در میانه اوجگیری گمانهزنیهای تحلیلگران در باب اقدامات احتمالی ترامپ در روزهای آینده، اما به نظر میرسد که همین اندک تحولات برقآسایی که در روزهای ابتدایی دولت دوم رییسجمهوری رخ داد، سیگنالهای متناقضی از استراتژی احتمالیاش را برای خاورمیانه، ایران و جهان ارسال کرده است.
به گزارش اعتماد، به باور گروهی از کارشناسان، ترامپ دوم از لحنی دیپلماتیکتر و نه جنگ طلبانهتر در ارتباط با تهران استفاده میکند، او در پنجشنبه شب طی گفتوگویی مدعی شد به یک توافق هستهای با ایران علاقهمند است. حتی زمانی که خبرنگاران پرسیدند آیا از حمله ادعایی اسراییل به تاسیسات هستهای ایران حمایت میکند، مدعی شد: «باید ببینیم، اما در روزهای آینده با افراد مختلفی ملاقات خواهم کرد. خواهیم دید، اما امیدوارم که این موضوع بدون نگرانی قابل حل باشد.»
وبسایت فاکسنیوز رسانه نزدیک به جمهوریخواهان طی گزارشی با هدف واکاوی رویکرد دونالد ترامپ در دولت دومش آورده است که اقدامات عجیب و برقآسای ترامپ بعد از تحلیفش محدود به برکناری برایان هوک نبود.
رییسجمهور امریکا سریعا حفاظت فیزیکی و امنیتی تعریف شده برای مایک پمپئو، وزیر امور خارجه دولت اولش را لغو کرد. این درحالی است که همزمان جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی دولت اولش هم از این نوع محافظت با دستور مستقیم ترامپ منع شد. این اقدامات درحالی انجام شد که بلافاصله انتشار خبری مبنی بر انتصاب استیون ویتکوف نماینده ترامپ در خاورمیانه، به عنوان مسوول رسیدگی به پرونده ایران بار دیگر تحلیلگران را در بهت فرو برد.
به ادعای فایننشال تایمز، این انتصاب ادعایی درحالی انجام شد که ویتکوف پیش از این در مذاکرات برای توافق آتش بس بین حماس و اسراییل نقش پررنگی داشته است که البته نشان میدهد ترامپ ممکن است تمایل ایران به مشارکت در مذاکرات هستهای را قبل از افزایش فشار آزمایش کند (با این حال انتصاب ویتکوف به عنوان مسئول میز ایران سریعا تکذیب شد، اما همچنان گروهی بر این باورند که رسانهای شدن چنین خبری نشان از آن دارد که ترامپ بیش از همه مایل به سازش و توافق است تا توسل به اهرم فشار).
به ادعای فاکس نیوز و همچنین تحلیل گروهی از تحلیلگران، تکههای این پازل جنجالی زمانی تکمیل شد که مجلس سنا با حضور پیت هگست که پیش از این نیز مجری فاکسنیوز بود، به عنوان سکاندار پنتاگون موافقت کرد. این درحالی است که وزیر دفاع دولت دوم آقای ترامپ پیش از این انتصاب طی مواضعی خصمانه و آشکارا خواستار بمباران (ادعایی) ایران شد و بارها به لزوم جلوگیری از دستیابی تهران به توانمندیهای هستهای تاکید داشته است.
اما در اقدامی جنجالیتر رییسجمهور امریکا «مایکل دیمینو» را به عنوان معاون دستیار وزیر دفاع برای خاورمیانه منصوب کرده که البته فارع از آنکه دیمینو یک کارشناس سیاست خارجی است؛ برخلاف پیت هگست بر این رویکرد که ایالاتمتحده باید منابع نظامی خود را روی مقابله با چین متمرکز کند و منابع کمتری به دیگر مناطق از جمله خاورمیانه اختصاص دهد، تمرکز کرده است.
به گونهای که دیمینو پیش از این نیز به شدت از خارج کردن منابع و نیروهای نظامی ایالاتمتحده از خاورمیانه حمایت کرده است. او در ادعایی انتقادی در بازه زمانی گفته بود: «ما واقعا در خاورمیانه هستیم که با ایران مقابله کنیم؟ اما این صرفا درخواست اسراییلیها و سعودیها است.»
