اگر شما یکی از اعضای فعال در جوامع بلاک چین و ارز دیجیتال هستید، احتمالاً به مفهوم اسنپ شات برخوردهاید. با رشد جوامع و پروژهها، نظرات و بازخورد کاربران به یک عامل حیاتی در توسعه هر پروژه تبدیل شدهاست. اسنپ شات با ایجاد فضایی که پروژهها میتوانند نظرات کاربران را بررسی کنند، زمینه را برای رأیگیری آسان فراهم کرده است. این پلتفرم یکی از عادلانهترین و کم هزینهترین پلتفرمهای رایگیری در بلاک چین است. در حال حاضر، اسنپ شات مورد توجه بسیاری از پروژههای بزرگ و سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز (DAO) قرار گرفته است.
اسنپ شات چیست؟ از کجا آغاز شد و چه ویژگیهایی باعث محبوبیت آن شده است؟ چه نقشی در عملکرد بلاک چین دارد و کاربردهای آن در چه زمینههایی است؟ در این مقاله به این موضوعات خواهیم پرداخت.
اسنپ شات یک پلتفرم رأیگیری است که به سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز (DAO)، پروتکلهای دیفای (DeFi) و جوامع NFT امکان میدهد به صورت رایگان و آسان رأیگیری انجام دهند. سازمانها میتوانند از این مکانیزمهای رأیگیری برای ارزیابی نظرات کاربران استفاده کنند. به طور کلی، اسنپ شات به عنوان یک راهحل چند حاکمیتی برون زنجیرهای یا آف چین (Off-chain) شناخته میشود که نیاز به کارمزد گس (Gas fee) را حذف میکند.
بیشتر بخوانید: دائو یا سازمان خودگردان غیرمتمرکز چیست؟
این اپلیکیشن به کاربران و سازمانها امکان میدهد فضاهایی ایجاد نموده و برای یک سازمان فعالیتهای حاکمیتی پیشنهاد داده یا در آنها شرکت کنند. استراتژیهای رأیگیری منعطف آن قابل تنظیم است و ماهیت متنباز آن باعث شده که اسنپ شات به یک محصول پرکاربرد تبدیل شود.
در حال حاضر، وبسایت اسنپ شات (Snapshot) بیش از ۲۱,۰۰۰ فضای مربوط به پروژهها، سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز و پروتکلهای مختلف در حوزههای گوناگون را پشتیبانی میکند. از پروتکلهای دیفای برجسته در این فضاها میتوان به آوه (Aave)، یونی سواپ (Uniswap)، پنکیک سواپ (PancakeSwap) و سوشی سواپ (SushiSwap) اشاره کرد.
برخی از پروژههای مشابه اسنپ شات شامل موارد زیر هستند:
تیم پروژه در حال حاضر اطلاعات شخصی کامل را منتشر نکرده است و فقط از توکنهای NFT ناشناس استفاده میکند. اما حساب توئیتری موسس این پروژه bonustrack۸۷ است و در تیم توسعه آن هم اسامی زیر دیده میشود:
حالا که فهمیدیم اسنپ شات در دنیای بلاک چین به چه معناست، بهتر است بدانید که Snapshot تنها ابزاری برای رایگیری نیست، بلکه یکی از مکانیسمهای اساسی برای فعالیتهای مختلف بلاک چین به شمار میرود. در ادامه چند مورد از کاربردهای اسنپ شات را بررسی میکنیم.
اسنپ شاتها به طور گسترده برای تعیین نحوه توزیع توکنهای جدید در رویدادهایی مانند ایردراپ یا فورکها استفاده میشوند. با ثبت وضعیت مالکیت در یک زمان خاص، اطمینان حاصل میشود که توکنها به صورت عادلانه و دقیق توزیع میشوند.
در شبکههای غیرمتمرکز، تصمیمگیری اغلب به داراییهای شرکتکنندگان بستگی دارد. یک اسنپ شات میتواند مشخص کند چه کسانی بر اساس داراییهایشان در زمان اسنپ شات حق رأی دادن به پیشنهادات را دارند و تضمین میکند که فقط رأیدهندگان واجد شرایط در رایگیری شرکت میکنند.
برای افرادی که میخواهند در جریان روندهای کلی بازار و تاثیر اتفاقات بر بازار باشند، اسنپ شاتها نمایی از گذشته ارائه میدهند که میتواند برای تحلیل روندها و الگوها مورد استفاده قرار گیرد. چه در ردیابی حجم معاملات باشد یا درک تأثیر رویدادهای خاص، اسنپ شاتها دیدگاه واضحی ارائه میدهند.
