فناوری‌های نوین به عنوان یک ابزار تحول‌آفرین در عرصه‌های مختلف، به ویژه در حوزه فرهنگی، نقش بسزایی ایفا می‌کنند.دانشگاه‌ها با بهره‌گیری از این فناوری‌ها می‌توانند به بهبود فرآیندهای فرهنگی و اجتماعی خود بپردازند و ارتباط نزدیک‌تری با دانشجویان برقرار کنند.
در این مصاحبه با حسین فرزانه‌پور، معاون فرهنگی دانشگاه بیرجند به بررسی روش‌های استفاده از فناوری‌های نوین در فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه بیرجند و تأثیر آن بر جامعه دانشگاهی می‌پردازیم.
اهداف اصلی معاونت فرهنگی دانشگاه چیست؟
به نظر می‌رسد ساماندهی و تقویت نظام مدیریت فرهنگی دانشگاه، گسترش و ترویج فضای معنوی، اخلاقی و دینی در دانشگاه، تبیین و تقویت باورها و هویت‌های ملی و میهنی، معرفی میراث و دستاوردهای فرهنگی فرهنگی تمدن ایرانی و اسلامی، همکاری مؤثر با دیگر نهادهای فرهنگی و هنری دانشگاه و استان، ایجاد شور و نشاط و پویایی در میان دانشگاهیان، ایجاد فضای حمایتی از نواندیشی دانشگاهیان و تقویت ارتباط تشکل‌های دانشجویان با صنعت و جامعه تنها بخشی از وظایف فرهنگی معاونت فرهنگی باشد.
چه برنامه‌هایی برای ارتقاء فرهنگ دانشگاهی در نظر گرفته‌اید؟
از چهارسال گذشته که ویژه برنامه دومین همایش ملی فرهنگ دانشگاهی به میزبانی دانشگاه بیرجند به خصوص معاونت فرهنگی و اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی و دانشکده علوم رفتاری برگزار شد، دانشگاه بیرجند نگذاشت این مأموریت مهم دانشگاه بر زمین بماند و در دوره مسئولیت بنده هم ویژه برنامه همایش و نشست‌های تخصصی و پژوهشی فرهنگ دانشگاهی با همکاری مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی و تمدنی اسلامی برگزار شده است و به اذعان اندیشمندان این حوزه، دانشگاه بیرجند در این بخش سرآمد است.
در کنار این مسأله، دانشگاه بیرجند سعی کرده است برنامه‌های تجلیل و تقدیر از برگزیدگان فرهنگی را در هفته فرهنگی دانشگاه برگزار کند و برنامه‌های متنوع و پرنشاطی برگزار می‌شود.
چگونه می‌توانیم مشارکت دانشجویان را در فعالیت‌های فرهنگی افزایش دهیم؟
به نظر می‌رسد با واگذاری یا واسپاری اجرای برنامه‌ها به دانشجویان و در نظر گرفتن سلایق و علاقه مندی‌های آنها، دانشجویان در برنامه‌ها مشارکت فعال و پویا خواهند داشت. برنامه ریزان فرهنگی ناگزیر هستند تغییرات بین نسلی را به درستی درک کنند و ضمن تکریم آرمان‌ها و هویت‌های غنی و پرشگوه دینی و ملی، از تجارب زیسته و بین المللی و به ویژه توانمندی‌های دانشجویان باید استفاده کنند.
آیا برنامه‌هایی برای حمایت از هنرمندان و استعدادهای فرهنگی دانشجویان وجود دارد؟
غالبا برنامه رسمی و دوره‌ای وزارت علوم مثل جشنواره رویش، جشنواره حرکت، جشنواره برهان و جریان، چشنواره مسابقات قرآن و عترت دانشجویان و دیگر برنامه‌ها هر کدام با هدف شناسایی توانمندی‌های دانشجویان و تقدیر وحمایت از هنرمندان دانشجویی برگزار و هر کدام بخش درون دانشگاهی دارد که در قالب ویژه برنامه‌ای برگزار می‌شود.
چه اقداماتی برای ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در دانشگاه انجام می‌شود؟
هر کدام از گروه‌های آموزشی با توجه به اهداف تخصصی و مأموریتی که دارند، غالبا برنامه‌ای برای ترویج فرهنگ کتابخوانی تخصصی دارند ولی در معاونت فرهنگی و اجتماعی کانون کتاب دانشگاه دارای اساسنامه مصوب است و برنامه‌های متنوع آن بسیار حائز اهمیت بوده به گونه‌ای که سال گذشته در جشنواره ملی رویش، این کانون رتبه برتر کشوری شد.
