خبرگزاری مهر، گروه استانها: اعتکاف از منظر قرآن کریم به عنوان یکی از راههای عبادت و نزدیکی به خداوند شناخته میشود. بنا بر احادیث، اعتکاف همسنگ حج و عمره و موجب آمرزش گناهان و رهایی از آتش جهنم است.
اعتکاف راهی برای خودسازی و تقویت ایمان است، راهی که انتهای آن به خداوند میرسد. راهی که درتمام لحظاتش حال خوب معنویت را به همراه داریم.
اعتکاف از جمله عباداتی است که هم به تزکیه نفس فرد کمک میکند و هم نقش مهمی در اصلاح جامعه دارد و در دوران اعتکاف، فرد فرصت مییابد که با ترک دلبستگیهای دنیوی و تمرکز بر معنویت، روح خود را از آلودگیها و گناهان پاک کند.
این عبادت، همانطور که در روایات آمده است، موجب افزایش تقوا، تقویت ایمان و تقرب به درگاه الهی میشود.
مساجد همواره به عنوان پایگاه اعتکاف، مرکز خلوت و انس عابدان با معبود خویش محسوب میشوند.
قرآن در سوره بقره آیه ۱۲۵ به اعتکاف اشاره میکند جایی که خداوند به ابراهیم و اسماعیل (ع) دستور میدهد تا مکان کعبه را برای معتکفین و نمازگزاران پاک و تطهیر کنند:
"وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَیْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْنًا وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِیمَ مُصَلًّی وَعَهِدْنَا إِلَی إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ أَنْ طَهِّرَا بَیْتِیَ لِلطَّائِفِینَ وَالْعَاکِفِینَ وَالرُّکَّعِ السُّجُودِ"
این آیه نشان میدهد که اعتکاف یکی از اعمالی است که از زمان حضرت ابراهیم (ع) مورد توجه بوده و به پاکیزگی و تقدس مکان میافزاید.
اعتکاف علاوه بر تأثیرات فردی، آثار مثبتی بر جامعه نیز دارد. این عبادت جمعی باعث تقویت انسجام اجتماعی، افزایش روحیه همدلی و همکاری و کاهش تنشها و اختلافات در میان افراد جامعه میشود و همچنین اعتکاف میتواند زمینهساز ارتباط بهتر میان افراد با یکدیگر و افزایش اخلاق اجتماعی باشد.
اعتکاف، جلوهای از عشق به خداوند و فرصت ارزشمندی برای خودسازی و تقویت ایمان است.
این عبادت بینظیر، نهتنها روح فرد را جلا میبخشد، بلکه تأثیرات عمیقی بر اصلاح جامعه و گسترش معنویت در آن دارد.
باید این سنت الهی را بهعنوان میراثی معنوی حفظ و در جامعه ترویج کنیم تا از برکات آن بهرهمند شویم و شاهد تأثیرات بسیار آن در زندگی و خودسازی در خودمان باشیم.
قرآن در چندین آیه به اهمیت نماز و عبادت در مسجد اشاره دارد (مثلاً سوره توبه آیه ۱۸-۱۹) و اعتکاف به عنوان یک نوع عبادت مستمر در مسجد، تلاشی برای تقرب به خداوند و دریافت رحمت و مغفرت اوست.
قرآن به اهمیت جماعت در عبادت تأکید دارد (سوره آل عمران آیه ۱۰۴) و اعتکاف به عنوان یک عمل عبادی جمعی، نه تنها به نمازگزاران کمک میکند تا به صورت فردی به خدا نزدیک شوند، بلکه انسجام و وحدت اجتماعی را نیز تقویت میکند.
اعتکاف عملی عبادی و نقطه قوت جامعه است
معاون فرهنگی اداره کل تبلیغات اسلامی البرز گفت: اعتکاف یک عمل عبادی است که ایجاد انگیزه میکند و برای جامعه نقطه قوت است.
محمد جابر انصاری در گفتگو با خبرنگار مهر، گفت: اعتکاف در ادبیات دینی ما از گوشه نشینی و عزلت گرفته شده و در ادبیات دینی ما این اعتکاف در ایام البیض و حتی در ماه مبارک رمضان که اصل سنت نبی مکرمه که وجود مبارک حضرت در مسجد معتکف میشدند، برگزار میشود.
وی ادامه داد: جدا از جمعیت، جامعه، اجتماع و مسائل فردی خانواده، گوشه خلوتی را برای انس و الفت بیشتر با توجه به ذات حضرت حق فراهم میکردند و بر اساس روایات سنت اهل بیت و حضرات معصومین، اعتکاف با این معنا در ادبیات دینی ما کاملاً کلمه روشنی است.
همچنین وی با اشاره به معنای اعتکاف در فقه تصریح کرد: در فقه اعتکاف به معنای واقعی در آن چهار مسجد بزرگ عالم اسلام که مطرح است، قرار دارد، اما فقهای ما فتوا دادند که اعتکاف در مساجد دیگر شهر البته با ترتیبی که آنها دارند هم پذیرفته است.
انصاری اعتکاف را نقطه قوت جامعه خواند و بیان کرد: اعتکاف یک عمل عبادی است و به ایجاد انگیزه در اجتماع کمک میکند و این طلیعه کلمه اعتکاف به این معنا و آن معانی مثل بسیاری از نکتهها، نقاط قوت و معنویت در جامعه دینی ما که به تدبیر رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم هم ایشان حتی از اعتکاف ویژه اسم آوردند و یاد کردند، باید اعتکاف را یکی از دستاوردها و یکی از قوتهای نظام جمهوری اسلامی در اعتلای اسلام و پیاده کردن احکام مبانی اسلامی بدانیم.
این مسئول یادآور شد: مکرر از قدیمیها و بزرگان شنیده ام که در کل ایران تنها تعداد اندکی از متدینین در مسجد امام حسن عسکری قم اعتکاف برگزار میکردند و آقا میفرمایند که ما در مشهد اهل یک خانواده مذهبی و روحانی بودیم در آنجا هم اعتکاف نداشتیم و امروز میبینید که بعد از جمهوری اسلامی و در شهرهای کوچک چند ده اعتکاف در حال برگزاری است و در استان البرز بیش از ۲۰۰ اعتکاف با جمعیت نزدیک به ۲۰ هزار نفر معتکف که عمده اینها جوانان و نوجوانان، دانش آموزان و دانشجویان که خوبان این عرصه هستند، برگزار میکنند.
انصاری شعار برگزار اعتکاف امسال را تحت عنوان معنویت و مقاومت برشمرد و گفت: آنچه برای انسان قوت و صلابت میآورد معنویت است و این آیه الا به ذکر الله تطمئن القلوب را بسیار شنیده ایم و امام (ره) به مستحبات انجام دعا، به خواندن و قرائت قرآن که به ویژه خود قرآن و از ایشان سوال شده بود صلابت و استحکام را شما از کجا دارید؟ فرمودند: از قرائت و تلاوت قرآن و انس با آن به انجام این امور بسیار توصیه میکنم و این استقامت در مردم غزه هم دیده میشود.
وی در پایان تاکید کرد: اعتکاف برای همه ما فرصت مناسبی است تا بتوانیم به خودسازی بیشتر بپردازیم و با تلاوت بیشتر قرآن صلابت و استقامت ذکر شده را به دست آوریم.