جمعه 14 دی 1403
Friday, 03 January 2025

شهریار شعر نیمایی را قبول نداشت

خبرآنلاین سه شنبه 11 دی 1403 - 13:26
یک پژوهشگر ادبی با تاکید بر اینکه شهریار در حوزه تغزل و شعر کلاسیک صاحب‌نام است، ادامه داد: شهریار با نیما ارتباط داشت، اما اوزان نیمایی را قبول نداشت؛ او بیشتر غزل می‌گفت.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین،  سیدمحمدحسین بهجت‌تبریزی متخلص به شهریار، شاعر پارسی‌گوی آذری‌زبان، در سال ۱۲۸۵ هجری شمسی در محله بازارچه میرزا نصراله تبریزی واقع در چای‌کنار چشم به جهان گشود. در سال ۱۳۲۸ هجری قمری که تبریز آبستن حوادث خونین وقایع مشروطیت بود پدرش او را به روستای قیش قورشان و خشکناب منتقل کرد. دوره کودکی او در خاستگاه پدری و در آغوش طبیعت و روستا سپری شد که منظومه حیدربابا مولود آن خاطرات است. او تحصیلات خود را در مدرسه متحده و فیوضات و متوسطه تبریز و دارالفنون تهران گذراند و وارد دانشکده طب شد. سرگذشت عشق آتشین و ناکام او که به ترک تحصیل وی از رشته پزشکی در سال آخر منجر شد، مسیر زندگی او را عوض کرد و تحولات درونی او را به اوج معنوی ویژه‌ای کشانید و به اشعارش شور و حالی دیگر بخشید. وی سرانجام پس از ۸۳ سال زندگی شاعرانه پربار در ۲۷ شهریور ماه ۱۳۶۷ هجری شمسی درگذشت و بنا به وصیت خود در مقبره الشعرای تبریز به خاک سپرده شد.

شهریار شهر نیمایی را قبول نداشت

شهریار در تغزل فردی پیش رو بود

محمود معتقدی در گفت‌وگو با ایرنا، با اشاره به اینکه شهریار فردی سیاسی نبود و شعر بومی(ترکی) می‌گفت، افزود: شهریار شعرهای عاشقانه و مذهبی زیادی سروده است. او فردی بودی که در چشم‌انداز ادبیات ایران به خصوص در حوزه تغزل و شعر کلاسیک صاحب نام است و نامش در ادبیات شاعرانگی ثبت شده است.

شهریار شهر نیمایی را قبول نداشت

شهریار در چشم‌انداز ادبیات ایران به‌خصوص در تغزل صاحب نام است

به گفته این شاعر، شهریار در تغزل فردی پیشرو بود و دوزبانه شعر گفت. شعر «حیدربابا» به زبان ترکی سروده شده است. به همین دلیل است که عاشیق‌ها (نوازندگان تار ترکی) بیشتر از شعرهای شهریار استفاده می‌کنند. حتی صمد بهرنگی به شهریار علاقه داشت.

این پژوهشگر درباره ارتباطی که شاعران زمان شهریار با او داشتند، توضیح داد: در جمع‌های ادبی با هوشنگ ابتهاج، سیاوش کسرایی، مفتون امینی و احمد شاملو رفت و آمد داشتند و این شعرا از شهریار تاثیر زیادی پذیرفتند.

جامعه شهریار را به عنوان غزل‌سرای خوب می‌شناسد

معتقدی با تاکید بر اینکه شهریار اوزان نیمایی را قبول نداشت، ادامه داد: شهریار با نیما ارتباط داشت اما اوزان نیمایی را قبول نداشت و بیشتر غزل می‌گفت. به طور کلی جامعه او را به عنوان غزل‌سرای خوب می‌شناسد. حتی در کتاب چهار جلدی «تاریخ تحلیلی شعر نو» نوشته شمس لنگرودی تا جایی که من می‌دانم، نام شهریار نیست. به این دلیل که لنگرودی در این کتاب به افرادی که «شعر نو» می‌سرودند، پرداخته است.

این منتقد ادبی ادامه داد: در این کتاب به مهدی اخوان ثالث و محمدرضا شفیعی‌کدکنی هم پرداخته شده است، زیرا آن‌ها در میان آثارشان، شعر نو هم دارند. همچنین به حسین پژمان بختیاری پرداخته نشده است، در حالی که او دارای دیدگاهی نوگرا به شعر نیمایی است. احمد شاملو، سهراب سپهری، مهدی اخوان‌ثالث در آثار خود نوگرایی دارند.

یدالله رویایی مانیفست شعر حجم را نوشت

معتقدی با اشاره به سابقه هزار ساله شعر کلاسیک، درباره رابطه مخاطب امروز و نسل جوان با شعرهای شهریار، توضیح داد: میزان ارتباطی که مخاطب بتواند با اشعار یک شاعر برقرار کند، به پایه ذهنی و زبانی مخاطب وابسته است. افرادی به سن من شعرهای ایرج‌ میرزا، میرزاده عشقی و عارف قزوینی را خوانده اند، اما این روزها فضای اجتماعی پذیرا نیست. به همین دلیل شعر فارسی از دهه ۴۰ به بعد دگرگون شد. شاهد این تغییرات در اشعار رضا براهنی و احمد شاملو هستیم.

اینکه مخاطب بتواند با اشعار یک شاعر ارتباط برقرار کند، بستگی به پایه ذهنی و زبانی مخاطب دارد

او ادامه داد: یدالله رویایی شاعر نوگرا و یکی از بنیانگذاران شعر حجم است، می‌توان گفت او مانیفست (بیانیه) شعر حجم را نوشت. به خصوص دهه‌های ۲۰ و ۳۰ اوج این شکل از اقدامات است. نیما این راه را شروع کرد، شاملو در ابتدا به نیما نزدیک بود اما بعد از چند سال از شعر نیمایی فاصله گرفت و شعر خود را سرود.

عشق نیمه‌کاره شهریار

معتقدی با تاکید بر اینکه شهریار زندگی جالبی داشت، ادامه داد: او دانشجوی پزشکی بود و دل به یک دختری ارمنی باخت، اما دختر، شاعر بیچاره را تنها گذاشت و با فرد دیگری ازدواج کرد؛ شهریار به دلیل عشق نیمه‌کاره تحصیل در رشته پزشکی را کنار گذاشت. این سرگذشت بسیاری از شاعران است.

این منتقد ادبی با اشاره به داستان زندگی حسین منزوی، گفت: او هم در عشق شکست خورد و تنها زندگی می‌کرد، اما غزل‌های خوبی در حوزه خود داشت.

این پژوهشگر با اشاره به اینکه تا به این روز ۳۲ کتاب درباره شعر و نقد شعر تالیف و منتشر کرده است، ادامه داد: در حال تکمیل کتاب «زندگی‌نامه و خوانش ۳۰ شعر از ۳۰ شاعر معاصر» هستم.

۲۴۴

منبع خبر "خبرآنلاین" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.