پنج شنبه 06 دی 1403
Thursday, 26 December 2024
بازار ارز تهران در روزهای ابتدایی زمستان نوسانات قیمتی چشمگیری را تجربه کرد. همزمان با شروع هفته جاری زمزمه‌هایی از احتمال افزایش حجم عرضه توسط نهاد بازارساز در روز دوشنبه شکل گرفت. در نتیجه در روزهای یکشنبه و دوشنبه قیمت اسکناس‌های خارجی نوسانات کاهشی را تجربه کردند. اما بررسی فضای کف‌بازار نشان میدهد که در این روز تفاوت چشمگیری در میزان عرضه ایجاد نشد و برهمین اساس روند نرخ ارز مجددا افزایشی شد. نرخ دلار به عنوان شاخص بازار ارز تهران در روزهای دوشنبه تا چهارشنبه سقف تاریخی خود را ارتقا داد.
برخی از تحلیلگران با اشاره به تعدیل نرخ قابل توجه بیش از ۵۰ درصدی نرخ ارز رسمی در بازار سال جاری معتقدند که بازارساز در حال همگام‌سازی نرخ ارز و نرخ تورم است. بررسی‌های آماری پیشین «دنیای اقتصاد» نیز حاکی از آن است که میزان رشد نرخ ارز و شاخص قیمت مصرف‌کننده اختلاف دارند. درصورتی که نرخ ارز با شاخص CPI همراهی می‌کرد قیمت دلار در بازار روزهای پایانی آذر در حوالی کانال ۷۸هزار تومانی معامله می‌شد. علاوه بر همراهی با تورم، مساله شکاف نرخ ارز رسمی و غیررسمی نیز مطرح است. مشاهدات نشان میدهد که کف شکاف ارزی در سال جاری حوالی ۱۸ تا ۲۰ درصد بوده است. درنتیجه تا زمانی که نرخ ارز رسمی نوسانات افزایشی داشته باشد، نمی‌توان انتظار بازگشت آرامش به بازار غیررسمی ارز را داشت. یک سناریو که توسط فعالان بازار مطرح می‌شود این است که درصورت رسیدن نرخ ارز رسمی به بازه مورد نظر بانک‌مرکزی، احتمال انتقال عرضه‌های این نهاد به بازار غیررسمی با هدف بازگرداندن ثبات به این معاملات وجود دارد.
در این میان عوامل دیگری نیز در توضیح چرایی رشد قیمت ارز وجود دارد. بررسی‌ها نشان میدهد که عمدتا در نیمه دوم سال تقاضا برای اسکناس‌های خارجی افزایش می‌یابد و از سوی دیگر میزان درآمد‌های ارزی ناشی از صادرات محصولات کشاورزی کاهش پیدا می‌کند. در نیمه دوم سال و همزمان با نزدیک شدن به سال نوی میلادی برخی از افراد جامعه با اهداف گوناگون مانند سفرهای خارجی اقدام به خرید ارز می‌کنند. از سوی دیگر وارد‌کنندگان نیز جهت تامین کالای شب عید به بخش متقاضیان ارز می‌پیوندند. درنتیجه با رشد سطح تقاضا، قیمت تعادلی نیز افزایش می‌یابد. در مقابل، کاهش فروش نفت به چین در کنار کاهش درآمد‌های ارزی مرتبط با صادرات کالای کشاورزی سبب می‌شود تا میزان عرضه ارز کاهش یا‌بد. با این تفاسیر درصورت عدم مداخله بانک‌مرکزی در بازار نمی‌توان انتظار افت قیمت‌های قابل توجه داشت.
دیروز چهارشنبه ۵ دی‌ماه روند نرخ شاخص‌های ارزی در معاملات غیررسمی بازار ارز تهران افزایشی بود. هر برگ اسکناس دلار آزاد که در بازار روز سه‌شنبه حوالی رقم ۷۸ هزار و ۲۰۰ تومان معامله می‌شد در بازار عصر روز گذشته رشد ۳۰۰ تومانی را تجربه کرد و در رقم ۷۸هزار و ۵۰۰ تومان معامله شد. یورو آزاد با رشد ۴۰۰تومانی در رقم ۸۱ هزار و ۹۰۰ تومان معامله شد. پوند نیز ۳۵۰تومان رشد کرد و به رقم ۹۸ هزار و ۷۰۰ تومان رسید. در این میان بازار سکه در روز گذشته نوسانات چشمگیری نداشت. هر قطعه سکه طلا طرح جدید در بازار عصر روز گذشته حدود ۴۰ هزار تومان افت کرد و در رقم ۵۵ میلیون و ۲۶۰ هزار تومان معامله شد.
