خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- علی ستاری: تمام کشورها و جوامع هدفی کلی و متصف به جزئیات پیچیده به نام «توسعه پایدار» را دنبال می‌کنند، توسعه پایدار در واقع در دستور کار قرار گرفته است تا جلوی اشتباهات گذشته بشریت در توسعه طلبی را بگیرد و بهره‌برداران بتوانند با کمترین آسیب به ابعاد مختلف اکوسیستم که انسان نیز جزئی از آن است، بیشترین بهره‌وری را داشته باشند.
توسعه‌ای که در گذشته شاهد آن بوده‌ایم، توسعه‌ای مخرب در تمام ابعاد بوده، هم محیط زیست تخریب شده که نمونه واضح آن در گسترش گازهای گلخانه‌ای است و هم جوامع محلی آسیب دیده‌اند که مثال عینی آن، نارضایتی‌های جوامع محلی از پیشرفت نامتوازن است که موجب شده است در کشور شاهد ایجاد نقاط محروم و کم برخوردار بیخ گوش مراکز ثروت و درآمد باشیم و این یعنی توسعه‌ای که در کشور طی سنوات گذشته شکل گرفته است نتوانسته مسئولیت اجتماعی خود را به درستی ایفا کند و به بیراهه رفته است چرا که ابتدایی‌ترین هدف از توسعه، افزایش برخورداری‌ها و ارتقای کیفیت زیست جوامع محلی است که اگر به آن بی‌توجهی شود، مراکز توسعه صنعتی فقط به عاملی برای افزایش شکاف طبقاتی تبدیل خواهند شد، اتفاقی که سالیان سال است در بندرعباس و شهرهای دیگر شاهد آن بودیم.
بنابراین توسعه بدون توجه به مردم و جوامع محلی هیچ گاه به پایداری نخواهد رسید همان‌طوری که بدون توجه به محیط زیست نیز ناقص خواهد بود.
توسعه دریا محور نیازمند نقش دادن به مردم محلی
جنوب ایران به عنوان پهنه‌ای بزرگ و متصل به دریا ظرفیت‌های بسیاری را در خود جای داده است که بهره‌گیری و بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها در قالبی به نام «توسعه دریا محور» هدف‌گذاری و تکلیف شده است.
توسعه دریا محور به عنوان یکی از رویکردهای نوین توسعه پایدار دارای ابعاد فراوانی است که به همه آن‌ها باید در کنار هم پرداخته شود، اینکه دریا را فقط پهنه‌ای برای ثروت افزایی بدانیم و حق ساحل و ساحل نشین را نادیده بگیریم، امروز توسعه دریا محور نیازمند مشارکت فعال مردم و جوامع محلی است، افزایش دانش و آگاهی مردم محلی درباره اهمیت و مزایای توسعه دریا محور می‌تواند انگیزه آن‌ها را برای مشارکت فعال افزایش دهد، از سویی دیگر جوامع محلی باید در فرآیند تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی توسعه دریا محور دخیل باشند تا نیازها و اولویت‌های آن‌ها به درستی در نظر گرفته شود، نمی‌شود بدون جلب مشارکت و رضایت مردم کنار خانه‌هایشان پالایشگاه و پتروشیمی احداث کرد و آن‌ها هیچ تصوری از آینده خودشان در کنار این ظرفیت‌ها نداشته باشند.
دنبال کردن چنین الگویی در سواحل مکران موجب خواهد شد که الگوی بندرعباس یا چابهار دوباره تکرار شود، بیش از ده سال مردم هرمزگان جنگیدند تا بالاخره در دولت شهید رئیسی سهمی از استخدام‌های صنایع به نیروهای بومی هرمزگان داده شد در حالی که می‌شد همان زمانی کلنگ‌های توسعه در غرب بندرعباس روی زمین می‌خورد بر روی سرمایه انسانی منطقه نیز سرمایه گذاری می‌شد تا واگرایی و احساس طرد اجتماعی در جامعه هرمزگان پدید نیاید.
توسعه دریا محور باید بهره‌مندی جوامع ساحل‌نشین از ظرفیت‌های دریا را افزایش دهد
سید عبدالکریم هاشمی نخل ابراهیمی، نماینده مردم میناب، رودان، سیریک، بشاگرد و جاسک در مجلس و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: در برنامه ششم توسعه ۵ ساله کشور بر روی موضوع توسعه سواحل مکران تاکید شده بود اما از آن جایی که از فرصت برنامه ششم برای توسعه در این سواحل استفاده نشد، در برنامه هفتم عنوانی کلی‌تر تحت عنوان توسعه دریا محور مطرح شده است و یقین بدانید اگر از فرصت برنامه هفتم توسعه نیز استفاده نکنیم در برنامه بعدی ضرر خواهیم کرد و با عنوانی جدید روبرو خواهیم بود.
وی افزود: من در تمام جلسات کمیسیون برنامه و بودجه و جلساتی که با هیأت دولت داشتم این سوال را طرح کرده‌ام که الزام قانون‌های برنامه در رابطه با توسعه دریا محور برای چیست؟ اگر منظور فقط توسعه کلان اقتصاد دریا محور است که این موضوع توسط وزارتخانه‌ها در حال پیگیری است؛ در واقع توسعه دریا محور باید منجر شود تا جوامع محلی شهری و روستایی که در حاشیه دریا ساکن هستند بتوانند از ظرفیت‌های دریا بهره‌مند شوند و دولت سطح خدمات مؤثر به مردم ساحل نشین را افزایش دهد.
بیش از ۷۰ درصد روستاهای ساحلی راه دسترسی به دریا ندارند
عضو کمیسیون برنامه و بودجه بیان کرد: در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد روستاهای ساحلی هرمزگان، راه دسترسی به دریا ندارند و باید در قالب توسعه دریا محور اعتباری برای این مهم تصویب شود.
فقر امکانات دریایی و گمرکی در سواحل هرمزگان
نماینده مردم شرق هرمزگان در مجلس شورای اسلامی گفت: بیش از ۶۰ درصد روستاهای ساحلی، امکانات بندری برای بهره‌برداری جهت نگهداری قایق‌هایشان ندارند؛ از پارسیان تا لیردف بسیاری از مناطق ساحلی و دریایی امکانات مرزی و گمرک جهت مبادلات تجاری ندارند و در توسعه دریا محور باید این نقایص با نگاه به توانمندسازی جوامع ساحل نشین برطرف شود.
ظرفیت‌های دریا باید به روی مردم باز شود
هاشمی نخل ابراهیمی عنوان کرد: امروز در سواحل مکران، پالایشگاه‌هایی در حال احداث است که نقش آن در توسعه جوامع محلی مشخص نیست و ما باید در برنامه‌های توسعه‌ای جای خالی طرح‌های مردم پایه را پر کنیم، بنادر صیادی را توسعه دهیم و ظرفیت‌های دریا را به روی مردم باز کنیم.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: جریان اقتصاد در کشور باید گسترش پیدا کند و این مهم زمانی محقق خواهد شد که از ظرفیت جوامع محلی و اتاق‌های بازرگانی که تجارت بدون تخصیص ارز را بلد هستند استفاده شود، پیله وران و مرزنشینان ساحلی با روش‌های سنتی قادر هستند بسیاری مشکلات اقتصادی کشور را حل کنند اما متأسفانه توجهی به آن‌ها نمی‌شود و روز به روز محدودیت‌ها بر آن‌ها افزایش می‌یابد.
