همشهری آنلاین – یکتا فراهانی: تصور می‌شود کهکشان‌های حلقه‌ای زمانی تشکیل می‌شوند که دو یا چند کهکشان با هم برخورد کنند. به‌عنوان‌مثال، هنگامی که یک کهکشان کوچک‌تر از مرکز یک کهکشان بزرگ‌تر عبور می‌کند، اختلال گرانشی ناشی از آن باعث می‌شود موجی از تشکیل ستاره در کهکشان بزرگ‌تر حرکت کند و بازوهای آن را به سمت بیرون فشار دهد، دقیقاً مانند امواجی که هنگام انداختن یک سنگ در آب ایجاد می‌شوند. تصاویری که نه‌تنها نگاهی به کهکشان‌های دوردست می‌اندازد، بلکه پنجره‌ای به دوران اولیه کیهان باز می‌کند.
سفر به اعماق کهکشان‌ها: یک نمای جدید از هابل
تصویر جدید تلسکوپ هابل، یک بخش کوچک از آسمان در صورت فلکی هیدرا را نشان می‌دهد که در آن کهکشان‌ها و ستارگان با فاصله‌های شگفت‌انگیز از یکدیگر قرار دارند. نزدیک‌ترین اجرام به ما، ستارگان موجود در کهکشان راه شیری هستند که به‌راحتی با پرتوهای مشخص خود شناسایی می‌شوند. در این میان، ستاره‌ای روشن نزدیک به لبه یک کهکشان آبی‌رنگ در فاصله‌ای حدود ۳۲۳۰ سال نوری از زمین قرار دارد که موقعیت آن با استفاده از داده‌های تلسکوپ گایا مشخص شده است.
بیشتر بخوانید :
-
منظومه شمسی در یک حباب داغ محلی به وسعت ۳۰۰ سال نوری
کهکشان‌هایی در اعماق فضا؛ کشف فاصله‌های غیرقابل‌تصور
در پشت این ستاره، کهکشانی به نام LEDA ۸۰۳۲۱۱ قرار دارد که در فاصله‌ای معادل ۶۲۲ میلیون سال نوری از ما واقع شده است. هسته درخشان و خوشه‌های پراکنده ستارگان این کهکشان به‌وضوح قابل‌مشاهده هستند و جزئیات پیچیده دیسک آن را آشکار می‌کند. در مقابل، بسیاری از کهکشان‌های دورتر در این تصویر بیشتر شبیه نقاط نورانی کوچک به نظر می‌رسند و فاقد ساختار قابل مشاهده‌ای هستند.
پدیده لنز گرانشی؛ نور خمیده در دنیای بی‌پایان
یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این تصویر کهکشانی است که در گوشه سمت راست‌بالای تصویر به شکل یک حلقه طلایی و تقریباً کامل ظاهر شده است. این پدیده ناشی از «لنز گرانشی» است؛ جایی که نور یک جسم دوردست توسط نیروی گرانشی یک جسم پیش‌زمینه، مانند کهکشان یا خوشه‌ای از کهکشان‌ها، خمیده و بزرگ می‌شود. این پدیده که در نظریه عمومی نسبیت اینشتین پیش‌بینی شده، به‌عنوان «حلقه اینشتین» شناخته می‌شود. آلبرت انیشتین فیزیک‌دانی بود که نظریه نسبیت را توسعه داد که یکی از دو ستون فیزیک مدرن است.
دوران نخستین کیهان: تماشای کهکشان‌های آغازین
کهکشانی که به‌صورت حلقه‌ای دیده می‌شود، در واقع در فاصلۀ بسیار دور از زمین قرار دارد و ما آن را به شکلی می‌بینیم که حدود ۲.۵ میلیارد سال پس از شروع کیهان به نظر می‌رسید. کهکشانی که به‌عنوان لنز گرانشی عمل می‌کند، به‌طورقطع بسیار نزدیک‌تر از این کهکشان است. این هماهنگی دقیق میان دو کهکشان باعث می‌شود که ما نگاهی نادر به دوران ابتدایی کیهان داشته باشیم.
کشفیات شگفت‌انگیز در دل فضا
تصویر جدید از تلسکوپ هابل، نه‌تنها به‌عنوان یک شاهکار علمی، بلکه به‌عنوان یک دروازه به گذشته دور کیهان، حقیقتاً دنیای جدیدی را به روی ما می‌گشاید. پدیده‌هایی همچون لنز گرانشی و حلقه‌های اینشتین که ابتدا تنها در نظریات علمی پیش‌بینی می‌شدند، اکنون در واقعیت به نمایش درآمده‌اند. این دستاورد نه‌تنها ثابت می‌کند که هنوز بسیاری از اسرار کیهان برای کشف‌شدن وجود دارند، بلکه به طور مستقیم به ما نشان می‌دهد علم، به‌ویژه در زمینه فیزیک و اخترشناسی، همچنان در حال پیشرفت و گشودن ابعاد جدیدی از جهان است.