برگزاری نمایشگاه بزرگ کتاب در دو سال گذشته به صورت استانی با برنامه ریزی دانشجویان فعال همین کانون و ارتباط با کتابفروشان و فعالان حوزه نشر استان برگزار شد.
چگونه می‌توانیم تنوع فرهنگی را در دانشگاه گسترش دهیم؟
درنظرگرفتن عقلانیت، روحیه آزادندیشی، مسئولیت پذیری دانشگاهیان، تعامل علمی و پژوهشی و تخصصی با نهادهای و انجمن‌های دولتی و غیردولتی بیرون دانشگاه، به رسمت شخصیت زبان‌ها، گویش‌ها، فرهنگ اقوام و احترام متقابل هر کدام در راستای تقویت برنامه‌های فرهنگی حائز اهمیت است و تنوع فرهنگی یک قدرت نرم برای کشور و مسئولان آن است.
آیا برنامه‌هایی برای برگزاری جشنواره‌های فرهنگی و هنری در دانشگاه دارید؟
همانطور که پیشتر گفته شد، جشنواره‌ها نظام مند هستند و طبق برنامه‌های ابلاغی وزارتی در موعد مقرر در دو بخش درون دانشگاهی و برون دانشگاهی برگزار می‌شود. در کنار این بخش، جشنواره های بدیع، نوآور و کم سابقه‌ای در دانشگاه برگزار شده و یا می شود مثل جشنواره نشریات دانشجویی استان، جشنواره اقوام و دانشجویان بخش بین الملل دانشگاه و برنامه و آیین نامه ویژه نودانشجویان و آیین دانش آموختگی از دیگر برنامه های هستند.
چه نوع کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی در زمینه‌های فرهنگی برای دانشجویان برگزار می‌شود؟
هر کدام از تشکل‌های دانشجویی در راستای مأموریت طبق اساسنامه خود برنامه کارگاهی و مهارتی دارند. انجمن‌های علمی دانشجویی در راستای تقویت مسائل علمی و ارتباط با صنعت و جامعه برنامه‌ریزی می‌کنند و کانون‌های فرهنگی، هنری، اجتماعی و دینی هر کدام در راستای تقویت دانشجویان علاقه‌مند برنامه‌هایی دارند مثل تئاتر، موسیقی، عفاف و حجاب، قرآنی و عترت اهل بیت، جوانان رضوی، هنرهای تجسمی ودیگر کانون‌ها در همین حوزه‌ها کارگاهایی تعریف و حمایت می‌شود. ضمن اینکه همه این برنامه‌ها به تأیید استاد مشاور هر کانون و انجمن باید برسد و نگاه تخصصی و علمی به آن می‌شود.
چگونه می‌توانیم از فناوری‌های نوین در فعالیت‌های فرهنگی استفاده کنیم؟
بهره‌گیری از قابلیت‌های فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطات و در کنار پایش و سنجش و اثربخشی برنامه‌های رایانه‌ای هر کدام در گسترس برنامه‌های روزآمد مهم است. معاونت فرهنگی و اجتماعی در چند سامانه متمرکز از این فناوری استفاده می‌کند. همه درخواست‌های دانشجویی از طریق پورتال فردی دانشجویان ثبت و پس از تأیید دبیر هر تشکل و استاد مشاور به شورای‌های فرهنگی واصل می‌شود. حتی ثبت نام‌ها و پرداخت برنامه‌هایی که هزینه دارد از همین مسیر انجام می‌شود.
آیا همکاری‌هایی با نهادها و سازمان‌های فرهنگی خارج از دانشگاه وجود دارد؟
در این باره تعداد زیادی تفاهم نامه همکاری با سازمان ها و نهادهای ملی و استانی منعقد شده است. نمایشگاه راویان پیشرفت در دانشگاه به انعقاد تفاهم نامه مشترک رسید. بنیاد بین المللی نهج البلاغه، جهاد دانشگاهی، نیروی انتظامی، کمیته امداد حضرت امام(ره)، مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، اداره کل فنی و حرفه ای و دیگر بخش ها هر کدام دانشجویان را با جامعه پیوند می‌دهد.
