پیشنهادهای خاص عربستان برای جذب نخبگان ایران

به گزارش تابناک به نقل از میزان، موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام در فهرستی پراستنادترین پژوهشگران پراستناد را معرفی کرده است، طبق گزارش این موسسه ۶۵۵ بانوی پژوهشگر ایرانی پراستناد در میان چهار هزار و ۸۴۸ پژوهشگر پراستناد ایرانی حضور دارند.

یکی از بانوان پژوهشگر این فهرست زهرا امام جمعه عضو هیأت علمی دانشکدکان کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران است که در بازه زمانی ۱۰ ساله (۲۰۲۴ – ۲۰۱۴) بر اساس اطلاعات پایگاه WoS جز یک درصد نخست پژوهشگران پراستناد جهان محسوب می‌شود.

این استاد دانشگاه درباره چالش‌های حوزه پژوهش و کمبود‌های موجود با بیان اینکه متاسفانه پژوهش در جامعه ما جایگاهی ندارد گفت: در حوزه صنایع غذایی ۴ دستگاه جهادکشاورزی، بهداشت، محیط زیست و صنایع غذایی به عنوان نهاد‌های مربوطه و زیربط شناخته می‌شوند، اما هیچ کدام از وزرا یا مسئولان، کمیته‌ها و یا دبیران عالی در این حوزه‌ها تصمیمی در جهت حمایت و پشتیبانی از پژوهش و پژوهشگران نگرفته‌اند.

وی ادامه داد: فعالان و دانشجویان و اساتید هرساله شاهد این موضوع هستند که یک وزیر می‌آید و با برگزاری جلسه‌ای تعدادی جایزه به چند پژوهشگر برتر داده و بعد همه چیز تمام می‌شود؛ نه تنها حمایتی شکل نمی‌گیرد حتی درخواست‌ها و پیشنهاد‌ها نیز مورد توجه قرار نمی‌گیرد به همین دلیل نتایج تلاش‌های شبانه روزی پژوهشگران نیز دیده نمی‌شود این امر برای من به عنوان استادی که ۲۵ سال در این عرصه فعالیت کرده‌ام دردناک است.

پس از ارائه پژوهش باید مراقب افسرده نشدن همکارانم باشم

امام جمعه به تامین بودجه برای حوزه پژوهش اشاره و تاکید کرد: منابع و بودجه‌هایی که برای حوزه پژوهش در نظر گرفته می‌شود بسیار محدود و کم است، به حدی که من استاد از محل حقوقم هزینه‌های طرح پژوهشی را تامین می‌کنم. در این شرایط وقتی به مسئول محترم اعلام می‌کنیم که ما از شما بودجه نمی‌خواهیم، فقط از نتایج و دستاورد‌های ارزشمند پژوهشی که بر پایه علم استوار شده‌اند در جای خودش بهره ببرید در پاسخ با بی‌توجهی مواجه و نسبت به ادامه مسیر دلسرد می‌شویم و این بسیار سخت است. خواسته گروه‌های پژوهشی این است که حداقل برای دستاورد‌های علمی ارزش قائل باشید.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: به یکی از مسئولان مراجعه کردم تا در مورد بهره‌برداری از نتایج یکی از طرح‌های پژوهشی با او گفت‌و‌گو داشته باشیم، اما پاسخ او برایم عجیب بود، زیرا این مسئول گفت: «برای بهره‌برداری و به‌کارگیری از این پژهش باید اعتمادسازی انجام دهید» وقتی پژوهشی بر اساس اصول و فنون علمی شکل می‌گیرد و نتایج آن توسط استادید و مراجع علمی دیگر تایید می‌شود، چرا باید چنین پاسخی دریافت کنیم؟ اگر حمایت نمی‌کنید حداقل از نتایج ارزشمند علمی بهره‌برداری کنید.

