شانگهای «آبی» مدیون کیست؟

به گزارش خبرنگار «دنیای‌اقتصاد»، شانگهای شهر برج‌‌‌های بلند و آسمان‌‌‌خراش‌‌‌هایی که جمعیت ۲۷ میلیون نفری را در خود جای داده، ‌‌‌ اکنون به یکی از شهرهای موفق در اجرای سیاست‌‌‌های کنترل آلودگی هوا تبدیل شده است؛ شهری که تا چند سال پیش، اخبار مرتبط با آلودگی هوای طاقت‌‌‌فرسای آن، ‌‌‌ در صدر بسیاری از رسانه‌‌‌ها قرار می‌‌‌گرفت.

در فاصله سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ بود که شانگهای به عنوان یکی از شهرهای آلوده دنیا همواره روزهای ناسالم بسیاری را در تاریخ به ثبت می‌‌‌رساند و حالا ورق برگشته است. گشت و‌گذاری در اتوبان‌‌‌های بلند و پل‌‌‌های چند صد کیلومتری این شهر، نشانی از ترافیک‌‌‌های جدی ندارد و در حاشیه مسیرهایی که از مرکز شهر به نقاط مختلف حاشیه آن تردد می‌شود، ‌‌‌ نیروگاه‌های بادی بسیاری مشاهده می‌‌‌شود تا باد خشن و گاه مخرب اما معروف شانگهای را تبدیل به انرژی ‌برق کند؛ البته ردپای پنل‎های خورشیدی بر روی سقف بسیاری از آسمان‌‌‌خراش‌‌‌ها و سوله‌‌‌های مرتبط با کارخانه‌های تولیدی را هم نباید نادیده گرفت.

چیزی که در سطح شهر بیش از هر وسیله دیگری خودنمایی می‌کند؛ صفوف منظم و طولانی از دوچرخه‌‌‌های رنگارنگی است که در حاشیه پیاده‌‌‌‎روها پارک شده‌‌‌اند و علاوه بر اینکه نمای مرتب و زیبایی را به شهر هدیه می‌دهند و استفاده از وسایل نقلیه دوستدار هوای پاک را به رخ می‌‌‌کشند، نشان از اهتمام شهروندان به نظم و انضباط شهری دارد. البته دولت هم تدابیری را اتخاذ کرده تا شهروندان بتوانند با امنیت کامل و در مسیرهای مشخص بدون ایجاد مزاحمت برای تردد دوچرخه، ‌‌‌ رفت و آمد کرده و خود را به مقاصد مدنظر برسانند.

در عین حال، ‌‌‌ تدابیر دولت برای استفاده گسترده از خودروهای برقی در مسیرهای مختلف شهری و فراهم آوردن ایستگاه‌های متعدد و بدون محدودیت شارژ این خودروها در تایپ‌‌‌های مختلف نیز، از جمله اقداماتی است که سیاستگذار برای تشویق مردم به استفاده از خودروهای پاک تدارک دیده است.

خودروهای برقی «تسلا» در شانگهای

حالا بیش از هر زمان دیگری، چین محل تردد خودروهای برقی و دارای امکانات مناسب تسلا؛ خودروساز چند‌ملیتی آمریکایی است که توانسته فروش بسیار گسترده‌‌‌ای در این کشور داشته باشد و به نوعی بازار آن را تصاحب کند. آن‌گونه که آمارهای رسمی منتشر شده در اوایل سال جدید میلادی می‌‌‌گویند، فروش تسلا در چین، آن هم صرفا در ماه دسامبر نیز با ۱۲.۸‌درصد افزایش به رکورد ۸۳هزار دستگاه رسیده است.

