نبرد هیجان و منطق در بورس

کاهش غیرمنتظره نرخ دلار توافقی، وزنه سنگینی در این نبرد بود که به افت بازار دامن زد. از سوی دیگر، سرمایه‌گذاران که به دنبال کشف نشانه‌‌‌های تازه از آینده هستند، چشم‌‌‌انتظار روشن‌‌‌شدن تکلیف موضوعاتی مثل FATF و سرنوشت سهام خودروسازان مانده‌اند.  البته شاید جذاب‌‌‌ترین بخش این روایت، بازگشت آرام سرمایه‌گذاران حرفه‌‌‌ای به صحنه باشد. در حالی که برخی به‌‌‌دنبال شناسایی سودهای کوتاه‌‌‌مدت هستند، عده‌‌‌ای دیگر در حال چینش مهره‌‌‌هایشان برای بازی بلندمدتند. به نظر می‌رسد هرچند بازار اکنون در میانه اصلاح به سر می‌برد، اما ردپای مسیر رشد همچنان در اتمسفر بازار وجود دارد. گزارش‌‌‌های مالی شرکت‌ها، شفاف‌‌‌سازی سیاست‌‌‌های اقتصادی و افزایش تقاضای سهام بنیادی، همه و همه نوید فصلی تازه برای سرمایه‌گذاری را می‌دهند. شاید تنها چیزی که بازار از سرمایه‌گذاران می‌‌‌خواهد، کمی صبر و اعتماد باشد تا صحنه‌‌‌ای باشکوه‌‌‌تر رقم زده شود.

ریزش یا فرصت ورود؟

نیما میرزایی، کارشناس بازار سرمایه، در خصوص سرخ‌پوشی دو روز گذشته بازار عنوان کرد: علت اصلاح دو روز ابتدای هفته جاری بازار را می‌توان در رسیدن شاخص کل به محدوده مقاومتی ۲میلیون و ۹۰۰‌هزار واحدی تا ۳میلیون واحدی و افزایش نسبتا سنگین نرخ دلار توافقی جست‌وجو کرد. باید اظهار کرد نماگر اصلی در هفته‌های صعودی اخیر با فتح کانال ۲میلیون و ۹۰۰‌هزار واحدی روند متعادل‌تری به خود گرفته بود. بر این اساس انتظار می‌رفت که روند بازار با رسیدن به محدوده مذکور کمی متفاوت‌تر ادامه پیدا کند و مسیر ناهموار با فرض ادامه‌دار بودن روند صعودی با چالش بیشتری همراه باشد. از طرفی کاهش عجیب حدود ۳۰۰تومانی نرخ دلار توافقی در معاملات روز شنبه خود به سرخ‌پوشی بیشتر بازار دامن زد و جریان معاملاتی را به افزایش حجم عرضه‌ها منتهی کرد. با وجود این، روز گذشته این نرخ با نوسان مثبت اندکی مواجه شد. با این اتفاق روندی که بانک مرکزی برای تعدیل قیمت‌ها و تک‌نرخی کردن نرخ ارز برداشته بود، موقتا با چالش روبه‌رو شد. این اتفاق بذر تازه‌ای از بدبینی را در دل سهامداران مبنی بر ادامه‌دار بودن رویکردهای نادرست گذشته در خصوص بازار تقویت کرد. انتظار می‌رود تاثیر این اتفاق با شفاف‌سازی بانک مرکزی و اقدامات موثر در جهت رفع آن تا حدودی رفع شود.  این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: از طرفی به نظر می‌رسد حل و فصل نهایی موضوع اقدام ویژه مالی (FATF) می‌تواند طراوت تازه‌ای برای ادامه‌دار بودن روند مثبت به بازار تزریق کند.

موج خوش‌بینی‌ها از مذاکرات هسته‌ای با طرفین اروپایی می‌تواند اخبار ثمربخشی برای بازارسرمایه تلقی شود. همچنین در خصوص واگذاری سهام خودروسازها و افزایش سرمایه آنها از محل تجدید ارزیابی دارایی باید مراحل اداری لازم جهت عملیاتی شدن آنها طی شود. با این حال، اخبار عملیاتی شدن آنها می‌تواند صحه‌ای بر وضعیت مساعد بازار در کنار بازگشایی پتروشیمی‌ها باشد. انتظار می‌رود با هماهنگی‌های لازم از سوی سازمان بورس اقدامات جهت بازگشایی هرچه سریع‌تر نمادهای پتروشیمی در پیش گرفته شود.  سپیده منصوری، کارشناس بازار سرمایه، هم بازار روزهای اخیر را این‌گونه مورد تحلیل و بازیابی قرار داد: بازار سرمایه، پس از رشدهای اخیر، وارد فاز اصلاحی شده که بسیاری از تحلیلگران آن را طبیعی و ضروری در مسیر روند می‌‌‌دانند. در مسیر هر روند صعودی، اصلاح‌‌‌های کوتاه‌‌‌مدت، فرصتی برای جذب نقدینگی جدید و بازآرایی پرتفوی سرمایه‌گذاران تلقی می‌شود. در این میان با نزدیک شدن شاخص کل به مرز ۳میلیون واحدی، اصلاح کوتاه‌‌‌مدت می‌‌‌تواند برای تقویت روند صعودی آتی ضروری باشد. به نظر می‌رسد با ایجاد تعادل در معاملات و کاهش هیجانات، بازار آماده می‌شود تا در میان‌‌‌مدت اهداف بلندتری را تجربه کند. 

