نفوذ خزنده اسرائیل در شام؛ خواب شوم نتانیاهو برای دمشق/ چرا تل‌آویو در «جولان» جولان می‌دهد؟

به گزارش اقتصادنیوز، وال استریت ژورنال با انتشار یادداشتی مدعی شد، همزمان با سقوط دولت بشار اسد، ارتش اسرائیل کوه استراتژیک در منطقه مرزی مورد مناقشه خود با سوریه را اشغال و در جغرافیایی فراتر پیشروی کرده و به طور بالقوه برای دراز مدت مرز بین دو بازیگر را تغییر داده است.به ادعای این نشریه، استقرار اعضای ارتش اسرائیل بر روی قله جبل الشیخ، که از آن تحت عنوان منطقه حائل نیز یاد می شود، به اسرائیل فرصت داده تا تا تحولات دمشق، پایتخت سوریه در 25 مایل دورتر را رصد کند. سربازان و تانک‌های اسرائیلی که برای اولین بار در 50 سال گذشته به به شکلی عریان در شام جولان می دهند، وارد روستایهای جنوب سوریه شده و با ساکنان این مناطق جهت خلع سلاح رایزنی ها را آغاز کردند.ایتامار دورفمن، راننده اتوبوس اسرائیلی در این باره مدعی است که ارتش این بازیگر در روزهای اخیر زیرساخت‌هایی را در سمت سوری کوه جبل الشیخ تعریف کرده، بافت هایی چون جمله کاروان‌ها، حمام، دوش و آشپزخانه. همزمان ده ها سرباز در پاسگاه های نظامی در قسمت تازه تصرف شده این کوه مستقر شده اند.

پیشروی اسرائیل در شام

این نشریه در ادامه مدعی شد، پرچم‌های اسرائیل توسط ناظران سازمان ملل در بخش‌هایی از کوهی که در سوریه قرار دارد دیده شده است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل و وزیر دفاعش روز سه شنبه از منطقه تازه تصرف شده بازدید کردند و در آنجا عکس و فیلم گرفتند. همزمان ارتش اسرائیل مدعی شد که در جنوب سوریه، در منطقه حائل و نقاط استراتژیک، برای محافظت از ساکنان شمال اسرائیل عملیات نظامی را آغاز کرده است. ارتش نام مکان هایی که فعالیت های نظامی در آن جریان دارد را فاش کرد. همچنین ادعا شده که بافت و سازه های تعریف شده در اطراف کوه جبل الشیخ در صورت لزوم ممکن است برچیده شده و یا جا به جا شوند.نتانیاهو مدعی است که نیروهای نظامی در منطقه حائل و در و در آن بخش از کوه که در سوریه قرار دارد، باقی خواهند ماند تا زمانی که «ترتیبات دیگری پیدا شود که امنیت اسرائیل را تضمین کند».

به ادعای وال استریت ژورنال، این موقعیت به اسرائیل فرصت داده تا بعد از سقوط دولت اسد، برای خود نقطه اتکایی در شام تعریف کند. این گزاره همچنین نقطه عطفی بالقوه برای حاکمان آینده سوریه ایجاد می کند و انتقادهای سازمان ملل، و دولت های اروپایی و عربی را که الحاق جزئی بلندی های جولان توسط اسرائیل در سال 1981 را به رسمیت نمی شناسند، برانگیخته است.به گفته ساکنان و تصاویر آنلاین تایید شده توسط استوری فول که متعلق به نیوز کراپ است، نیروهای اسرائیلی برخی از مواضع متروکه ارتش سوریه را فراتر از منطقه حائل تصرف کرده و با استفاده از نفربر و تانک در حال عبور از مناطق روستایی هستند.به گفته مردم محلی و ویدئوهای تایید شده، آنها در روستاهایی بیش از یک مایل فراتر از منطقه حائل قرار دارند. ساکنان گزارش می دهند که اسرائیل تلاش  دارد تا مردم را خلع سلاح کرده و از همین رو ترس از رویارویی یا اشغال طولانی را در میان برخی برانگیخته اند.

