خبرآنلاین اصفهان - عاطفه علیان: استان اصفهان در سالهای اخیر با بحران کمآبی و کاهش بارشها مواجه بوده است. بررسیهای صورتگرفته نشان میدهند که از ابتدای مهرماه تا نیمه دیماه ۱۴۰۲، وضعیت بارشها در این استان بهشدت کاهش یافته و این امر میتواند پیامدهای مخربی برای بخشهای مختلف داشته باشد.
در مهرماه ۱۴۰۲، میزان بارشها در استان اصفهان بهطور کلی ۲ میلیمتر ثبت شد که این مقدار بهطور چشمگیری از میانگین سالانه فاصله داشت. به گفته محمدرضا اسدی، اقلیمشناس و استاد دانشگاه، کاهش بارشها در این ماه آغاز بحران آب را در استان نمایان کرده است.
او توضیح میدهد: مهرماه همیشه در اصفهان نسبتاً خشک است، اما امسال این کاهش بارشها از حد معمول بسیار بیشتر بود. میزان بارشها در استان به شدت کاهش یافته و در برخی مناطق، خشکسالی بهطور جدی آغاز شد.
در آبانماه ۱۴۰۲ نیز بارشها وضعیت بهتری نداشت. این ماه تنها ۵ میلیمتر بارش را ثبت کرد که در مقایسه با سالهای گذشته و میانگین بلندمدت، بسیار پایین بود. این کاهش بارشها بهویژه در اراضی کشاورزی و مناطق آبی استان تأثیر منفی داشته است.
آذرماه بدون بارش، نشاندهنده یک روند نگرانکننده است. خشکسالی نهتنها کشاورزی، بلکه منابع آبی زیرزمینی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. در بسیاری از مناطق استان، سطح آبهای زیرزمینی کاهش یافته و چاهها خشک شدهاند
سعید کریمی، کارشناس آب نیز در این خصوص به خبرآنلاین میگوید: در این شرایط، کشاورزان و تولیدکنندگان بهشدت با کمبود آب مواجه هستند. این وضعیت باعث کاهش تولیدات کشاورزی و تهدید معیشت مردم در مناطق روستایی و شهری میشود.
بارشهای آذرماه صفر بود
آذرماه یکی از بدترین ماهها برای بارشها در تاریخ اصفهان بود. در این ماه، بارشهای اصفهان در کنار زاهدان و بندرعباس بهطور کامل صفر بود. بهعبارت دیگر، استان اصفهان در این ماه هیچگونه بارش قابلتوجهی نداشت و این بهطور ویژهای برای تأمین منابع آب کشاورزی و شرب خطرناک است.
زهرا شفیعی، متخصص محیطزیست، این شرایط را خطرناک میداند و میگوید: آذرماه بدون بارش، نشاندهنده یک روند نگرانکننده است. خشکسالی نهتنها کشاورزی، بلکه منابع آبی زیرزمینی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. در بسیاری از مناطق استان، سطح آبهای زیرزمینی کاهش یافته و چاهها خشک شدهاند.
وی ادامه داد: در نیمه اول دیماه، بارشها تا حدودی بهتر از ماههای قبل بود، اما میزان آن هنوز بهاندازه کافی برای جبران کمبودهای قبلی نبود. در این ماه، میزان بارشها حدود ۳ میلیمتر ثبت شد، که حتی نتوانست نیازهای اساسی آبی استان را تأمین کند.
کارشناسان پیشبینی میکنند که این روند بارشها در نیمه دوم زمستان، بهویژه در مناطق جنوبی و شرقی استان بهشدت کاهش خواهد یافت، یکی از پیامدهای مستقیم کاهش بارشها، کاهش سطح آبهای زیرزمینی است. بسیاری از مناطق استان اصفهان بهویژه در نواحی شرقی و جنوبی، به منابع آب زیرزمینی وابسته هستند. این منابع به دلیل کاهش بارشها و برداشتهای بیرویه بهشدت کاهش یافتهاند.
تامین آب شرب توسط تانکر در بسیاری از مناطق اصفهان صورت میگیرد و اگر چارهای اندیشیده نشود تابستان بسیار سختی در تامین آب شرب مردم اصفهان پدید خواهد آمد
اسدی در این خصوص میگوید: بارشهای کم در چند سال اخیر، سطح آبهای زیرزمینی را کاهش داده و این روند میتواند به یک بحران بزرگ تبدیل شود. در بسیاری از مناطق استان، آب چاهها بهطور چشمگیری کاهش یافته است.
تامین آب شرب توسط تانکر در بسیاری از مناطق اصفهان
بحران آب شرب در اصفهان در صورتی که این روند ادامه یابد، به یک تهدید جدی برای مردم تبدیل خواهد شد. تامین آب شرب توسط تانکر در بسیاری از مناطق اصفهان صورت میگیرد و اگر چارهای اندیشیده نشود تابستان بسیار سختی در تامین آب شرب مردم اصفهان پدید خواهد آمد. در همین راستا، شفیعی هشدار میدهد: اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، تأمین آب شرب برای میلیونها نفر در اصفهان با بحران روبهرو خواهد شد. این موضوع باید جدی گرفته شود و مسئولان باید هرچه سریعتر اقدامات مؤثر انجام دهند.
با توجه به شرایط کنونی و پیشبینیها، وضعیت بارشها در ماههای آینده نیز بهبود نخواهد یافت. در حال حاضر، پیشبینیها نشان میدهند که بارشها در زمستان نیز کمتر از حد انتظار خواهند بود. در نتیجه، بحران کمآبی نهتنها ادامه خواهد داشت بلکه تشدید خواهد شد.
کارشناسان بر این باورند که تنها راه حل مؤثر برای مقابله با بحران آب، تسریع طرحها و پروژههای آب استان اصفهان است. اسدی تأکید میکند: در شرایطی که بارشها بهشدت کاهش یافته است، تنها راه حل برای تأمین آب، انتقال آب از دیگر مناطق است. این طرحها باید با فوریت بیشتری پیگیری شوند.
برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی متوقف شود
وی با بیان اینکه کشاورزان باید بهسرعت الگوی کشت خود را تغییر دهند و از روشهای مدرن برای آبیاری استفاده کنند تا مصرف آب به حداقل برسد، گفت: باید فوراً برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی متوقف شود و منابع آبی بهطور پایدار مدیریت شوند.
این شرایط بحرانی بارشها در استان اصفهان به هیچوجه قابلانکار نیست. مسئولان باید فوراً اقداماتی جدی و مؤثر برای مدیریت منابع آبی و تأمین آب شرب انجام دهند. اگر امروز به فکر چارهجویی نباشیم، فردا تأمین آب شرب مردم اصفهان نیز به خطر خواهد افتاد. هیچ چارهای جز تشدید طرحهای انتقال آب از دیگر منابع و مدیریت منابع آبی استان نداریم. در شرایطی که منابع آبی بهطور فزایندهای کاهش مییابد، لازم است که مسئولان بهطور فوری و جدی وارد عمل شوند. اگر این بحران بهطور مؤثر مدیریت نشود، نهتنها کشاورزی و صنعت استان، بلکه کیفیت زندگی مردم اصفهان نیز در معرض تهدید قرار خواهد گرفت.