دستگاه‌های دولتی از برچسب‌زنی محرمانگی بر داده‌ها بپرهیزند

علیرضا قشقاوی دیروز در کنفرانس ملی حکمرانی داده و هوش مصنوعی که در دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: «برای توسعه هوشمندسازی و هوش مصنوعی نیازمند سه عامل زیرساخت که شامل توسعه جی‌پی‌یوفارم‌ها می‌شود، نیروی انسانی و سرمایه انسانی که توسعه‌دهندگان مدل‌ها و الگوریتم‌های هوش مصنوعی هستند و داده، هستیم.»   او‌ ادامه داد: «ما وقتی از توسعه هوش مصنوعی صحبت می‌کنیم، تا زمانی که در زمینه داده کاری انجام ندهیم، کارهای انجام شده بیهوده است؛ چرا که پیش‌نیاز توسعه هوش مصنوعی «داده» است. در زمینه حکمرانی داده، دو لاین و خط راهنما در پیش‌رو داریم که یکی از آنها حفاظت از حریم خصوصی در حوزه داده و دیگری ایجاد دسترسی به داده برای توسعه ابزارهای هوش مصنوعی با هدف زندگی و رفاه بیشتر است.»  معاون توانمندسازی سازمان ملی هوش مصنوعی تاکید کرد: «اگر فرمان حکمرانی داده‌ها را به سمت هر کدام از این خطوط نزدیک کنیم، می‌تواند عوارضی را برای توسعه به همراه داشته باشد. به عنوان نمونه در اروپا نظارت‌های زیادی روی داده‌ها قایل شده‌اند و این نظارت‌ها حتی قبل از عصر AI بوده است و نتیجه آن شده است که فضای توسعه هوش مصنوعی در اروپا درست شکل نگرفته و اروپا در هوش مصنوعی، اثرگذار و توسعه‌دهنده نیست و بیشتر در حوزه تدوین مقررات هوش مصنوعی فعال شده است.»

قشقاوی با بیان اینکه این مساله (محرمانگی داده‌ها) مبتلا به کشور ما نیز هست، گفت: «از یکسو ما بر هر داده‌ای برچسب محرمانه‌ای می‌گذاریم و این امر باعث شده که دسترسی به داده محدود شود و از سوی دیگر باز گذاشتن دسترسی به داده منجر به نقض حریم خصوصی می‌شود و عوارضی را مانند چین در پی دارد، ولی در عین باز بودن دسترسی‌ها به داده‌ها در چین به توسعه روش‌ها و الگوریتم‌های بومی منجر شده است.» وی اضافه کرد: «رویکرد اصلی در حکمرانی داده رویکرد حکمرانی داده با هدف بهره‌برداری از ظرفیت‌های بومی و ملی برای توسعه مدل‌های جهانی است. ما مزیت رقابتی با کشورهای توسعه‌دهنده هوش مصنوعی مانند آمریکا و چین و برخی از کشورهای منطقه نداریم، ولی داده‌های نسبتا منحصر‌به‌فردی به فارسی داریم و این داده‌های فارسی می‌توانند مزیت رقابتی برای ما ایجاد کنند و اگر درست مدیریت شوند، می‌توانند منجر به توسعه مدل‌های ارزش افزوده شوند.»

معاون توانمندسازی سازمان ملی هوش مصنوعی خاطرنشان کرد: «این مساله نیز وجود دارد که اگر به‌طور کامل دسترسی به این داده‌ها باز شود، مزیت ما از بین می‌رود و اگر دسترسی‌ها محدود شود توسعه مدل‌ها حتی در کشور رشد نمی‌کند. مهم‌ترین نکته‌ای که در حکمرانی داده داریم، پرهیز از شتاب‌زدگی در حوزه تنظیم‌گری است. منحنی رشد هوش مصنوعی، ملاحظات حکمرانی را می‌طلبد، اما در دنیا رویکرد اول در این حوزه، توسعه‌گرایی است، به این مفهوم که در حکمرانی داده مانعی برای توسعه پلتفرم‌های هوش مصنوعی ایجاد نشود.»