نقاشی طوماری ژاپن

نقاشی طوماری ژاپن

نقاشی های طوماری ژاپن

نقاشی های طوماری در قرن هشتم میلادی از چین وارد ژاپن شدند و بیشتر آنها شامل متون مقدس آیین بودایی می شدند، اما این سبک نقاشی در ژاپن به طور مستقل رشد و توسعه یافت و برای به تصویر کشیدن طیف وسیعی از داستان ها مورد استفاده قرار گرفت.

ژاپنی ها درنقاشیهایی که روی دیوارها یا برسطح پرده های چندلته برای آرایش کاخ های سلطنتی و کوشکهای اشراف اجرامی کردند، به تجسم منظره های سرزمین خویش روی آوردند. به علاوه، هنگام رشد ادبیات ملی، داستان های عامیانه، مضمون های تاریخی، زندگینامه هاو  غیره را بر روی طومارهای افقی به تصویرکشیدند.

این نوع نقاشی طوماری (اماکیمونو) نام دارد و قدیمی ترین نمونه ی آن مصورسازی (افسانه ی گنجی) توسط "تاکایشی" نقاش درباری سده12 است.

فرق عمده ی نقاشی طوماری ژاپن و چین در موضوعاتش است، چینیان عمدتا منظره نگاری می کردند ولی ژاپنی ها نقاشی را به تجسم رویدادهای زندگی می گرفتند.

چندی پیش، یک نسخه‌ی نادر از یک طومار نقاشی ژاپنی که در دهه 40 میلادی به کتابخانه مرکزی شهر ادینبورگ پایتخت اسکاتلند هدیه شده بود، شناسایی شد. این نقاش ارزشمند توسط یک مهندس اسکاتلندی که در دهه 40 میلادی در ژاپن زندگی می‌کرده به کتابخانه مرکزی ادینبورگ هدیه شده است.

این طومار که 13 متر طول دارد و حدود 300 سال قبل در توکیو خلق شده، یک مراسم ویژه را به تصویر کشیده و در حال حاضر تنها دو نمونه از آن در اروپا وجود دارد که هر دو در «موزه بریتانیا» در لندن نگهداری می‌شوند.

هنر تصویری در ژاپن از زمانی متداول شد که راهبان بودایی و صنعتگران کره ای وچینی درآنجا اقامت گزیدند. دیوارنگاری و نقاشی طوماری با مضمونهای بودایی که ریشه در هنرهند داشت، رواج یافت. قدیمیترین نمونه های این نقاشی ها صومعه هریوجی بود که در اثر آتش سوزی ازبین رفت.

قطع رابطه با چینیان در اواخر سده نهم میلادی زمینه ای برای رشد نقاشی بومی فراهم شد از ویژگی های نقاشی های اماکیمونو نوشته هایی با خط خوش،جداکردن صحنه های پیاپی، قلمگیری نازک و سریع، رنگهای تخت، تجسم فضااز زاویه بالا است.

همچنین این گونه نقاشی ها جلوه های طبیعتگرایانه تزئینی بامهارت درهم آمیخته شده اند. دراغلب این طومارها شوخ طبعی، دقت روانشناختی وروایتگری پرشور نقاشی ژاپنی را می توان تشخیص داد. برتری بافتن پیروان ذن در سده ی 14 برنقاشی ژاپنی بسیار تاثیر گذاشت.

راهبان ذن نمونه های منظره نگاری آبمرکبی دوران سونگ چین را به ژاپن آوردند.این نقاشان دراوایل سعی داشتند فلسفه شهودی ذن را در منظره نگاری و کمپوزیسون های پیکردار بیان کنند،ولی از اواخر سده 15، تجسم طبیعت با نوعی تظاهر استادانه در کاربست خطهای تندو شکسته آمیخته شد. در سده ی پانزدهم نوعی دیگر نقاشی به وجودآمد که موضوعاتش اغلب گلها،پرندگان،... بود که برای تزئینات خانگی استفاده می شد. بعد از آن نیز به موضوعات ادبی و فلسفی پرداختند.

بالاخره ژاپن بعد از دو قرن انزوا،در میانه سده ی 19 دروازه هایش رو به جهان غرب باز شد و این نقطه عطفی در هنر ژاپن بود. در سده ی20، شور وشوق ژاپنی ها به هنر اروپایی فزونی یافت. بسیاری از نقاشان برای هنرآموزی به فرانسه رفتند و غالبا نیز به شیوه ی پست امپرسونیسم گراییدند.

از نقاشان بزرگ ژاپنی، هنرمندانی چون:

- تاکایشی، شوبون، سشو، سوییبکو، تسامیتسونبو، ماسانبو، متونبو، ایکنوتایگا، یسانوبوسن، گاتاکرین، هارونبو، هیرشیگه، اوتامارو، هگوسای، فوجی شیماتاکه جی، کوردا سیکی، اکاکورا کاکوز و... را می توان نام برد.

انتقال خانوادهٔ امپراتور به روکوهارا، نمونه‌ای از یک نقاشی طوماری ژاپنی 

"انتقال خانواده امپراتوری به روکوهارا"، یکی از نقاشی های طوماری درباره ی تاریخچه جنگ داخلی هیجی است. این نقاشی طوماری حدود 40 سانتی متر عرض و 9 متر طول دارد و در قرن سیزدهم میلادی کشیده شده است.

این نقاشی حوادث واقعی یک رخداد تاریخی را نشان می دهد که در قرن دوازدهم میلادی به وقوع پیوسته است. این نقاشی نشان دهنده سلوک و رفتار شجاعانه ی جنگجویان سامورایی است، در دوره ای که قدرت آنها در حال پیشی گرفتن از قدرت امپراتور و طبقه اشراف یا حاکمان وقت بود.

برای تماشای یک نقاشی طوماری، باید به طور مرتب و مکرر آن را باز و بسته کرد و به این ترتیب تصاویر همانند صحنه های فیلم انیمیشن یکی پس از دیگری ظاهر می شوند.

در این شاهکار هنری، از سبک ویژه ی طوماربینی به بهترین شکل استفاده شده است تا جلال و شکوه سلحشوران سامورایی به تصویر کشیده شود.

گردآوری: بخش فرهنگ و هنر بیتوته

منابع:

nhk.or.jp

tebyan.net