قرص سیپروهپتادین چیست؟

به گزارش رکنا، قرص سیپروهپتادین (Cyproheptadine) دارویی از گروه آنتی هیستامین ها است که علاوه بر خواص ضد آلرژی و ضد التهاب، اثرات ضد سروتونینی هم دارد. این دارو برای درمان علائم آلرژی‌ها، برخی اختلالات هورمونی و کاهش اشتها استفاده می‌شود. در ادامه، اطلاعات دقیق‌تری در مورد این دارو، خواص آن، دوز مصرفی، شرایط استفاده و نکات مهم دیگر آورده شده است.

۱. ترکیب و عملکرد دارو

• ترکیب: سیپروهپتادین از خانواده آنتی‌هیستامین‌هاست و علاوه بر مهار اثر هیستامین، می‌تواند اثرات سروتونین (هورمون تاثیرگذار بر مغز و دستگاه گوارش) را نیز مسدود کند. این ویژگی باعث می‌شود که این دارو برای درمان شرایط مختلفی مفید باشد.

• عملکرد: این دارو با مهار هیستامین و سروتونین در بدن، علائمی مانند خارش، التهاب، آبریزش بینی، و کهیر را کاهش می‌دهد. همچنین، اثرات ضدسروتونینی‌اش ممکن است باعث کاهش سردردهای میگرنی و سایر اختلالات مرتبط با سروتونین شود.

۲. موارد مصرف قرص سیپروهپتادین

سیپروهپتادین به دلایل مختلفی توسط پزشکان تجویز می‌شود

• آلرژی‌ها: برای درمان آلرژی‌های فصلی (مانند تب یونجه)، کهیر، حساسیت‌های پوستی، و خارش‌های ناشی از آلرژن‌ها.

• سردردهای میگرنی: این دارو به دلیل اثر ضد سروتونینی خود، در پیشگیری از سردردهای میگرنی و کاهش شدت آن‌ها مؤثر است.

• افزایش اشتها: یکی از ویژگی‌های مهم سیپروهپتادین، تحریک اشتها است. بنابراین، در افرادی که به دلایل مختلف (مانند سوءتغذیه یا بیماری‌های خاص) دچار کاهش اشتها و کاهش وزن هستند، تجویز می‌شود.

• کاهش وزن و سوءتغذیه: افرادی که نیاز به افزایش وزن دارند (مثلاً مبتلایان به بیماری‌هایی مانند سرطان یا سوءتغذیه) ممکن است برای تحریک اشتها از این دارو استفاده کنند.

• خارش پوست: در درمان خارش‌های ناشی از بیماری‌های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس یا کهیر مفید است.

• اختلالات گوارشی: گاهی برای بهبود مشکلات گوارشی، به‌ویژه دردهای معده و تهوع، از این دارو استفاده می‌شود.

• آسم و مشکلات تنفسی: در برخی موارد به‌طور ترکیبی با داروهای دیگر برای درمان مشکلات تنفسی مانند آسم و برونشیت استفاده می‌شود.

۳. دوز دارویی سیپروهپتادین

دوز مصرفی این دارو بسته به شرایط فردی، سن، وضعیت جسمانی و بیماری متفاوت است:

• بزرگسالان

  • دوز اولیه برای بزرگسالان معمولاً ۴ میلی‌گرم (یک قرص) ۲ یا ۳ بار در روز است.

  • در موارد خاص، دوز می‌تواند تا ۱۲ میلی‌گرم (۳ قرص) در روز افزایش یابد.

  • برای افرادی که اختلالات خاص دارند (کبدی یا کلیوی)، باید دوز کاهش یابد.

• کودکان

  • برای کودکان بین ۲ تا ۶ سال معمولاً ۲ میلی‌گرم (نصف قرص) ۲ یا ۳ بار در روز تجویز می‌شود.

  • برای کودکان بالای ۶ سال ممکن است دوز ۴ میلی‌گرم (یک قرص) ۲ یا ۳ بار در روز تجویز شود.

• سالمندان

  • برای افراد سالمند یا کسانی که مشکلات کبدی و کلیوی دارند، دوز باید با احتیاط و معمولاً کاهش یابد. معمولاً شروع با ۲ میلی‌گرم، ۲ بار در روز توصیه می‌شود.

