مراقب افسردگی دوران بارداری باشید

به گزارش نی نی بان ، افسردگی در بارداری یکی از اختلالات روحی است که زنان باردار طی آن حداقل برای دو هفته احساس ناراحتی و نا امیدی دارند. اگر شما هم باردار هستید، ممکن است در این دوران به شدت احساس نگرانی و بی قراری درباره‌ی نوزاد خود داشته باشد و خوابیدن و تمرکز کردن برای شما سخت باشد. 

طبق تحقیقات از هر ده زن باردار، یک نفر با افسردگی حاملگی مواجه می‌شود. در ادامه ما قصد داریم تمام جزئیات افسردگی دوران بارداری نظیر علت‌های آن، علائم و روش‌های درمان آن را با شما در میان بگذاریم. پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

افسردگی دوران بارداری چیست؟

افسردگی بارداری زمانی است که حالت ناراحتی در زن باردار برای هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه پیدا کند. این حالت می‌تواند از خفیف تا شدید بوده و بر روی زنان باردار به شیوه‌های متفاوتی اثر بگذارد.

بارداری می‌تواند یک تجربه‌ی بسیار احساسی باشد که مدیریت احساسات مختلف را برای فرد سخت‌تر می‌کند. در این حالت فرد باردار حتی مطمئن نیست که آیا حالاتی که تجربه می‌کند، می‌تواند حاکی از یک امر جدی‌تر نظیر بیماری باشد یا خیر. در طول حاملگی، هورمون‌های بارداری می‌توانند بر روی احساسات شما اثر بگذارند و باعث شوند شما نتوانید به خوبی بخوابید و حالت تهوع را تجربه کنید. همه‌ی این حالات روی هم رفته باعث می‌شود که احساس خوبی را در این دوران تجربه نکنید. 

اگر شما هم در طول دوران بارداری خود چنین احساساتی را تجربه می‌کنید، نگران نباشید؛ چرا که راه‌های درمانی متفاوتی برای درمان افسردگی در بارداری وجود دارد. به یاد داشته باشید که سلامت روانی شما به اندازه‌ی سلامت جسمی شما در این دوران اهمیت دارد؛ پس از در میان گذاشتن این موضوع با پزشک خود غافل نشوید. 

علائم افسردگی در بارداری

برخی از علائم افسردگی نظیر خستگی و اختلال خواب در طول دوران بارداری بسیار شایع هستند؛ ولی شما در حالتی به افسردگی بارداری مبتلا هستید که مرتبا احساس ناراحتی و نا امیدی دارید، از چیز‌هایی که قبلا لذت می‌بردید دیگر لذت نمی‌برید یا نمی‌توانید مثل قبل کار کنید و فعالیت داشته باشید. این علائم معمولا برای هفته‌ها ادامه پیدا می‌کنند. 

در صورتی که هر یک از علائم زیر را برای حداقل دو هفته تجربه کردید، احتمال دارد به افسردگی بارداری دچار شده باشید:

از دست دادن علاقه نسبت به فعالیت‌های روزانه و یا داشتن این احساس که هیچ چیز دیگر لذتبخش و جالب نیست. 

بیشتر روز‌ها یا هر روز احساس ناراحتی یا پوچی داشته باشید. 

همواره گریه می‌کنید.

به شدت احساس رنجیده خاطر بودن دارید.

مدام درباره‌ی نوزاد خود نگران هستید.

تصمیم گیری و تمرکز کردن برای شما سخت است.

داشتن انرژی پایین و احساس خستگی شدیدی که با استراحت کردن برطرف نمی‌شود.

تغییراتی را در الگوی غذا خوردن و خوابیدن خود مشاهده می‌کنید برای مثال  همیشه میل به غذا خوردن یا خوابیدن دارید و یا قادر نیستید غذا بخورید و بخوابید.

مدام احساس گناه، نا امیدی یا بی ارزشی دارید. 

احساس می‌کنید زندگی ارزش زیستن ندارد. 