 بر اساس آمارهای رسمی منتشر‌شده، ۳۶.۷‌درصد از کل فروش تسلا در سال ۲۰۲۴ به چین اختصاص داشته است که این کشور دومین بازار بزرگ تسلا محسوب می‌شود. بر اساس داده‌‌‌های اتحادیه خودروسازان چین، در ۱۱ ماه نخست سال ۲۰۲۴، چین ۷۰‌درصد از فروش جهانی خودروهای برقی و هیبریدی را به خود اختصاص داده که تسلا با فروش ۱.۷۹میلیون خودرو در سال ۲۰۲۴، کمی بالاتر از BYD با فروش ۱.۷۶ میلیون خودرو قرار گرفته است.

گزارش‌‌‌های منتشر‌شده نشان می‌دهند که با ورود به سومین سال جنگ قیمت‌ها در بازار چین، تسلا تخفیف ۱۰هزار یوآنی برای وام‌‌‌های خودرویی مدل Y  و طرح تامین مالی بدون بهره تا پنج سال را تمدید کرده و BYD نیز با سری‌‌‌های Dynasty و Ocean تخفیف‌‌‌های چشمگیری ارائه کرده است. از آمار فروش خودروهای برقی و تاثیر شگرف آن بر کنترل آلودگی هوا که بگذریم، ‌‌‌ می‌توان به این نکته اشاره کرد که دولت با مجموعه تسهیلاتی که بر روی خرید خودروهای برقی اعمال کرده و سیستم حمل‌ونقل عمومی را به صورت کلی مجهز به خودروهای برقی کرده، ‌‌‌ توانسته است شرایط را برای برداشتن گام‌‌‌های جدی در مسیر کنترل آلودگی مهیا کند. بررسی‌‌‌های میدانی خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» در شانگهای حکایت از تراکم تاکسی‌‌‌های برقی در سطح شهر دارد و تقریبا هیچ خودروی غیربرقی به عنوان تاکسی درون‌‌‌شهری تردد نمی‌‌‌کند.

در واقع، دارندگان تاکسی‌‌‌ها تشویق شده‌‌‌اند تا از سوخت‌های فسیلی فاصله بگیرند و از سوخت‌‌‌های پاک و تجدیدپذیر استفاده کنند؛ ضمن اینکه مالیات خرید دولتی خودروهای برقی نیز برداشته شده و تا زمانی که افراد، خودرو با انرژی پاک می‌‌‌خرند از مالیات معاف شوند که البته، این کار برای تشویق افراد به استفاده از خودروهایی انجام شد که از سوخت پاک استفاده می‌کنند.

ورود ممنوع پلاک‌‌‌های «غیرشانگهای»

 گفت‌وگوی خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» با شهروندان در شانگهای نشان از سختگیری‌‌‌های دولت برای خرید خودروهای بنزینی دارد؛ به نحوی که خرید پلاک‌‌‌های خودروهای بنزینی از سوی دولت، در شرایطی بسیار سخت صورت می‌گیرد؛ به نحوی که اگر فردی خودرویی با سوخت غیرپاک خریداری کند، باید مبلغ ۱۰۰هزار یوآن بابت هزینه پلاک بپردازد که به پول امروز ایران (۱۲‌هزار تومان به ازای هر یوآن) یک میلیارد و ۲۰۰‌هزار تومان صرفا برای خرید پلاک باید پرداخته شود.  نکته دیگر، راه‌‌‌اندازی قطار سریع‌‌‌السیر با سرعت ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت در برخی نقاط شهر است تا تردد را در کوتاه‌ترین زمان ممکن از مرکز شهر به نقاط مختلف از جمله فرودگاه مهیا سازد. علاوه بر این، ‌‌‌ دولت اجازه نمی‌‌‌دهد که خودروهای دارای پلاک خارج از شانگهای در این شهر تردد کنند و این امر، ‌‌‌ در کاهش آلودگی هوا موثر است.

اینها تنها بخشی از موارد مشهودی است که برای کنترل میزان آلاینده‌‌‌های هوا در شانگهای به کار گرفته می‌شود و این شهر را از شاخص‌‌‌های نامتعادل آلاینده‌‌‌های هوا به شهری تبدیل کرده که روزهای پاک و سالم بیشتری دارد.