فرصت سازی بعد از نیم قرن

یکی از فرماندهان سابق ارتش آزاد سوریه مستقردر روستای قرقص که فراتر از منطقه حائل قرار دارد و چشم اندازی از منطقه قنیطره به سمت دمشق در اختیار قرار می دهد در این باره مدعی شد: «سربازان اسرائیلی در میان ما قدم می زنند، تانک ها در اینجا مستقر هستند و واحدهای شناسایی آزادانه تردد می کنند. من هر روز اسرائیلی ها را با چشمان خودم می بینم».استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل روز سه شنبه ادعا کرد که نیروی ناظر سازمان ملل در منطقه حائل ساخت و ساز را در چهار مکان در منطقه کوهستانی جبل الشیخ شناسایی کرده است. او گفت که پرچم های اسرائیل که در سه نقطه منطقه حائل نصب شده بود، بعد از اعتراض این نهاد جهانی برداشته شد. سربازان اسرائیلی همچنین در شبکه های اجتماعی پست هایی را منتشر کرده اند و با خودروهای زرهی و پرچم های اسرائیل و برچسب موقعیت شان در سوریه به زبان عبری عکس گرفتند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل روز پنجشنبه گفت: « هیچ نیروی نظامی به جز نیروهای حافظ صلح سازمان ملل متحد ونباید در جولان اشغالی حضور داشته باشد». به گفته او، «حاکمیت، وحدت ارضی و تمامیت سوریه باید به طور کامل احیا شود.»آخرین تحرکات اسرائیل در بلندی‌های جولان و اطراف آن بازتاب مانورهای نظامی این بازیگر از حملات 7 اکتبر سال گذشته است، زمانی که اعضای تحت رهبری حماس از مرز غزه به جنوب اسرائیل حمله کردند. تل آویو نیزدر پاسخ، پس از بیش از یک سال جنگ ویرانگر در نوار غزه، کریدورهای نظامی و زیرساخت های گسترده ای را در داخل نوار غزه ایجاد کرده است. ااین بازیگر مدعی است که حملاتش به لبنان و سوریه به منظور غیرنظامی کردن سرزمین‌های مرزی و ایمن کردن شمال اسرائیل در برابر نفوذ احتمالی زمینی دشمنانش است.

هراس اسرائیل از تکرار نسخه لیبی در شام

پایان سریع حکومت 54 ساله خانواده اسد در سوریه به گروه های افراطی که پیشتر با القاعده و داعش در ارتباط بودند، فرصت داده تا قدرت خود را افزایش داده و شبح آشفتگی پس از 13 سال جنگ داخلی بر شام را سنگین تر کنند. مقامات ارشد اسرائیلی و تحلیلگران منطقه مدعی اند که تل آویو اکنون فرصتی تاریخی برای تغییر شکل مرزهای خود و تقویت موضع خود در منطقه به دست آورده است.ابومحمد الجولانی رهبر شورشیان از حملات اسرائیل به تاسیسات نظامی سوریه و حضور این بازیگر در داخل سوریه انتقاد کرده است. او دوشنبه به خبرنگاران گفت که امروز تهدیدها علیه اسرائیل پایان یافته و باید حملات این بازیگر نیز متوقف شود.او مدعی شد: اسرائیلی ها برای بمباران تأسیسات یا پیشروی در داخل سوریه هیچ توجیهی ندارند. این گروه نیز خواهان رویارویی با تل آویو نیست.بر اساس تصاویر تایید شده آنلاین، نیروهای اسرائیلی به یک مجتمع دولتی سوریه در شهر بعث و به اطراف مسجدی در روستای کودانا حمله کردند. در ویدئوهای دیگر، تانک‌های اسرائیلی در یک دوربرگردان در حاشیه شهر قنیطره پارک شده و در حال عبور از کنار درختان نخل در جاده اصلی روستای صیدا هستند.