به ادعای فاکسنیوز، دیمینو استدلالهای مشابهی را در قبال حوثیهای یمن ارایه داده است و بر عدم تمرکز ایالاتمتحده جهت مقابله با این گروه تاکید کرده است.
دیمینو پیش از این نیز در مقالهای در سال ۲۰۲۳ مدعی شد: «قدرت ایران همواره بزرگ نمایی و به عبارتی به درستی درک نشده است. اقتصاد آنها در شرایط ایدهآلی نیست، بنابراین تهران نمیتواند به سادگی با تکیه بر سرمایه مالی یا حتی تواناییهای سخت افزاری خود تسلط بر خاورمیانه را دنبال کند و این بدان معناست که ایران تهدید مستقیمی برای منافع اصلی ایالاتمتحده در خاورمیانه محسوب نمیشود.»
دستیار وزیر دفاع دولت ترامپ در امور خاورمیانه همچنین اخیرا ادعا کرد که تلاش برای افزایش کمکها به غزه درحالی که این باریکه درگیر جنگ با اسراییل است، میتواند به دلایل حوثیها برای ادامه حملاتشان در دریای سرخ پایان دهد، چراکه آنها خود گفتهاند این حملات با هدف حمایت از غزه انجام میشود.
به ادعای دیمینو این اقدام همچنین به جلوگیری از مشارکت نامحدود ایالاتمتحده در یک جنگ منطقهای گسترده کمک میکند. این قیبل اظهارات بعضا متفاوت به نقل از دیمینو درحالی منتشر شده است که تحلیلگران همچنان رویکرد تند پیت هگست وزیر دفاع را در نظر دارند و همزمان با این انتصابات متناقض، مدعیاند، دیگرانی در دایره سیاست خارجی ترامپ حضور دارند که بهطور تاریخی لحن تندتری نسبت به ایران اتخاذ کردهاند، از جمله مارکو روبیو وزیر امور خارجه، مایک والتز مشاور امنیت ملی ترامپ و همچنین مایک هاکبی سفیر ایالاتمتحده در تلآویو... از منظر آنها چنین تناقض آشکاری در تعریف کابینه موجب شده تا استراتژی ترامپ بسان شخصیتش در هالهای از ابهام بماند.
درحالی که روبیو پیش از ورود به کابینه ترامپ مدعی شد که برای بازگرداندن تحریمهای شورای امنیت علیه تهران که در توافق هستهای ۲۰۱۵ با ایران معلق شده بودند، تلاش میکند. همزمان ژنرال کیث کلاگ، نماینده ترامپ در روسیه و اوکراین اخیرا ادعا کرد: سیاست ادعایی موسوم به فشار حداکثری باید مجددا علیه ایران اعمال شود. این درحالی است که انتصاب دیمینو و دیگر انتصاباتهای جنجالی ترامپ باعث ایجاد نارضایتیهایی از سوی چهرههای برجسته حامی به کارگیری گزینه نظامی (ادعایی) در قبال ایران شده است. به گونهای که مارک لوین، مجری رادیویی نزدیک به ترامپ چندین بار در پلتفرم ایکس (توییتر) در مخالفت با انتصاب دیمینو نوشت: «چطور این فرد نامناسب به یک موقعیت بالای وزارت دفاع رسید؟!»
فاکسنیوز همچنین در ادامه گزارش خود به نقل از یک کارشناس که به تناقضات موجود در کابینه دوم ترامپ اشاره داشته، مدعی شده است: «دیمینو حتی نسبت به ویتکوف که بهترین دوست رییسجمهور امریکا است رویکرد مسائل بسیار متفاوتی دارد. بنابراین به نظر میرسد جداسازی این دو مقوله مشکل باشد و همچنین بسیار نگرانکننده، چراکه دیمینو یک معما است و با ارزشهای هگست و ترامپ در مورد ایران یا اسراییل همخوانی ندارد.»
این کارشناس امریکایی در ادامه گفتوگوی خود همچنین مدعی شد: احتمالا یک تلاش هماهنگ توسط ایران در حال انجام است که ایجاد اختلافاتی میان دولت آقای ترامپ در قبال تهران را به صورتی هدفمند دنبال میکند.
این کارشناس امریکایی در ادامه ادعاهای خود به این وبسایت گفت: نهادهای مهمی در تهران به برخی انتصابات در دولت دوم دونالد ترامپ واکنش نشان دادهاند که به نظر میرسد نشان از رضایت ایران از این انتخابها باشد.