پنج شنبه 11 بهمن 1403
Thursday, 30 January 2025
عصر ایران؛ احمد فرتاش- جی‌جی بوفون امروز ۴۷ ساله شد و به همین مناسبت، بسیاری از رسانه‌های ورزشی جهان، نگاهی به دوران پرافتخار زندگی ورزشی او داشتند. او اگر چه یک‌سال‌ونیم قبل (در سال ۲۰۲۳) رسما با فوتبال وداع کرد، ولی دوران فوتبال او در واقع در سال ۲۰۱۹ به پایان رسیده بود.
در آن سال بوفون پس از یکسال حضور در پاری‌سن‌ژرمن، از این تیم جدا شد و دوباره به یوونتوس پیوست، ولی به عنوان دروازه‌بان دوم یا گلر ذخیره.
در سال ۲۰۲۱ هم بوفون با اندکی دلخوری از یووه جدا شد و به پارما رفت و در دسته دوم فوتبال ایتالیا بازی کرد.
در واقع حضور بوفون در میادین فوتبال در سنین ۴۱ تا ۴۵ سالگی، اهمیتی نداشت و او بیشتر از نفس فوتبال بازی کردن لذت می‌برد و طی این مدت، موفقیت و افتخار خاصی نصیبش نشد.
آخرین افتخارات او مربوط بود به همان حضور یک‌ساله‌اش در پاری‌سن‌ژرمن که قهرمانی در لیگ فوتبال فرانسه و سوپرکاپ این کشور را نصیب بوفون کرد.
بوفون قطعا جزو سه دروازه‌بان برتر تاریخ است. حتی اکثر کارشناسان او را بعد از باشیم بهترین دروازه‌بان تاریخ فوتبال می‌دانند؛ ولی زندگی چنان است که حتی اگر مثل بوفون کوله‌بار بزرگی از موفقیت بر دوشت باشد، باز انبوهی از اندوه و ناکامی هم گریبانگیرت شده.
بوفون در پنج دوره‌ی جام جهانی عضو تیم ملی ایتالیا بود (از ۱۹۹۸) و در چهار دوره دروازه‌بان اصلی این تیم بود (۲۰۰۲، ۲۰۰۶، ۲۰۱۰، ۲۰۱۴). ولی او دو بار به شکل عجیبی طعم حذف شدن در مرحله گروهی را چشید.
ایتالیا قاعدتا در جام‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ باید از گروهش صعود می‌کرد ولی نتوانست. در تاریخ فوتبال ایتالیا چنین اتفاقی واقعا نادر بوده ولی دو بار شامل حال بوفون شد.
در جام جهانی ۲۰۰۲ هم داور در بازی ایتالیا و کره جنوبی موجب حذف بوفون و یارانش شد. رسوایی و افتضاح آن مسابقه اگرچه لکه ننگی برای داوریِ فوتبال شد، ولی به هر حال تلخی حذف نصیب بوفون شد.
در سال ۲۰۱۸ هم که بوفون عزمش را جزم کرده بود برای ششمین بار به جام جهانی بیاید، ایتالیا با شکست مقابل سوئد، شانس حضور در جام را از دست داد و بعد از مسابقه، بوفون آن طور تلخ مقابل دوربین‌ها گریست و از آرزوی از دست رفته‌اش گفت.
در واقع بوفون فقط یکبار از حضور در جام جهانی لذت برد (۲۰۰۶). نه صرفا به دلیل قهرمانی در جام، بلکه چون ایتالیا گرفتار بدشانسی‌های عجیب نشد.
تیم ملی ایتالیا قاعدتا باید بتواند تا مرحله یک‌چهارم نهایی جام جهانی بالا بیاید. یا اگر قرار است در مرحله یک‌هشتم نهایی حذف شود، باید مقابل تیمی قوی‌تر از خودش شکست بخورد (مثل شکست ایتالیا مقابل فرانسه‌ی پلاتینی و زیدان در جام‌های ۱۹۸۶ و ۱۹۹۸). ولی بوفون نتوانست این شرایط عادی و معقول را تجربه کند.
او در جام‌های ۲۰۰۲ و ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ در اوج آمادگی بود و عملکردش نقصانی نداشت، ولی یکبار به داور باخت و دو بار هم نمایش ضعیف بازیکنان ایتالیا موجب ناکامی عجیب بوفون در جام جهانی شد (یعنی حذف در مرحله گروهی).
در جام ملت‌های اروپا هم بوفون بدشانس بود که یورو ۲۰۰۰ را به علت آسیب‌دیدگی از دست داد. در یورو ۲۰۰۴ تیم ایتالیا مثل جام جهانی ۲۰۰۲ تیم بسیار خوبی بود و علیرغم کسب ۵ امتیاز (یک برد و دو تساوی) در مرحله گروهی، حذف شد.
در یورو ۲۰۰۸ اوضاع عادی‌تر بود. ایتالیا از گروه صعود کرد و در یک‌چهارم نهایی مقابل قهرمان جام (اسپانیا) حذف شد. اگرچه خاطره‌ی تلخ شکست در ضربات پنالتی برای بوفون باقی ماند.