۴. موارد منع مصرف

• حساسیت به سیپروهپتادین یا دیگر ترکیبات دارو: در صورتی که فرد به سیپروهپتادین یا سایر آنتی‌هیستامین‌ها حساسیت داشته باشد، باید از مصرف این دارو خودداری کند.

• بارداری و شیردهی: در دوران بارداری و شیردهی باید از مصرف این دارو فقط با تجویز پزشک و در صورت لزوم استفاده شود، چرا که این دارو می‌تواند به شیر مادر منتقل شود و عوارضی را برای نوزاد ایجاد کند.

• اختلالات کبدی و کلیوی شدید: افرادی که مشکلات جدی کبدی یا کلیوی دارند، باید تحت نظارت پزشک این دارو را مصرف کنند و دوز آن معمولاً کاهش می‌یابد.

۵. عوارض جانبی سیپروهپتادین

• خواب‌آلودگی و کاهش تمرکز: یکی از شایع‌ترین عوارض جانبی سیپروهپتادین خواب‌آلودگی است، به‌ویژه در ابتدای مصرف. این دارو ممکن است بر عملکرد روزانه تأثیر بگذارد.

• افزایش وزن: به دلیل تحریک اشتها، استفاده طولانی‌مدت از این دارو ممکن است به افزایش وزن منجر شود.

• خشکی دهان و گلو: یکی از اثرات جانبی رایج دیگر سیپروهپتادین خشکی دهان است.

• دردهای معده و حالت تهوع: برخی از افراد ممکن است پس از مصرف این دارو دچار مشکلات گوارشی مانند درد شکم یا حالت تهوع شوند.

• سردرد و سرگیجه: در برخی موارد ممکن است سردرد و سرگیجه تجربه شود.

۶. توجهات خاص

• اختلالات تنفسی: در افرادی که مشکلات تنفسی دارند، مانند کسانی که مبتلا به آسم هستند، سیپروهپتادین ممکن است باعث تشدید علائم تنفسی شود.

• مصرف با داروهای دیگر: سیپروهپتادین با برخی داروها مانند داروهای خواب‌آور یا مسکن‌ها تداخل دارد. مصرف همزمان این داروها ممکن است خواب‌آلودگی یا اثرات دیگری را تشدید کند.

• مصرف در زمان رانندگی: به دلیل اثرات خواب‌آلودگی، افرادی که سیپروهپتادین مصرف می‌کنند باید از رانندگی یا انجام کارهایی که نیاز به تمرکز دارند اجتناب کنند.

• قطع ناگهانی دارو: قطع ناگهانی سیپروهپتادین ممکن است باعث بروز علائمی مانند اضطراب یا تغییرات در اشتها شود. در صورت نیاز به قطع دارو، باید تحت نظر پزشک این کار انجام شود.

۷. تعداد مصرف در روز

دوز معمولی سیپروهپتادین ۲ تا ۳ بار در روز است. به طور معمول

• صبح: یک دوز

• ظهر: یک دوز

• شب: یک دوز این جدول بستگی به شرایط فردی می‌تواند تغییر کند.

۸. آقایان یا خانم‌ها بیشتر مصرف می‌کنند؟

مصرف سیپروهپتادین در هر دو جنس آقایان و خانم‌ها رایج است، اما به‌طور خاص به دلیل اثرات تحریک اشتها، این دارو در افرادی که به‌طور عمده برای افزایش وزن نیاز دارند، بیشتر تجویز می‌شود. از آنجا که این دارو در مواردی برای کاهش وزن در بیماران مبتلا به بیماری‌های مختلف و سوءتغذیه نیز تجویز می‌شود، ممکن است بیشتر در خانم‌ها یا کودکان تجویز شود.

۹. جدول مصرف دارو

نتیجه‌گیری

قرص سیپروهپتادین دارویی مفید برای درمان آلرژی‌ها، افزایش اشتها، و درمان برخی اختلالات گوارشی و میگرن است. این دارو به دلیل اثرات آرام‌بخش و خواب‌آور ممکن است باعث خواب‌آلودگی شود و در موارد خاص باید با دقت و نظارت پزشک مصرف شود.