همشهری آنلاین- بهاره خسروی : البته این روزها با تبدیل شدنش به گود زورخانه، پاتوقی برای انجام امور خیریه و رفع نیاز و احتیاجات اهالی به همت ورزشکاران شده است. محمود منیعی، تهران‌پژوه درباره ماجرای ساخت این حمام و بانی خیرش تعریف می کند: «قدیم‌ها سفر حج رفتن به راحتی امروز نبود. هرکسی که نیت سفر به خانه خدا را می کرد، باید ماه ها و حتی سال ها برای این سفر ارزشمند در انتظار می ماند و هر زائر هزینه قابل ملاحظه‌ای را متحمل می شد. با این شرایط بخشیدن پول سفر حج و خرج کردن آن برای ساخت حمام کار بزرگی محسوب می شد. اما ماجرای بخشیدن هزینه های سفر حج از سوی آن زائر خیر که اهالی از آن یاد می کنند، چه بود؟ روزی یکی از زائران سفر حج که مسیرش به دولاب می افتد، از قصه حمام نداشتن محله دولاب خبردار می شود و با وجود عشق و علاقه اش به این سفر معنوی پرفیض و برکت، هزینه آن را صرف ساخت حمام در این محله می کند. حمام ساخته شده وقف عام می شود و بخشی از درآمد حاصل از حمام صرف نگهداری و تعمیرات خود حمام می‌شود و بخشی دیگر آن هم برای کمک به نیازمندان محله مورد استفاده قرار می‌گیرد.»
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
به گفته این تهران پژوه، قدمت بنای حمام قدیمی دولاب تقریبا به حدفاصل سال های آخر قاجار و اوایل پهلوی می رسد. اما آنچه از خاطرات بومی های قدیم محله نقل شده است این است که تا زمان جنگ جهانی دوم و اشغال تهران در شهریور سال ۱۳۲۰ خورشیدی، بر سردر این گرمابه یک کاشی لاجوردی نصب بود که در آن سال ساخت حمام حک شده بود. اما متاسفانه سربازان انگلیسی این کاشی را کندند و با خود بردند. این حمام صبح‌ها زنانه و عصرها مردانه بود و با گذشت زمان و رفت و آمد افراد سرشناس محله توسعه پیدا کرد و بنای حمام به ۲بخش تقسیم شد؛ بخش کهن و بخش جدید.
منیعی همچنین درباره تغییر کاربری این حمام به زورخانه دولاب می گوید: «به مرور زمان با تغییر سبک زندگی و ساخت حمام درخانه ها، این حمام قدیمی از رونق افتاد، اما به واسطه معماری زیبایی که در بخش قدیمی داشت، مثل سکوهایی که در اطراف فضای مرکزی آن وجود داشت، طاق ها و سقف زیبا و کاشی های آبی رنگی که برای فضای داخلی آن در نظر گرفته شده بود، این حمام سال ۱۳۹۳ خورشیدی تغییر کاربری داد و تبدیل به زورخانه شد.»