بهترین تجربه بوفون در جام ملت‌های اروپا به سال ۲۰۱۲ برمی‌گردد که تا فینال همه چیز خوب پیش رفت و ایتالیا نایب قهرمان شد. اگرچه شکست ۴ بر صفر مقابل اسپانیا در فینال تلخ بود، ولی حضور در فینال حق بوفون و یارانش بود.
در یورو ۲۰۱۲ تلخی شکست فینال هم مثل یورو ۲۰۰۰ نبود که ایتالیا کمتر از یک دقیقه تا قهرمانی فاصله داشت ولی فرانسه توانست گل مساوی را بزند و در وقت‌های اضافی هم گل طلایی را زد و ایتالیا دچار مرگ ناگهانی شد. در فینال ۲۰۱۲ در همان نیمه اول معلوم شد که اسپانیا قهرمان می‌شود.
آخرین تلاش بوفون برای قهرمانی در اروپا یورو ۲۰۱۶ بود که در سن ۳۹ سالگی او رقم خورد. عملکرد او در آن جام عالی بود بویژه آن مهار استثنایی‌اش مقابل آلمان در یک‌چهارم نهایی. اما ایتالیایی‌ها طبق معمولِ آن دوران، ضربات پنالتی را هدر دادند و ایتالیا حذف شد.
تیم ملی ایتالیا در سال ۲۰۱۶ اکثر بازیکنانش چنگی به دل نمی‌زدند. تیمی بود با حداکثر چهار بازیکن خوب و باقی متوسط بودند و ضعیف. ولی با مربیگری کونته و درخشش بونوچی و بوفون، ایتالیا خوب بالا آمد. هر چند که حتی اگر آلمان را شکست می‌داد، بعید بود که در نیمه‌نهایی از پس تیم میزبان و پرمهره‌ی فرانسه برآید.
تلخیِ دیگری که در فوتبال نصیب بوفون شد، ناکامی در فتح لیگ قهرمانان اروپا بود. بوفون سه بار به فینال چمپیونزلیگ رسید. بار اول در ۲۵ سالگی، که یوونتوس در ضربات پنالتی مغلوب میلان شد (۲۰۰۳)، بار دوم در ۳۷ سالگی که بارسا یووه را شکست داد، بار سوم هم در ۳۹ سالگی که یووه مغلوب رئال مادرید شد.
آخرین تلاش جدی او برای فتح لیگ قهرمانان در ۴۰ سالگی (۲۰۱۸) رقم خورد که یووه در یک‌چهارم نهایی ابتدا سه بر صفر به رئال مادرید باخت ولی در بازی برگشت موفق شد سه گل به رئال بزند و در حالی که به نظر می‌رسید بازی به وقت اضافی کشیده می‌شود، داور به نفع رئال پنالتی گرفت و بوفون در شلوغی بازیکنان در حال اعتراض به داور بود و یکی از بازیکنان یووه داور را زد و داور هم فکر کرد آن ضربه کار بوفون بوده و اسطوره را از زمین اخراج کرد!
آن صحنه را می‌توان بارها و بارها نگاه کرد. انصافا حق با داور بود. یعنی به درستی پنالتی گرفت. ولی این نکته در بازبینی صحنه با حرکت آهسته معلوم می‌شود. بوفون طبیعتا حق داشت اعتراض کند. هر چه بود، رویای قهرمانی در چمپیونزلیگ در سال ۲۰۱۸ برای همیشه از دست رفت.
اخراج در آن بازی و سپس اشک‌های بوفون پس از شکست ایتالیا مقابل سوئد در همان سال، سال ۲۰۱۸ را به تلخ‌ترین سال زندگی ورزشی بوفون بدل کرد. او در ۲۰۱۸ آخرین شانس جدی قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا و آخرین فرصت حضور در جام جهانی را از دست داد.
بهتر بود بوفون همان سال از فوتبال خداحافظی می‌کرد ولی بدنش هنوز آماده بود و لذت حضور در میادین فوتبال هم برایش زنده بود و موضوعیت داشت. این شد که از تورین رفت پاریس و یکسال هم در پاری‌سن‌ژرمن بازی کرد. هر چند که ظاهرا پاریس و پاری‌سن‌ژرمن چنگی به دلش نزدند و زود به وطنش برگشت که مهد تیفوسی‌ها و دیوانگان فوتبال است.
جی‌جی بوفون علیرغم این ناکامی‌های تلخ، یکی از پرافتخارترین دروازه‌بانان تاریخ فوتبال است و بالاتر از این، یکی از محترم‌ترین بازیکنان فوتبال؛ از آغاز این ورزش تا به حال.
هیچ کس هیچ وقت چیز بد و حرکت ناشایستی از او ندید در زمین بازی. به غیر از همه‌ی نقاط قوت تکنیکی‌اش، خوشحالی‌های او پس از مهار یک توپ دشوار، نشانه‌ی عمق عشقش به سنگربانی در بازی فوتبال بود. او شاید بهتر از باشیم نباشد، ولی مثل گوردون بنکس، مظهر تکنیک بود در دروازه‌بانی فوتبال.
روی این کره خاکی، کسی پیدا نمی‌شود که از بوفون بدش بیاید. همه او را دوست دارند. حتی دشمنان یوونتوس و ایتالیا! عمرش بلند باد، بوفون کبیر!
