به چند دلیل ، این مباحث ، یعنی مذاکره یا عدم مذاکره با دولت ترامپ ، دارای اهمیت مضاعفی نسبت به نخستین ورود ترامپ به کاخ سفید می باشد ، اول آنکه کمتر از یک سال دیگر به غروب برخی بندهای برجام مانده است ، و ثانیا کشورمان حدود شش سال متوالی است که درگیر تورم های فزاینده بالای ۴۰ درصد قرار داشته و شرایط اقتصادی و فرسایش های اجتماعی ناشی از آن ، اصلا قابل قیاس با زمان نخستین ورود ترامپ به کاخ سفید نمی باشد ، و ثالثا ، شرایط منطقه و جایگاه منطقه ای کشورمان ، در مختصاتی متفاوت از سال ۹۵ قرار دارد.
و در آخر، ناکارآمدی سیاست فشار حداکثری به ایران برای ترامپ مشخص شده است. در اینجا میخواهم به تشریح مختصر یکی از شقوق مخالفین هر نوع مذاکره احتمالی با دولت ترامپ بپردازم .
تلقی عده ای در کشورمان از نتیجه مذاکره ، همه یا هیچ است . بدین صورت که ادراک شان از ماحصل توافقات بین المللی ، خطی و ساده است ، در این منظومه فکری ، حالت بینابینی و نه برد مطلق و نه باخت مطلق وجود ندارد . با ذکر مثالی به روشن تر شدن موضوع می پردازم . به طور مثال از دیدگاه قائلین به این نگاه ، اگر ما سه ماه پیش می رفتیم بر سر سوریه با ذینفعان موجود در سوریه مانند ترکیه و ... مذاکره می کردیم ، یا باید میرفتیم که شرایط حکومت بشار اسد را با تمام مختصات آن ، تثبیت کنیم و موفقیت صد درصدی به دست بیاوریم یا باید می رفتیم و سوریه را دو دستی تقدیم مخالفین و معارضین و تروریست ها می کردیم .
اصولا این نوع تحلیل ، هیچ چیزی مابین همه یا هیچ قائل نیست ، تلویحا یا تصریحا این نگاه می گوید شما در مذاکره یا می روید که صد درصد موفقیت به دست آورید و به تمام خواسته های خود برسید ، و یا می روید که تمام داشته ها و ارزش های مادی و معنوی خود را به ثمن بخس واگذار کنید . نکته ی خطرناک اینجاست ، هنگامی که این تحلیل ، به تصمیم گیران اصلی نظام تزریق شود ، مکملی هم ضمیمه اش می شود به این صورت که می گویند : (ما که نمیتوانیم و طرف مقابل هم نمیخواهد همه و امتیاز صد درصدی را به ما بدهد ، پس اگر می رویم برای مذاکره ، برای کسب هیچ می رویم. )
بنابراین ، رفتن به هر نوع مذاکره را ، برابر با هیچ القا می کنند و طبیعی است نهاد تصمیم گیر داخلی هم، برای دریافت هیچ ، و تثبیت این هیچ و یا شرایطی بدتر از هیچ ، اجازه مذاکره نمی دهد.
به تعبیر دیگری، این قرائت از دیپلماسی و سیاست خارجی ، احتمالا از سر نا آگاهی ، اعتماد به نفس نظام جمهوری اسلامی برای حل بحران های پیش رو را هدف قرار می دهد و بعضا با تکرار ایده های حداکثری در سیاست خارجی خطی که در داخل می گوید، خواسته ترامپ، در هر مذاکره احتمالی آتی، چیزی مشابه شروط مضحک دوازده گانه مایک پمپئو وزیر خارجه وقت آمریکا در سال 2018 است و الا و لابد جز این نیست، یعنی به جمهوری اسلامی القا می کند که اگر می روی برای مذاکره ، برای هیچ و در اینجا برای دادن همه اندوخته هایت و نفی ارزش های والای انقلاب اسلامی می روی، پس مذاکره احتمالی هیچ توجیهی ندارد و لذا با داعیه ی مشفقانه ، برای تصمیم گیران داخلی ، عدم هرگونه مذاکره و توافق را ، تنها مسیر موجود و میسور تصویر می کند .
همه دلسوزان نظام و انقلاب، تقریبا متفقا قبول دارند که، ادامه این شرایط اقتصادی کنونی ، باعث تضعیف هر چه بیشتر از قبل مولفه های گوناگون قدرت کشور می شود و هر نوع گشایش اقتصادی ، [ که شاید ماحصل بده بستان و مذاکره ی آتی بتواند باشد ] یعنی یک فضای تنفس اقتصادی به نظام جمهوری اسلامی و این یعنی ضرر مطلق رژیم صهیونیستی و اذناب آن.
از آن طرف هم ، به نظر می رسد در روزها و ماه های پیش رو ، لابی ها و دستگاه های اطلاعاتی رژیم صهیونیستی، تمام تلاش خود انجام می دهند تا جلوی هرگونه مذاکره احتمالی میان نظام جمهوری اسلامی و ایالات متحده آمریکا به نحوی گرفته شده ، و در این راه از هر سنگ اندازی اعم از اقدامات تروریستی و ... کوتاهی نکنند.
فراموش نباید بکنیم ، پس از انعقاد توافق برجام در سال 2015، یکی از بزرگترین زیان دیدگان آن توافق ، رژیم صهیونیستی و نخست وزیر وقت، بنیامین نتانیاهو بود که هم نوا با سازمان منافقین ، از هیچ تلاشی جهت تشویق آمریکا به خروج از برجام و بر هم زدن این توافق فروگذار نکردند . نمونه بیّن و روشن دیگر از این دست تلاش های رژیم صهیونیستی، ترور شهید فخری زاده در آذر ۱۳۹۹، می باشد که زمانی رقم خورد که زمزمه های بازگشت دولت وقت بعدی ایالات متحده آمریکا [ دولت بایدن ] به برجام شنیده می شد.
*تحلیلگر سیاسی
2727