توجه داشته باشید که خود شما با داشتن علائم بالا نمی‌توانید افسردگی را برای خود تشخیص دهید. بهتر است در صورت مشاهده‌ی هر یک از علائم بالا به پزشک یا روانپزشک مراجعه کنید و احساسات و حالات خود را با او در میان بگذارید و کار تشخیص را به او واگذار کنید. 

دلایل افسردگی بارداری 

هرکسی ممکن است در هر دوره‌ای از زندگی خود، افسردگی را تجربه کند؛ ولی زنان به دلیل تغییرات هورمونی که در طول قاعدگی، بارداری و زایمان تجربه می‌کنند، دو برابر بیشتر از مردان مستعد افسردگی هستند. افسردگی در بارداری ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:

۱. سابقه‌ی شخصی افسردگی و اضطراب

اگر شما در گذشته نیز با افسردگی یا اضطراب دست و پنجه نرم کرده‌اید (برای مثال در اوایل بارداری یا بعد از تولد فرزند قبلی‌تان)، احتمال بیشتری برای تجربه‌ی افسردگی در دوران بارداری خود خواهید داشت.  اگر شما در طول بارداری خود دچار اضطراب شده‌اید، احتمال ابتلا به افسردگی را نیز دارید.

۲. سابقه‌ی خانوادگی افسردگی

اگر در خانواده‌ی شما افسردگی وجود دارد، شما ریسک بالاتری برای ابتلا به این عارضه در سنین جوان‌تر دارید. زنانی که والدین‌شان با افسردگی یا دیگر اختلالات روانی روبرو بوده‌اند، احتمال بیشتری دارند که به افسردگی در بارداری مبتلا شوند. 

۳. استرس

درگیر شدن با موقعیت‌های استرس‌زا مثل مشکلات مالی، پایان دادن یک رابطه، مرگ یکی از نزدیکان یا اعضای خانواده، از دست دادن شغل و… می‌تواند از محرک‌های ایجاد افسردگی حاملگی باشد. 

۴. نداشتن حامی

اگر شما به هر دلیلی مجبور هستید دوران بارداری خود را به تنهایی سپری کنید و کوچک‌ترین حمایتی از خانواده یا دوستان دریافت نمی‌کنید، این موضوع می‌تواند به علت افسردگی در دوران بارداری شما تبدیل شود. نداشتن همسر یا خانواده‌ای که در این دوران از شما حمایت کند، می‌تواند خطر ابتلا به افسردگی را در شما افزایش دهد. 

۵. بارداری ناخواسته

اگر شما برای بارداری آماده نباشید و به صورت ناخواسته باردار شوید، ممکن است با استرس و افسردگی زیادی در دوران بارداری خود مواجه شوید. 

۶. پیچیدگی‌های دوران بارداری

روبرو شدن با پیچیدگی‌های بارداری نظیر نقص‌های مادرزادی، چندقلو باردار بودن و… می‌تواند خطر ابتلا به افسردگی بارداری را افزایش دهد. اگر شما قبلا با مشکلات بارداری نظیر سقط جنین روبرو شده‌اید، احتمال بیشتری برای مبتلا شدن به افسردگی دارید. 

راه های درمان افسردگی حاملگی

مواجه شدن با تغییرات جسمی، هورمونی و احساسی بارداری در حالتی که شما به افسردگی مبتلا هستید، بسیار سخت‌تر است. بهترین راهکار در این حالت این است که موضوع افسردگی خود را با پزشک خود در میان بگذارید تا او بهترین راه حل را به شما پیشنهاد دهد. علاوه بر این راهکار‌های زیر می‌تواند به درمان افسردگی دوران بارداری کمک کند:

۱. از خود مراقبت کنید

مهم‌ترین بخش مراقبت از نوزاد این است که شما مراقبت از خود یا به عبارتی خود مراقبتی را در ابتدای لیست انجام کار‌های روزانه‌ی خود انجام دهید. برای خود وقت بگذارید و در این زمان کتاب بخوانید، دوش آب گرم بگیرید و یا به پیاده‌روی بروید. 

