معمای 2 جنگ بزرگ برای ترامپ؛ آمریکا ترکیه را دور می‌زند؟/ کلید صلح روسیه و اوکراین در دستان ساکن جدید کاخ سفید

به گزارش اقتصادنیوز، فارین پالسی با انتشار یادداشتی مدعی شد، یکی از بزرگ‌ترین افتخارات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده این است که اولین رئیس‌جمهور ایالات متحده در دهه‌های اخیر است که «هیچ جنگ جدیدی» را آغاز نکرده - ادعایی که اخیرا مورد بحث قرار گرفته است.-

بالاخص آن که ترامپ با ورود به کاخ سفید می‌بایست با دو جنگ بزرگ دست و پنجه نرم کند. ترامپ گفته که پوتین و زلنسکی را برای رایزنی تحت فشار قرار داده تا ظرف «24 ساعت» به یکی از این جنگ‌ها - بین روسیه و اوکراین - پایان دهند.

این در حالی است که در خاورمیانه بالاخص بعد از سقوط دولت بشار اسد، پویایی منطقه بیش از زمان دیگری پیچیده شده و تغییر کرده است.

در همین راستا، ترامپ اخیراً به مجله تایم گفته که جنگ بین اسرائیل، حماس و حزب‌الله «پیچیده‌تر» از جنگ روسیه با اوکراین است، اما «حل کردن آن آسان‌تر است».

با این همه انتظار می‌رود درگیری های غیرمسلحانه و مسائلی که ترامپ را در مبارزات انتخاباتی به تحرک واداشت، در صدر فهرست اولویت‌های دولت جدید او قرار گیرند، از جمله آغاز مجدد احتمالی جنگ تعرفه‌‌ها با چین و سرکوب مهاجرت غیرقانونی از مکزیک و آمریکای لاتین.

در ادامه به بزرگ‌ترین چالش‌های سیاست خارجی که احتمالاً ترامپ در اولین سال ریاست‌جمهوری خود با آن‌ها مواجه خواهد شد، اشاره می‌شود. اقتصادنیوز یادداشت فارین پالسی در این باره را در دو بخش ترجمه کرده که بخش نخست در ادامه آمده است.

ترامپ و آینده جنگ روسیه و اوکراین

فارین پالسی در ادامه یادداشت خود آورد، یکی از اولین اولویت‌های ترامپ در سیاست خارجی، پرداختن به جنگ جاری روسیه علیه اوکراین است، جنگی که رکورد سه ساله زده است. رئیس جمهور منتخب قول داده که قبل از مراسم تحلیف خود در 20 ژانویه 2025 به درگیری‌ها پایان دهد. اما حضور نیروهای کره شمالی در خط مقدم روسیه و دریافت مجوز اوکراین از دولت بایدن برای استفاده از سامانه‌های موشکی دوربرد غرب برای حمله به عمق خاک روسیه می‌تواند تحقق این وعده مبارزات انتخاباتی را دشوار کند.

ترامپ تهدید کرده که اگر پوتین یا زلنسکی از حضور پشت میز مذاکره سرباز بزنند، کمک‌های نظامی آمریکا به کی‌یف را افزایش خواهد داد یا این کمک‌ها را به طور کامل متوقف خواهد کرد. با این حال، به نظر می‌رسد که او مسئولیت مذاکرات صلح را برعهده اروپا می‌گذارد، گزاره‌ای که رویکرد دیپلماتیک دولت بایدن در برابر این رویارویی را تغییر خواهد داد.

همچنین به نظر می‌رسد ترامپ بیش از بایدن با شرایط پوتین برای صلح سازگار است. قابل توجه است که ترامپ تمایل خود را برای واگذاری برخی از اراضی اشغالی اوکراین به روسیه ابراز کرده و پیشنهاد کرده که کی یف برای پایان دادن به جنگ از عضویت در ناتو خارج شود؛ گزاره‌ای که هم زلنسکی و هم مارک روته، دبیرکل ناتو به شدت با آن مخالفت کرده‌اند.

کارشناسان پیشنهاد می‌کنند که برکناری بشار اسد، متحد کلیدی روسیه، می‌تواند پوتین را متقاعد کند که به دنبال نمایش قدرت بیشتر در اوکراین باشد. در حال حاضر، نیروهای کرملین به پیشروی در غرب ادامه می‌دهند و با ضد حمله اوکراین در منطقه کورسک روسیه می‌جنگند و در عین حال زیرساخت‌های انرژی کی یف را قبل از زمستان بی‌رحمانه بمباران می‌کنند.