اسنپ شات محصولات یا ویژگیهای زیر را ارائه میدهد:
فضاهای اسنپ شات بخشهای اختصاصی در سیستم هستند که به عنوان حساب سازمانها یا پروژهها در اسنپ شات عمل میکنند. کاربران کیف پولهای غیرحضانتی خود مانند کیف پول متامسک (Metamask) و ولت کانکت (WalletConnect) را به این فضاها متصل میکنند.
بیشتر بخوانید: کیف پول امانی و کیف پول غیرامانی چیست؟
برای ایجاد فضاها، کاربران یا سازمانها باید یک دامنه ENS (Ethereum Name Service) برای ثبتنام داشته باشند.
تکمیل پروفایل فضا شامل ارائه نام برای دائو و پر کردن اطلاعات مرتبط مانند عکس پروفایل و توضیحی درباره حوزه فعالیت سازمان میشود.
فضاها به کاربران یا سازمانها امکان میدهند اعضا را مدیریت کنند، تنظیمات را سفارشیسازی کنند، پیشنهاد ارائه دهند و درباره اطلاعات مرتبط رأیگیری کنند.
در بخش Explore فضاها، کاربران میتوانند نام سازمانها یا پروژهها را جستجو کرده و آنها را بر اساس دستهبندیهای مختلف یا شبکههای مربوطه (مانند اتریوم و پالیگان) مرتب کنند. پس از دسترسی به پروژه موردنظر، کاربران میتوانند اطلاعات مربوط به پروژه را مطالعه کنند، در موضوعات مختلف رأی دهند و درصد کاربرانی که به هر موضوع رأی دادهاند را مشاهده کنند.
پیشنهاد در اسنپ شات یک ویژگی است که به کاربران امکان میدهد پیشنهاد یا نظرات مرتبط با یک سازمان خاص را ارسال کنند. این ویژگی به کاربران واجد شرایط اجازه میدهد در رأیگیری هم شرکت کنند.
بخش پیشنهاد به کاربران امکان میدهد در هر فضای مجاز پروژه پیشنهاد ایجاد کنند، اما محدودیتهایی نیز وجود دارد؛ زیرا برخی فضاها ممکن است کاربران را ملزم کنند که شرایط خاصی را برای مشارکت رعایت کنند. به عنوان مثال، کاربران ممکن است نیاز داشته باشند تعداد کافی از توکنهای پروژه را در اختیار داشته باشند یا عضو تیم باشند تا حق ارائه پیشنهاد را به دست آورند.
کاربران یا سازمانها میتوانند مکانیزم رأیگیری را سفارشیسازی کنند. قدرت رأیدهی هر کاربر بر اساس استراتژیهای رأیگیری انتخابشده در تنظیمات فضا تعیین میشود. در پلتفرم اسنپ شات، مجموعاً ۶ نوع سیستم رأیگیری وجود دارد:
ویژگیهای تعیین شده برای رأیگیری در اسنپ شات، به کاربران واجد شرایط امکان میدهد برای اقدامات پیشنهادی رأی دهند. برای شرکت در رأیگیری، کاربران باید حداقل مقدار مشخصی از توکنهای مرتبط با پروژه را در اختیار داشته باشند، گزینه موردنظر خود را انتخاب کرده و با کلیک روی دکمه «رأی» (Vote)، رأی خود را ثبت کنند.
علاوه بر این، کاربران میتوانند قدرت رأیدهی خود را به یک آدرس کیف پول دیگر واگذار کنند. برای این کار، باید به بخش «Delegate Snapshot» وارد شوند، آدرس کیف پول موردنظر را وارد کرده و فضاهایی را که میخواهند رأی دهند مشخص کنند (در صورت عدم ارائه جزئیات خاص، واگذاری به تمام فضاها اعمال خواهد شد). سپس با کلیک روی «تأیید» (Confirm)، واگذاری را تأیید کنند.
استراتژیهای رأیگیری در این پلتفرم یک تابع جاوا اسکریپت است که شرایط مختلفی را برای محاسبه قدرت رأیدهی کاربران جمعآوری میکند. این استراتژیها به اسنپ شات امکان میدهند تا بهسرعت نتیجه نهایی رأیگیری برای یک پیشنهاد خاص را محاسبه کند.
هر فضا میتواند بین ۱ تا ۸ استراتژی رأیگیری را انتخاب کند. استراتژی پیشفرض «erc20-balance-of» است که موجودی توکنها (به شکل توکنهای ERC20) را برای هر کاربر محاسبه میکند.
علاوه بر این، کاربران میتوانند از این توابع جاوا اسکریپت برای ایجاد استراتژیهای تأیید سفارشی استفاده کنند، مانند بررسی اینکه آیا یک کاربر حق ایجاد پیشنهاد یا رأی دادن به یک پیشنهاد خاص را دارد. این توابع امکان ایجاد فرآیندهای حکمرانی انعطافپذیر و سفارشی را در پلتفرم اسنپ شات فراهم میکنند.
