پایان دو قطبی در سینمای ایران؟/ جشنواره فیلم فجر در برداشت چهل سوم

هرچه به بهمن ماه و روزهای برگزاری جشنواره فیلم فجر نزدیک می‌شویم، فعالیت دبیرخانه و روابط عمومی آن بیش از پیش اوج می‌گیرد. با اینکه پیش بینی می‌شد، جشنواره امسال نیز همچون چند سال اخیر از شور حال چندانی برخوردار نباشد و در واقع در امتداد مسیر نزولی این سالها قرار بگیرد، اما خبرهای ریز و درشتی که در رسانه‌های عمومی درباره فیلمهای حاضر در جشنواره و همچنین نحوه برگزاری آن شنیده می‌شود، حکایت از  واقعیت دیگری دارد.

 نتیجه و کیفیت برگزاری جشنواره امسال هرچه باشد، نمی توان منکر این واقعیت شد که گردانندگانش در تلاش هستند یکی از بهترین جشنواره‌های چند سال اخیر را برگزار کنند. البته شکی نیست که متولیان همه جشنواره ها علاقه دارند با برگزاری موفق این برنامه، امتیاز مثبتی در کارنامه خود ثبت کنند. اما اینکه چه میزان در این مسیر کوشیده و توانایی دارند و یا در آن ثابت قدم هستند، میان نتیجه نهایی فاصله‌گذاری می‌کند. به هر روی متولیان جشنواره امسال با درکی درست از شرایطی که در آن قرار دارند، می‌کوشند در راستای اعتلا بخشیدن به جشنواره‌ای گام بردارند که در چند سال گذشته، به دلایل مختلف و خاصه به دلیل قهر و سرخوردگی برخی از هنرمندان، سیری نزولی را در پیش گرفته و به لحاظ کیفیت فیلمهای حاضر در جشنواره ضعیف ترین دوره های خود را پشت سرگذاشت. از این رو حالا بیش از هر زمان دیگری ضرورت بازنگری و رفع معضلات آن  احساس می شود. 

 با این وصف باید اذعان کرد که چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر در شرایطی برگزار می‌شود که هنوز رد مسایل برون متنی سینما و تاثیراتی که بر جشنواره فیلم فجر گذاشته احساس می‌شود. حوادثی که با ایجاد یک دو قطبی بیشترین لطمه را به فضای فرهنگی سینما وارد ساخت و باعث شد برخی از فیلمها و فیلمسازان به دلایلی کاملا غیر سینمایی از جشنواره کنار بکشند یا  از جشنواره کنار گذاشته بشوند.

ایجاد فضای قهر و بدبینی میان گروهی از هنرمندان و متولیان دولتی امور فرهنگ و سینما یکی از مهمترین دلایل شکل‌گیری دو قطبی ای بود که لطمه های سنگینی به مجموعه سینمای ایران، از تولیدات سینمایی گرفته تا کسانی که در آن فعال هستند، وارد کرد.

به نظر می‌رسد، دبیر جشنواره و همکارانش، با درک این معضلات در راستای سیاست وفاق ملی که شعار اصلی دولت چهاردهم و نهمین رییس جمهور کشور را تشکیل می دهد، حرکت می‌کنند. همانگونه که این دولت در تلاش است، تمامی طیف های درون حکومت را در خود جای داده و  خواسته‌های گستره‌ای وسیع‌تر را نمایندگی کند؛ در حوزه سینما نیز چنین رویکردی نگاه غالب مسئولان برگزاری جشنواره  را تشکیل می‌دهد.متولیان آن و بخصوص دبیر جشنواره در تلاش هستند که جشنواره ای برگزار کنند که برآیند آن مجموعه سینمای ایران را نمایندگی کند. 

شکی نیست آنچه در شکل دادن به کیفیت یک جشنواره اصلی ترین عامل اصلی محسوب می شود، ارزش هنری آثار شرکت کننده در آن جشنواره است. کیفیت مجموعه این فیلمها بیش از هر عاملی  سطح جشنواره و برگزیدگان آن را بالا برده و بر اذهان مخاطبان تاثیر می گذارد.

آنگونه که از اخبار شنیده شده جشنواره امسال کوشیده تا حد ممکن  زمینه‌ی حضور سلایق مختلف را در جشنواره ممکن سازد. بنابراین در کنار فیلم هایی که دارای تهیه کننده های دولتی هستند. آثار مستقل در بخش خصوصی و برخوردار از کارگردانهای فیلم اولی و همچنین آثار کمدی متعلق به بدنه سینمای ایران، فیلمهای به نمایش در آمده در جشنواره های خارجی و حتی فیلمهایی که در سالهای پیش موفق به دریافت پروانه نمایش نشده اند را در دل خود جای داده و امکان نمایش آنها را در جشنواره ممکن سازد. صرف نظر از اینکه همه این فیلمها امکان قرار گرفتن در بخش مسابقه را داشته باشند یا نه به هر حال قرار گرفتن آنها در برنامه نمایش جشنواره گرمایی بدان خواهد بخشید که در سالهای گذشته کمتر در جشنواره احساس می‌شد. امیدواریم جشنواره چهل سوم جشنواره ای به یادماندنی برای همه علاقمندان سینما باشد.