چه اقداماتی برای ارتقاء روحیه همکاری و همبستگی بین دانشجویان انجام می‌شود؟
فلسفه کار دانشجویی در حوزه معاونت فرهنگی و اجتماعی مبتنی بر همین ارتقای همکاری است. باید همه بدانند که هر تشکل دانشجویی با انتخابات سراسری میان همه دانشجویان انجام می شود و خودشان اعضای اصلی و علی البدل را انتخاب می‌کنند. در اجرای برنامه‌ها هم هر دانشجویی با سعه صدر از پیشنهادها و انتقادات بهره می‌گیرد.
چگونه می‌توانیم به مسائل فرهنگی و اجتماعی دانشجویان پاسخ دهیم؟
ارتباط تنگاتنگ مسئولان، کارشناسان با بدنه دانشجویی بهترین راه توجه به نظرات دانشجویی است. ضمن اینکه حضور دانشجویان در برنامه‌ریزی و اجرای برنامه ها فی نفسه توجه و پاسخ به نیازهای فرهنگی دانشجویان است.
آیا برنامه‌هایی برای ترویج فرهنگ کارآفرینی در بین دانشجویان دارید؟
کانون کارآفرینی معاونت فرهنگی با همین هدف ایجاد شده است و همکاری‌های ملی و استانی را جلب کرده است و این معاونت نیز با همکاری مؤثر و خوب معاونت پژوهش، نوآوری و فناوری و ارسال دانشجویان به بخش صنایع و معادن و نهادهای اجتماعی با هدف ترویج فرهنگ مهارتی و کارآفرینی انجام می‌شود. همچنین برگزاری استارتاپ‌های منطقه‌ای و ملی مورد حمایت بوده است.
چگونه می‌توانیم از نظرات و پیشنهادات دانشجویان در برنامه‌های فرهنگی استفاده کنیم؟
بی تردید حضور فعال دانشجویان در تشکل های دانشجویی مورد تأیید که قانون مند است و همچنین مشارکت آنها در برگزاری برنامه ها، باعث می شود نظرات سازنده آنها شنیده شود و مسئولان دانشگاهی برنامه ریزی مطلوب بریا تحقق آنها داشته باشند.
آیا برنامه‌هایی برای ارتقاء آگاهی‌های اجتماعی و سیاسی دانشجویان وجود دارد؟
برگزاری نشست های پرسش و پاسخ، کرسی های آزاداندیشی، برنامه‌های مناظره، نقد و بررسی کتاب، میزگرد، مناظرات دانشجویی هر کدام در همین زمینه مورد حمایت است و دانشگاه بیرجند در دو سال گذشته برای اولین بار دارای 6 رتبه ملی برجسته بوده و جشنواره برهان کشوری در چندین مرحله به مشارکت اجتماعی و سیاسی دانشجویان کمک شایسته ای کرده است.
چگونه می‌توانیم به حفظ و ترویج میراث فرهنگی در دانشگاه کمک کنیم؟
بخشی از این هدف سترگ متوجه دانشگده هنر است و بخشی دیگر در شرح وظائف معاونت فرهنگی است. برگزاری نمایشگاه های فرهنگی و هنری، چندین سال است که با هدف ترویج میراث معنوی و فیزیکی و تمدنی برگزتار می شود. دانشجویان دست سازه ها و کالای فرهنگی و هنری خودشان را در معرض دید و فروش قرار می دهند. همچنین اردوها و بازدیدها و تورهای گردشگری درون شهری و استانی دانشجویان از طریق کانون گردشگری و انجمن علمی باستان شناسی و تاریخ با همین رویکرد مورد توجه و حمایت بوده است.
چه نوع فعالیت‌هایی برای تقویت مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی دانشجویان برگزار می‌شود؟
مشارکت دانشجویان در برگزاری نشست‌های پرسش و پاسخ، کرسی‌های آزاد اندیشی و اعزان دانشجویان به نهادی مرتبط مثل آموزش و پرورش و مدارس سطح شهر، سازمان محیط زیشت، شهرداری‌ها و استانداری و بخش صنعت و کارخانجات موفق هر کدام در تقویت مهارت های کلامی و ارتباطی آنها مهم است و معمولا این دانشجویان از سرآمدان و فعالان آینده کشور به شمار خواهند رفت.
انتهای پیام
