یکشنبه 23 دی 1403
Sunday, 12 January 2025
سجاد حشمتی؛ در یک رویداد مهم و حساس، هیئتی از حزب کُردی دم‌پارتی متشکل از "پروین بولدان" و "سری ثریا اوندر" به ملاقات عبدالله اوجالان، رهبر زندانی حزب کارگران کُردستان [پ‌ک‌ک]رفتند. این دیدار تا حدودی اذهان عمومی را نسبت به پروسه آشتی و صلح امیدوار کرده است. عبدالله اوجالان در پیام خود، از آمادگی برای مشارکت در این پروسه خبر داد.
همچنین احمد ترک، ثریا اوندر و پروین بولدان به ملاقات دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی و داود اوغلو رهبر حزب آینده ترکیه رفتند. ترکیه به دلیل تلاش‌ها برای بازسازی خاورمیانه جدید، ترس از سرایت جنگ منطقه‌ای به کشورش و قدرت‌گیری کُردها، می‌خواهد از طریق مذاکره با اوجلان از هرگونه اقدامات کُردها جلوگیری کند.
در اوایل پاییز و همزمان با آیین بازگشایی مجلس ترکیه، دولت باغچلی رهبر حزب راستگرای حرکت ملی به سمت نمایندگان حزب کُردی "دم‌پارتی" رفت و با آنها احوالپرسی کرد. این اقدام به تیتر یک روزنامه‌ها تبدیل شد چرا که باغچلی به مواضع تند خود علیه هرگونه امتیاز دادن به کُردها شهرت دارد.
بنظر می‌رسید که اقدام باغچلی صرفا یک احوالپرسی ساده نباشد؛ بلکه حاکی از اهداف پشت‌پرده و سناریو‌های برنامه‌ریزی شده از سوی حاکمیت بوده است. این راستا، باغچلی در تاریخ ۲۲ اکتبر پیشنهاد کرد که عبدالله اوجالان، رهبر حزب کارگران کُردستان (پ‌ک‌ک) به مجلس دعوت شود تا انحلال این حزب را اعلام کند و به این ترتیب، از حق امید بهره‌مند شود.
یک روز پس از این پیشنهاد، دو عضو "پ‌ک‌ک" به مقر شرکت تاسیسات هوافضای آنکارا حمله کردند که این اقدام منجر به کشته شدن پنج نفر و زخمی شدن ۲۲ نفر شد. در واکنش، دولت ترکیه مناطق مختلفی را در اقلیم کُردستان و کُردستان سوریه بمباران کرد.
باوجود حمله حزب کارگران، اما سناریو آشتی و ملاقات با اوجالان ادامه داشت و با حمایت رجب طیب اردوغان رئیس جمهور همراه شد. اردوغان در سخنرانی خود اظهار کرد ترکی که کُردها را دوست نداشته باشد، ترک نیست و کُردی که ترک‌ها را دوست نداشته باشد، کُرد نیست.
دولت باغچلی نیز در تاریخ ۲۶ نوامبر خواستار برقراری تماس فوری بین اوجالان و نمایندگان حزب دم‌پارتی شد. بر این اساس، وزارت دادگستری ترکیه به نمایندگان دم‌پارتی اجازه داد تا به ملاقات رهبر دربند پ‌ک‌ک بروند که این امر در روز ۲۸ دسامبر محقق شد.
در تاریخ ۲۸ دسامبر، پروین بولدان و سری ثریا اوندر با عبدالله اوجالان در زندان امرالی دیدار کردند و طبق بیانیه‌ای، مهم‌ترین پیام‌های اوجالان را منتشر کردند. در این راستا، رهبر حزب کارگران کُردستان تأکید کرده است که تقویت مجدد برادری میان کُردها و ترک‌ها، علاوه بر اینکه یک مسئولیت تاریخی به شمار می‌آید، به یک ضرورت سرنوشت‌ساز برای خلق‌ها تبدیل شده است.
عبدالله اوجالان همچنین خواستار مشارکت فعال همه احزاب و جریان‌ها برای موفقیت پروسه صلح شد و در این راستا مجلس ترکیه به عنوان مهم‌ترین نهاد مطرح است. به عبارتی، اوجالان به وضوح بر این نکته تاکید کرد صرفا اظهارنظر کافی نیست؛ بلکه باید اقدامات عملی برای تحقق اهداف صلح انجام داد.
رهبر زندانی پ‌ک‌ک در بخش دیگری از سخنان خود گفته است: «توانایی و عزم لازم برای ارائه کمک مثبت به پارادایم جدیدی که آقای اردوغان و باغچلی به آن پرداخته‌اند را دارم». همچنین عبدالله اوجالان از آمادگی خود برای برداشتن گام‌های مثبت و فراخوان خبر داد.
البته نمی‌توان این واقعیت را انکار کرد که هرگونه سخنرانی و فراخوان رهبر حزب کارگران کُردستان (پ‌ک‌ک) نقش بسزایی در پروسه صلح ایفا خواهد کرد، حتی اگر با مخالفت‌هایی از درون خود کُردها رو‌به‌رو شود. جمیل بایک رئیس مشترک شورای اجرایی کنفدرالیسم جوامع کُردستان [KCK]و از رهبران ارشد پ‌ک‌ک، در سخنانی بر این نکته تاکید کرد آزادی اوجالان، کلید صلح و حل بحران‌های منطقه است.
موضوع کُرد و سیاست‌های ترکیه نسبت به آن، واقعاً پیچیده و دشوار است و تا به حال راه‌حل‌های ارائه شده نتوانسته‌اند نتیجه مثبتی داشته باشند. با این حال، دعوت اردوغان و باغچلی برای شروع یک پروسه صلح و اجازه به نمایندگان حزب دم‌پارتی برای دیدار با عبدالله اوجالان، یک گام مثبت و امیدوارکننده به حساب می‌آید؛ اما این کافی و لازم نیست.
در این راستا، دولت حاکم ترکیه همزمان با پروسه صلح، اقدام به برکناری شهرداران حزب کُردی دم‌پارتی کرد و به جای آنها، شهرداران انتصابی دولت را گماشت. در نیمه اول نوامبر، وزارت کشور ترکیه از برکناری سه شهردار کلانشهر ماردین، شهر باتمان و شهرستان خلفتی به دلیل ارتباط با تروریسم خبر داد.
