همشهری آنلاین – گروه سیاسی: منطقه سوم نبوت نیروی دریایی ارتش روز گذشته در حالی میزبان تازه‌ترین دستاورد راهبردی نیروهای‌مسلح ایران بود که رونمایی از «زاگرس»، آن‌هم با ویژگی‌ها و قابلیت‌های چندوجهی، زمینه‌ساز تقویت بیش‌از پیش ناوگان دریایی کشور خواهد بود؛ ناوشکنی در کلاس «موج»، که پیام‌آور اقتدار نیروی دریایی در ماموریت‌های مختلف و همچنین در مواجهه با تهدیدهای مختلف خواهد بود. بررسی‌های انجام شده، نشان می‌دهد این ناوشکن از ویژگی‌های قابل‌توجهی برخوردار است که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود.
ناوهای اطلاعاتی چه ویژگی‌هایی دارند؟
«زاگرس»، به‌عنوان نخستین ناو اطلاعاتی ایران در حالی وارد ناوگان نیروی‌دریایی ارتش شد که جزو آن دسته از کشتی‌های با کارکرد تخصصی به‌شمار می‌رود که برای جمع‌آوری اطلاعات و داده‌ها از طریق سامانه‌های الکترونیک پیچیده طراحی شده‌اند. این‌گونه کشتی‌ها با رهگیری سیگنال‌ها، نظارت بر ارتباطات و جمع‌آوری اطلاعات در حوزه دریایی، نقشی راهبردی در ارتقای امنیت دریایی دارند.
ناوهای اطلاعاتی مجهز به فناوری‌های پیشرفته، از آنتن‌ها و سامانه‌های ارتباطی پیشرفته برای رهگیری طیف وسیعی از داده‌های الکترونیک بهره‌مند هستند. سامانه‌های ارتباطی این نوع کشتی‌ها، امکان انتقال بی‌درنگ داده‌ها را با مراکز فرماندهی و در نتیجه افزایش آگاهی موقعیتی و توانایی‌های تصمیم‌گیری فراهم می‌کند.
اگرچه ناوهای اطلاعاتی عمدتاً روی جمع‌آوری اطلاعات متمرکزند، اما برای محافظت از خود، از سامانه‌های دفاعی برخوردار هستند و ایمنی عملیاتی را تضمین می‌کنند.
کشتی‌های اطلاعاتی، امکانی راهبردی برای نظارت بر فعالیت‌های دریایی و هوایی، رهگیری سیگنال‌ها و مشاهده تمرین‌های نظامی فراهم می‌آورند. آنها در مقایسه با ماهواره‌ها، از قابلیت جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت متمرکزتر و پایدارتر برخوردارند و دارایی ارزشمند در پیشبرد «راهبردهای دفاعی مدرن» هستند.
اهمیت ویژه
- فراهم آوردن شرایط مناسب برای اشراف اطلاعاتی ایران در منطقه اقیانوس‌های هند، آرام و اطلس و همه آبراها به‌منظور تامین امنیت پایدار دریایی
- تقویت توانمندی‌های دفاعی نیروی دریایی ارتش
- بهره‌مندی از آخرین دستاوردها در حوزه‌های الکترومغناطیس، الکترونیک و سایبر
- تقویت انعطاف عملیاتی نیروی دریایی
ویژگی‌های زاگرس
- دارای امکان عملیات در شرایط متنوع دریایی
- مجهز به تسلیحات توپخانه‌ای پیشرفته
- برخوردار از سامانه‌های موشکی سطح‌به‌سطح و سطح‌به‌هوا
- دارای توان راهبردی مقابله با اهداف دریایی و هوایی در فواصل مختلف
- بهره‌مند از امکان پشتیبانی از عملیات‌های نزدیک
- دارای سامانه‌های الکترونیکی و جنگ الکترونیک
- برخوردار از قابلیت حمل هلیکوپتر
- بهره‌مند از عرشه‌ای مناسب برای عملیات‌های هوایی
تغییر راهبرد دریایی ایران
الحاق ناو اطلاعاتی - سیگنالی «زاگرس» بازتاب بین‌المللی گسترده‌ای نیز داشت و ازسوی پایگاه‌های تخصصی مورد بررسی ویژه قرار گرفت. پایگاه تحلیلی – نظامی «گلوبال دیفنس‌نیوز» روز چهارشنبه در گزارشی، با تاکید بر اینکه ناو زاگرس مجهز به سامانه‌های راداری پیشرفته، انواع سامانه‌های موشکی و قابلیت‌های جنگ الکترونیک است، یکی از ویژگی‌های برجسته آن را «آشیانه اختصاصی هلیکوپتر» است.
در ادامه این گزارش آمده‌است: «زاگرس در حالی وارد خدمت می‌شود که تنش‌ها در خلیج‌فارس، تنگه‌هرمز و شمال اقیانوس هند، به‌عنوان مناطقی با اهمیت اقتصادی و استراتژیک، افزایش یافته است. خلیج‌فارس به تنهایی حدود ۲۰ درصد از عرضه نفت جهان را تسهیل می‌کند و تامین امنیت آن برای بازارهای جهانی انرژی حیاتی است. ایران که در امتداد این مسیرهای حیاتی قرار دارد، پیوسته به دنبال تقویت ناوگان دریایی خود برای جلوگیری از تهدیدهای خارجی، به‌ویژه ازسوی آمریکا و متحدانش و درعین‌حال تضمین عبور آزادانه صادرات خود در میان تحریم‌ها است».
این پایگاه تحلیلی – نظامی در ادامه با اشاره به حضور ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در بحرین و تمرینات مشترک این ناوگان با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس، به راهبردهای ایران در حوزه دریایی نیز اشاره می‌کند؛ «نیروی دریایی ایران، که به‌صورت سنتی یک نیروی دفاعی ساحلی است، به تدریج تمرکز خود را به سمت عملیات پایدار در اقیانوس هند، دریای سرخ و فراتر از آن تغییر داده است».
«گلوبال دیفنس‌نیوز» همچنین با اشاره به اینکه رونمایی از «زاگرس» ممکن است رقابت امنیتی ایران با کشورهای همسایه، به‌ویژه عربستان و امارات را افزایش دهد، اضافه می‌کند: «هر دو کشور سرمایه‌گذاری هنگفتی در سامانه‌های مدرن دریایی، خرید ناوچه‌ها، ناوها و سامانه‌های دفاع موشکی از کشورهای غربی کرده‌اند».
افزایش توانمندی‌های دریایی ایران
پایگاه تحلیلی «دیفنس پست» هم در گزارشی به الحاق ناو زاگرس به ناوگان نیروی‌دریایی ارتش پرداخت و با اشاره به اینکه این ناوشکن جدیدترین و پیشرفته‌ترین ناوشکن ایران است که هم برای عملیات‌های رزمی و هم برای مأموریت‌های اطلاعاتی طراحی شده‌است، عنوان کرد مقام‌های ایرانی از برنامه‌ریزی برای ایجاد بزرگ‌ترین هاب نظامی کشور در منطقه استراتژیک جاسک خبر داده‌اند.
این پایگاه تحلیلی – نظامی همچنین تاکید کرد که ایران در سال‌های اخیر صنایع نظامی بومی خود را باهدف افزایش توانمندی‌های نیروهای دریایی خود تقویت کرده‌است.