این کارشناس بازار عوامل بنیادین رشد بلندمدت بازار را این‌گونه تحلیل کرد: یکی از محرک‌‌‌های مهم صعود بازار سرمایه در بلندمدت، حفظ ارزندگی سهام در صنایع کلیدی است. گزارش‌‌‌های مالی شرکت‌ها در ماه‌‌‌های اخیر نشان می‌دهد که بسیاری از صنایع، از جمله پتروشیمی‌‌‌ها، فلزات اساسی و شرکت‌های صادرات‌‌‌محور، همچنان از پتانسیل رشد برخوردارند. با توجه به افزایش نرخ ارز در بازار آزاد و تاثیر مستقیم آن بر سودآوری شرکت‌های دلاری، انتظار می‌رود که این شرکت‌ها همچنان به‌‌‌عنوان موتور محرک بازار عمل کنند. از سوی دیگر، تغییرات مثبت در ساختار اقتصادی کشور، از جمله تصمیمات حمایتی دولت در تخصیص منابع به بخش تولید و اصلاح ناترازی‌‌‌های بودجه، نویددهنده بهبود فضای سرمایه‌گذاری است. هرچند چالش‌‌‌هایی نظیر نرخ بهره بالا و نوسانات قیمتی کالاهای اساسی در بازار جهانی همچنان وجود دارد، اما جریان ورود نقدینگی به بازار سرمایه و عملکرد مثبت صندوق‌های سرمایه‌گذاری، نشانه‌‌‌هایی از بهبود شرایط کلی بازار است. رفتارشناسی سرمایه‌گذاران در فاز اصلاح بر این موضوع تاکید دارد که در روزهای اخیر، رفتار سرمایه‌گذاران حاکی از بازآرایی در پرتفوی‌‌‌ها و افزایش عرضه در نمادهای رشد کرده است.

این رفتار منطقی و ناشی از شناسایی سود در کوتاه‌‌‌مدت است. با این حال سرمایه‌گذاران بلندمدت در حال بررسی فرصت‌‌‌های مناسب برای خرید سهام ارزنده و کاهش میانگین قیمت خرید هستند. این روند نشان می‌دهد که بازار در حال ‌گذار به مرحله‌‌‌ای است که سرمایه‌گذاران حرفه‌‌‌ای نقش پررنگ‌‌‌تری ایفا می‌کنند. یکی دیگر از نکات مهم، افزایش جذابیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. بخشی از سرمایه‌گذاران، به‌‌‌ویژه افراد ریسک‌‌‌گریز، ترجیح می‌دهند منابع خود را به سمت صندوق‌های طلا یا درآمد ثابت سوق دهند. این اقدام ضمن کاهش ریسک در کوتاه‌‌‌مدت، فرصتی برای تقویت موقعیت‌‌‌های سرمایه‌گذاری در آینده فراهم می‌کند.  این کارشناس بازار ادامه داد: بازار سرمایه در بلندمدت همچنان پتانسیل رشد دارد. تجربه نشان داده است که پس از هر اصلاح، بازار به مدار ارزندگی بازمی‌گردد. سطح فعلی شاخص کل و تمرکز سرمایه‌گذاران بر سهام بنیادی، نشان‌‌‌دهنده آن است که بازار در مسیر منطقی و پایداری قرار دارد. با نزدیک شدن به فصل گزارش‌‌‌دهی سالانه شرکت‌ها، انتظار می‌رود شفافیت بیشتری در عملکرد صنایع مختلف ایجاد شود.

این گزارش‌‌‌ها می‌‌‌توانند نقشه راه سرمایه‌گذاران را برای ماه‌‌‌های آینده ترسیم کنند. همچنین، افزایش نرخ ارز و سیاست‌‌‌های اقتصادی جدید، ظرفیت سودآوری شرکت‌ها را تقویت می‌کند. در نهایت، هرچند روند صعودی بازار ممکن است با فراز و فرودهای موقتی همراه باشد، اما شواهد نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران در بلندمدت از بازدهی بازار سرمایه منتفع خواهند شد. اکنون، با توجه به جذابیت سهام بنیادی و چشم‌‌‌انداز مثبت صنایع صادرات‌‌‌محور، بازار در حال آماده‌‌‌سازی خود برای فتح قله‌‌‌های جدید است. سرمایه‌گذاران می‌‌‌توانند با اتخاذ استراتژی‌‌‌های دقیق و حفظ آرامش، از فرصت‌‌‌های موجود نهایت بهره را ببرند. در بلندمدت، بازار سرمایه همچنان جایگاه خود را به‌‌‌عنوان یکی از بهترین ابزارهای سرمایه‌گذاری حفظ خواهد کرد.