۲. با افراد دیگر وقت بگذرانید

برای غلبه بر افسردگی در بارداری حتما رابطه‌ی خود را در این دوران با خانواده، دوستان و نزدیکان خود حفظ کنید و سعی کنید در بازه‌های مختلف به دیدن این افراد بروید یا آن‌ها را به منزل خود دعوت کنید. 

۳. فعال بمانید 

تلاش کنید به صورت روزانه یکسری فعالیت‌های فیزیکی را انجام دهید. این فعالیت‌ها می‌تواند شامل انجام یوگای بارداری، رفتن به باشگاه یا پیاده‌روی باشد. طبق تحقیقات حتی انجام فعالیت‌های فیزیکی به مدت کوتاه می‌تواند با آزاد کردن مواد شیمیایی که حال شما را خوب می‌کند، علائم افسردگی و اضطراب را در شما کاهش دهد. 

۴. غذای سالم بخورید

تا جایی که برایتان امکان دارد از غذا‌های تازه به خصوص میوه‌ها، سبزیجات و گوشت سفید و کم چرب، ماهی و غلات استفاده کنید. سعی کنید تا جای ممکن در این دوران مصرف غذا‌ها و خوراکی‌های حاوی شکر و غذا‌های فرآوری شده را کاهش دهید. 

۵. استراحت را در اولویت قرار دهید

اگرچه بارداری باعث می‌شود که نتوانید شب‌ها به خوبی بخوابید؛ با این وجود خوابیدن برای سلامت شما بسیار ضروری و حیاتی است. به اندازه‌ی کافی نخوابیدن می‌تواند خطر ابتلا به اضطراب و افسردگی را در شما افزایش دهد. سعی کنید زود به رختخواب بروید و برای خود یک روتین خواب منظم داشته باشید. همچنین شما می‌توانید برای افزایش کیفیت خواب خود، یک بالش بارداری خریداری کرده و از آن استفاده کنید. 

۶. درخواست کمک کنید

هر کجا که احساس کردید افسردگی دارد فشار زیادی به شما می‌آورد، حتما از همسر، خانواده یا دوستان خود برای انجام فعالیت‌های بالا کمک بگیرید. 

تأثیر افسردگی مادر بر جنین

در صورتی که افسردگی در بارداری درمان نشود، می‌تواند مراقبت از خود یا خود مراقبتی را سخت‌تر کند. در حالتی که شما افسرده هستید، احتمال کمتری دارد که بتوانید خوب بخورید یا خوب بخوابید. حتی احتمال دارد برای رها شدن از این حالت، به سیگار و موارد مخرب دیگری روی بیاورید که این موضوع حتما بر روی سلامت شما و نوزاد شما تأثیر منفی خواهد داشت. 

افسردگی درمان نشده در طول دوران بارداری می‌تواند رابطه‌ی مستقیمی با احتمال تولد زودرس نوزاد یا داشتن وزن پایین یا سایر مشکلات مربوط به سلامت او در حین تولد داشته باشد. تحقیقات نشان داده است که نوزادانی که از مادران مبتلا به افسردگی هستند، در مقایسه با نوزادان مادران بدون افسردگی بیشتر گریه می‌کنند و زودرنج‌تر هستند. علاوه بر این، این کودکان ممکن است بعد‌ها در زندگی با مشکلات احساسی، تکاملی و رفتاری بیشتری مواجه شوند. 

در نهایت…

همانطور که قبلا هم اشاره کردیم در صورتی که با علائم افسردگی در بارداری مواجه شدید، حتما با پزشک خود تماس برقرار کرده و او را ملاقات کنید و تمام علائمی را که دارید، با او در میان بگذارید. در صورتی که افکار مداوم آسیب به خود یا نوزاد خود را دارید، بلافاصله با دکتر خود این موضوع را در میان بگذارید و به هیچ وجه بدون توجه از آن نگذرید. 

اگر افسردگی شما بیش از دو هفته ادامه داشت، در طول زمان بد‌تر شد، مراقبت از خود و انجام فعالیت‌های روزانه را برای شما سخت کرد و افکار آسیب زدن به خود یا نوزاد را به همراه داشت در اولین فرصت ممکن به پزشک خود مراجعه کنید. 

منبع: مادر و کودک