نیروهای اسرائیلی آخرین بار در طول جنگ 1973 به طور علنی وارد سوریه شدند، زمانی که مصر و سوریه حمله غافلگیرانه ای را انجام دادند؛ حمله ای اسرائیل در نهایت آن را دفع کرد تا کنترلش بر بلندی های جولان را حفظ کند.با این همه جامعه بین الملل تا به امروز کنترل این منطقه توسط اسرائیل را اشغالگری قلمداد کردند. هرچند دولت اول ترامپ در سال 2019 حاکمیت اسرائیل بر این منطقه را به رسمیت شناخت.آمیچای چیکلی، وزیر امور دیاسپورا اسرائیل، از حزب لیکود نتانیاهو  در این باره مدعی است، اسرائیل باید «اصلاحات لازم را در مرز شمالی، در منطقه حائل، در بخش های سوری کوه جبل الشیخ سوریه انجام دهد». او با اشاره به بازگشت دونالد ترامپ، در گفت و گو با رادیو ارتش مدعی شد که "فرصت های شگفت انگیزی وجود دارد و یک دولت حامی در راه است."در همین راستا، خدر خدور، محقق سوری فعال در حوزه روابط نظامی مدنی و محقق غیرمقیم در مرکز خاورمیانه مالکوم اچ. کر کارنگی در بیروت، گفت که اسرائیل پیش بینی می کند که سوریه به سرنوشت لیبی دجار شود؛ بازیگری که پس از سرنگونی معمر قذافی، دیدکتاتور این کشور درگیر جنگ داخلی و هرج و مرج شد.به گفته این تحلیلگر: «اولویت تل آویو این است که خود را برای بدترین سناریویی که ممکن است در سوریه اتفاق بیفتد، آماده کند؛ این سنارو می تواند آغاز که رویارویی مسلحانه باشد. اسارئیل خواهان استقرار در مکان‌های استراتژیک برای تقویت موقعیت خود در جنوب سوریه در صورت وقوع وضعیت بد است.

اهرم تازه تل آویو

به گفته ساکنان، سربازان اسرائیلی اغلب پهپادهایی را با بلندگو به مناطق پرجمعیت اعزام می کنند و درخواست دارند با نمایندگان محلی صحبت کنند.به گفته این گروه، در این دیدارها، سربازان اسرائیلی به دنبال آن هستند که به ساکنان اطمینان دهند که حضور سان موقتی است تا سلاح ها و امنیت مرزها حفظ شود. اما روستاییان می گویند که به سربازان اعتماد ندارند و برخی منطقه را ترک کرده اند.همزمان به گفته ناظران، در برخی از روستاها، اسرائیلی ها خانه ها را بازرسی کرده و اسلحه کشف کرده اند. آنها همچنین سعی کرده اند هویت کشاورزان و چوپانان را جمع آوری کنند تا حرکت آنها را در مناطقی که اکنون در اختیار ارتش قرار دارد را تسهیل نمایند. همزمان خودروهای نظامی سنگین به جاده ها و زیرساخت ها در برخی مناطق آسیب رسانده و به طور موقت برق، برق و خطوط تلفن را قطع کرده اند.ارتش اسرائیل مدعی است که از ورود به روستاها مگر در موارد ضروری اجتناب می کند و عمداً نظامیان یا زیرساخت های نظامی را هدف قرار می دهد.

در همین حال، شورشیان که اکنون کنترل سوریه را در دست دارند از سربازان پیشین سوریه خواسته اند تا سلاح های خود را تحویل دهند و به دنبال بازپس گیری تجهیزات نظامی هستند که مردم محلی پس از ترک مواضع ارتش به غارت برده اند. کنترل نظامی اسرائیل بر بخش های سوری کوه جبل الشیخ، خط الراس پوشیده از برف که بر روی منطقه حائل قرار دارد، به اسرائیل قدرت فرماندهی بر بالاترین بخش زمین در منطقه مهم استراتژیک و نمادین را داده است. اسرائیل کاتز وزیر دفاع اسرائیل در کرده و از هر گونه کنش و واکنش بازدارد.امیرام لوین، رئیس سابق فرماندهی شمال ارتش، در این باره مدعی است که اسرائیل باید هر چه زودتر منطقه حائل را ترک کند تا آتش‌بس 50 ساله را به خطر نیندازد، با این همه با حضور نظامی در بخش سوری کوه جبل الشیخ موافق است.به ادعای او: «در بهترین حالت، ما قادریم سال‌ها این منطقه را حفظ کرده و در بدترین حالت، یک اهرم تجاری عالی برای مذاکرات در آینده خواهیم داشت.»