعداد ۳۸۰ سکه سلوکی، ۹۷ سکه از دوران اسکندر مقدونی، ۱۹ سکه هوورز متعلق به دوره یکی از شاهنشاهان پارسی در شیراز و ۱ سکه مازه متعلق به مازایوس، یکی از ساتراپهای هخامنشی و ۲ سکه فنیقی که از معروفترین سکههای پر طرفدار در اشیای باستانی است را از یکی از محوطههای باستانی بیضا بیرون کشیدند و ۶ خریدار اشیای باستانی نیز برای خرید این آثار به شیراز سفر کردند تا این سکهها را با قیمتهای مختلف خریداری کنند.
سایت خبری صدای میراث با اعلام این خبر گزارش داده بود که فروش سکههای هخامنشی و ساسانی ایران در نیویورک در حالی صورتگرفته است که تعلل بسیار در مکاتبه با حراج سیانجی نیویورک و عدم نامهنگاری بهموقع با وزارت خارجه و معاونت حقوقی ریاستجمهوری منجر به ازدسترفتن فرصت بازگشت آثار قاچاق شده از نیویورک به تهران شد.
براساس این گزارش، سکههای فروخته شده شامل یک عدد سکه هرمز اول پادشاه ساسانی و دو عدد سکه هخامنشی از جنس نقره بود. سکه هخامنشی از سکههای بسیار کمیاب بود که با قیمت ۴۵ هزار دلار عرضه و با قیمت ۱۱۰ هزار دلار فروخته شد.
حال سوالاتی که از وزیر میراث فرهنگی فعلی و پیشین، معاونت میراث فرهنگی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس، اعضای فراکسیون گردشگری، نمایندگان مجلس استان فارس، نمایندگان مجلس امنیت ملی، پلیس بین الملل و... ایجاد می شود این است که حواستان به چه چیزی بود که اینگونه آثار تاریخی ارزشمند، متعلق به ایران عزیز، اینگونه مقابل دوربین های امنیتی، با خیال راحت و امنیت خاطر، تاراج می شود و هیچ کس عین خیالش نیست.
سوال اینجاست مگر سخنگوی معاونت میراثفرهنگی اعلام نکرده بود که وزارت میراث با اتکا به قوانین بینالمللی اجازه فروش سکههای تاریخی را نمیدهد؟ پس نتیجه چه شد؟
سوال اینجاست چرا در کمتر از یک ماه، خبر فروش آثار طلایی پاسارگاد در دوبی به گوش رسید؟
سوال اینجاست چرا هیچ کدام از دستگاه های نظارتی، به عملکرد مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس و اتفاقات ناگواری که در این مدت در این استان برای میراث فرهنگی رخ داده ورود نکرده است؟
سوال اینجاست که چطور این آثار، از مرزهای ایران خارج شدند؟
سوال اینجاست که وزرای میراث فرهنگی پیشین و فعلی، در زمینه افزایش نیروهای یگان حفاظت برای محوطه های دارای ارزش والاتر، اقدامی مهم و جدی نکرده اند و برای نمونه، در پاسارگاد، نیروهای یگان حفاظت که بازنشسته شده اند، جایگزین نشده اند؟