پلاگین یا افزونههای اسنپ شات ابزارهایی هستند که با استفاده از کدهای اضافی، ویژگیهای جدیدی را به فضاها اضافه میکنند و تجربه کاربری را بهبود میبخشند:
قبل از هر ایردراپ، برای ثبت موجودی هر دارنده توکن در یک زمان خاص، اسنپ شات گرفته میشود. در اغلب ایردراپها بر اساس موجودی هر آدرس بلاک چین که در طول دوره اسنپ شات در دسترس بوده است، توکن توزیع میشود. کاربر میتواند موجودی خود را پس از اسنپ شات جابجا کند؛ بدون اینکه شانس دریافت پاداش را از دست بدهد. این موضوع هیچ مانعی برای دریافت پاداش در آن مرحله ایجاد نخواهد کرد.
همچنین در زمان هارد فورکهای بلاک چین نیز اسنپ شات گرفته میشود. قبل از ایجاد یک زنجیره جدید، اسنپ شات ارتفاع بلاکی را که زنجیره اصلی در آن ذخیره شده است، علامتگذاری میکند. به عنوان مثال، در آگوست ۲۰۱۷ (مرداد ۱۳۹۶)، زمانی که هارد فورک بیت کوین کش انجام شد، موجودی هر آدرسی که بیت کوین در بلاک ۴۷۸,۵۵۸ داشت، به زنجیره بیت کوین کش منتقل شد. چرا؟ چون هر دو بلاک چین دادههای تاریخی یکسانی داشتند. پس از فورک، هرکدام به یک زنجیره مستقل تبدیل شدند.
بیشتر بخوانید: فورک چیست؟ تعریف ساده هارد فورک و سافت فورک
استفاده دیگری از اسنپ شاتها، ذخیره موجودی کوینهای کاربرانی است که میخواهند در عرضه اولیه صرافی (IEO) شرکت کنند. با این حال، باید بدانید که قوانین خاصی برای اسنپ شاتها وجود دارد. این قوانین بستگی به دستورالعملهای پروژههای فردی دارند. در برخی موارد، اسنپ شاتها در زمانهای تصادفی گرفته میشوند و موجودی کاربران بر اساس این زمانها به طور متوسط محاسبه میشود.
درک اهمیت اسنپ شات در کریپتو بسیار حیاتی است، زیرا آنها نقشی کلیدی در حوزههای مختلف بلاک چین ایفا میکنند. در ادامه چند مورد از دلایل اهمیت اسنپ شات را بررسی میکنیم.
یکی از کاربردهای اصلی این پلتفرم در کریپتو ثبت مالکیت داراییها در یک زمان خاص است. به عنوان مثال، اگر یک ارز دیجیتال جدید از طریق ایردراپ توزیع شود، اسنپ شات بر اساس داراییهایی که در زمان اسنپ شات ثبت شده، مشخص میکند چه کسانی این توکنها را دریافت خواهند کرد.
اسنپ شاتها همچنین در ثبت وضعیت کلی شبکه بلاک چین، از جمله وضعیت نودها و قراردادهای هوشمند کمک میکنند. این امر برای نظارت بر عملکرد شبکه و اعمال بهبودهای لازم ضروری است.
هنگام تجزیه و تحلیل الگوهای معاملاتی یا حجم تراکنشها، اسنپ شات یک نمای ثابت از تمام تراکنشهایی که در یک بازه زمانی خاص انجام شدهاند، ارائه میدهد. این میتواند برای تحلیل بازار و اتخاذ تصمیمات آگاهانه بسیار ارزشمند باشد.
اسنپ شات یک پلتفرم رأیگیری است که به سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز (DAO)، پروتکلهای دیفای (DeFi) و جوامع NFT امکان میدهد به صورت رایگان و آسان رأیگیری انجام دهند.
پروژهها قبل از ایردراپ از موجودی آدرس کاربران خود اسنپ شات میگیرند و توزیع توکن ایردراپ را بر اساس آن انجام میدهند. پس از اسنپ شات کاربر میتواند موجودی خود را جابجا کند بدون اینکه شانس دریافت ایردراپ را از دست بدهد.
در حال حاضر، اسنپ شات توسط پروژههای معتبری مانند استارگیت (Stargate) و آپتیمیسم (Optimism) پذیرفته شده است. این پلتفرم گامی مهم در پر کردن فاصله میان کاربران و پروژهها برداشته است. اسنپ شات به کاربران اجازه میدهد اهداف پروژهها را درک کرده و در حکمرانی آن سهیم باشند و در طرف مقابل، به پروژهها نیز این امکان را میدهد تا نیازها و خواستههای کاربران خود را بهتر درک کنند.