بسیاری از کشورهای اروپایی پیش از پیروزی ترامپ تلاش کردند تا سیاست‌های کمکی خود به اوکراین را اثبات کنند. اکنون، در حالی که جنگ ادامه دارد، همین کشورها در حال تلاش برای جلب حمایت‌های دولت ترامپ است.

معمای پیچیده خاورمیانه برای ترامپ

فارن پالسی در ادامه یادداشت خود آورد، ترامپ در حالی وارد کاخ سفید می‌شود که خاورمیانه یکی از پرچالش‌ترین دوره‌های خود در سال‌های اخیر را تجربه می‌کند. او قول داده که صلح را در منطقه به ارمغان بیاورد، اما استراتژی‌اش در این باره مبهم است.

این منطقه بی‌ثبات بیش از یک سال است که به واسطه جنگ اسرائیل و حماس در غزه درگیر هزینه‌های بسیاری شده است. اگرچه نشانه‌هایی وجود دارد که ممکن است توافق آتش‌بس محقق شود، حفظ آتش‌بس می‌تواند بسیار دشوار باشد – به ویژه با توجه به اینکه اسرائیل آماده است حداقل حضور نظامی موقت در غزه را به عنوان بخشی از چنین توافقی حفظ کند.-

بدون آتش بس در غزه، ترامپ ممکن است برای دستیابی به تعدادی از اهداف بالقوه مانند عادی سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی یا تضمین توافق هسته‌ای جدید با ایران درگیر چالش‌هایی جدی شود.

جنگ غزه به تنش‌ها در سراسر خاورمیانه دامن زده است، حزب‌الله و اسرائیل فارغ از توافق آتش بس کماکان درگیر هستند. در همین حال، روابط ایران و اسرائیل نیز در مرحله حساسی قرار دارد؛ دو بازیگری که طی یک سال اخیر برای اولین بار رویارویی عریان را تجربه کردند. در حال حاضر، نه ایران و نه حزب الله تمایلی برای تشدید تنش ندارند. این در حالی است که تحولات سوریه و سقوط بشار اسد برای ترامپ هم فرصت ایجاد کرده و هم چالش.

به ادعای این نشریه، اکنون که گروه شورشی حیات تحریرالشام (HTS) که ایالات متحده و سایر کشورها آن نامش را در لیست سیاه قرار دادند، موقعیت سیاسی متزلزلی به دست آوردند، ترامپ باید تصمیم بگیرد که چگونه با این گروه و رهبرش، ابومحمد الجولانی، که به دنبال مشروعیت است، تصمیم سازی کند. ترامپ همچنین باید به دنبال نزدیکی منافع ترکیه و اسرائیل به یکدیگر باشد. اسراییل از برکناری اسد به عنوان فرصتی برای اجرای کمپین بزرگ حملات هوایی برای از بین بردن دارایی‌های نظامی باقی مانده دولت اسد و همچنین انتقال نیروهای زمینی به منطقه حائل در داخل سوریه در کنار بلندی های جولان استفاده کرده است. این اقدامات که در شرایطی آسیب پذیر برای سوریه رخ داده، زنگ خطر را به صدا درآورده است.

ترکیه، یکی از اعضای ناتو که همیشه با متحدانش خوب بازی نمی‌کند، می‌تواند منبع دردسر برای ترامپ باشد. آنکارا نیروهای کرد تحت حمایت ایالات متحده در سوریه را که نقش کلیدی در شکست خلافت داعش ایفا کردند، تروریست می‌داند. اگر رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه سرزمین‌های تحت کنترل کردها را هدف قرار دهد، می‌تواند ترامپ را در موقعیت نامناسبی قرار دهد. ترامپ قبلاً به نقش بزرگی که قرار است ترکیه در سوریه به عنوان حامی اصلی تحریرالشام ایفا کند، اشاره کرده است.

زمان نشان خواهد داد که آیا رئیس جمهور منتخب عقب می‌نشیند و به اردوغان اجازه می‌دهد که نمایشش را اجرا کند یا اینکه او احساس می‌کند که مجبور است رویکرد مستقیم‌تری داشته باشد.