امام جمعه اظهار کرد: هنگامی که یک پروژه تعریف شده و برنامه‌ریزی و تصمیمی گرفته می‌شود چنانچه بر اساس پژوهش و بر پایه علوم شکل نگیرد قطعاً شکست می‌خورد، اما اگر براساس اصول و پژوهش‌های علمی استوار باشد، نتایج موفق با راندمان بالایی به اجرا گذاشته می‌شود. در این میان، گروه پژوهشی خوشحال و خرسند از اینکه توانسته‌اند قدمی در جهت توسعه کشور بردارند و در عین حال شرایط زندگی را برای مردم راحت‌تر کنند به زندگی و کار و پژوهش در حوزه‌های دیگر امیدوارتر می‌شوند.

وی با بیان اینکه تمام تلاش من بعد از ارائه و تکمیل تحقیقات و پژوهش‌ها این است که به دانشجویان و همکارانم دلگرمی بدهم تا آنان افسرده نشوند گفت: تا پیش از اتمام پژوهش تلاش و دوندگی من برای کسب بودجه متمرکز می‌شود، اما بعد از آن باید به دنبال راهی برای پیشگیری و جلوگیری از افسردگی دانشجویانم باشم.

پژوهشگران زن برای اثبات خود باید ۱۰ برابر یک مرد کار کنند

این استاد دانشگاه از چراغ سبز سایر کشور‌ها برای جذب پژوهشگران برتر ایران خبر داد و تاکید کرد: سایر کشور‌ها دعوتنامه‌های متعددی برای جذب محققان ایرانی ارسال می‌کنند و با وعده‌های جذاب به‌دنبال جذب این پتانسیل‌ها هستند، اگر به‌موقع و به‌درستی اقدامی در جهت جذب پژوهشگران و دانشمندان شکل نگیرد، سرعت مهاجرت‌ها افزایش بسیاری پیدا می‌کند. این درخواست حتی جدیدا از سوی عربستان به کمک ایمیل‌هایی ارسال می‌شود و امکانات محیرالعقولی را وعده می‌دهند. متاسفانه بسیاری از پژوهشگرانی که در اینجا کنار زده شده و یا با بی‌مهری مواجه می‌شوند بار سفر بسته و مهاجرت می‌کنند. برخورد‌های سرد با پژوهشگران نسل جوان ناامیدی و بی‌رغبتی آنان را به دنبال داشته و با وعده‌های جذاب سایر کشور‌ها از ایران می‌روند.

امام جمعه اشاره‌ای به پژوهش‌های فردی و گروه تحقیقاتی خود داشت و افزود: در حوزه مهندسی صنایع و در بخش مواد غذایی تحقیقاتی را انجام داده‌ایم، این تحقیقات منحصرا مربوط به میوه انار، ترکیبات موثر در ادویه‌ها و مواد پروتئینی است که از این میان تحقیقات بر روی انار و مقاله‌های مربوط به آن مورد استناد و استقبال انجمن قلب آمریکا قرار گرفت، جالب اینکه در کشور ما هیچگونه بازخوردی در مورد این تحقیقات علمی دیده نشد.

وی به فضای کار پژوهشی برای بانوان اشاره و بیان کرد: سیاست‌های آموزش بر پایه برابری زن و مرد در نظر گرفته شده است، با این حال برخی از مدیر گروه‌ها که خود اساتید دانشگاه هستند، نگاهی متفاوت نسبت به توانمندی بانوان دارند، پژوهشگران زن برای اثبات خود و جذب اعتماد‌ها گاهی باید ۱۰ برابر یک مرد کار کنند، این مهم در کنار کار خانه سخت و جان‌فرسا می‌شود.

این پژوهشگر پراستناد حمایت مسئولان را نکته مهمی دانست و تاکید کرد: پژوهشگران نیاز دارند تا دستگاه‌های آزمایشگاهی بروز داشته باشند. متاسفانه آزمایشگاه‌های ما دستگاه‌های فرسوده و قدیمی دارند و این مهم کار را برای پژوهشگران بسیار سخت می‌کند. در نظر گرفتن چند آزمایشگاه به عنوان آزمایشگاه‌های پایه و قرار دادن دستگاه‌های مدرن و بروز امری ضروری برای حوزه پژوهش محسوب می‌شود.