خداحافظی مردم با گوشت؟!

به گزارش الف، بازار گوشت قرمز چند سالی است که به‌آشفتگی‌های فراوانی دچار شده و سیر تصاعدی قیمت‌ها موجب کاهش شدید سرانه مصرف این کالا در سفره خانوارها شده. سیر تصاعدی قیمت ارز از یک‌سو و وابستگی شدید نهاده‌های دامی به واردات چند سالی است که قیمت گوشت را نجومی کرده و به همین علت، دولت‌های دوازدهم و سیزدهم برای کنترل بازار و تامین گوشت با قیمتی پایین‌تر از تولیدات داخلی در بازار،  واردات گوشت خارجی با ارزهای ۴ هزار و ۲۰۰ و ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان را در دستور کار داشتند که تا حد زیادی هم موفق بود و توانست نیاز عموم مردم را تامین کند.

بر اساس آمارهای اعلامی، میزان واردات گوشت قرمز در ۶ ماه ابتدای سال ۱۴۰۳، ۴۵ هزار تن بوده که عده‌ای از تولیدکنندگان معتقدند این مقدار بیش از نیاز کشور است و همین مسئله کمر تولید و تولیدکننده را خرد کرده است. تولیدکنندگان می‌گویند که ظرفیت تامین نیاز گوشت مصرفی به‌طور کامل در کشور وجود دارد و این حجم از واردات با ارز پایین، بسیاری از مراکز تولیدی را ورشکست کرده است.

سیداحمد مقدسی، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی گاوداران در این رابطه می‌گوید: «من به ضرس قاطع عرض می‌کنم این توانمندی در کشور وجود دارد که  ۱۰۰ در صد نیاز کشور از منابع داخل تامین شود. متاسفانه اینقدر واردات بیش از اندازه و بی‌موقع انجام شده که تولید داخل را دارد نابود می‌کند. بالغ بر ۱۱۰ هزار راس گوساله نر پای کشتار در کشور آماده کشتار است متاسفانه بازاری برای عرضه آن نیست».

گلایه‌های تولیدکنندگان از واردات در شرایطی مطرح می‌شود که آنچه باعث شده گوشت تنظیم‌بازاری جایگاه قابل‌توجهی بین مصرف‌کنندگان پیدا کند، اختلاف قیمت فاحش آن با گوشت تولید داخل است. گوشت تنظیم‌بازاری گوسفند و گوساله با قیمتی هر کیلو ۳۰۰ تا ۳۷۰ هزار تومان عرضه شده و در مقابل گوشت داخلی در بهترین حالت و به‌طور میانگین کمتر از کیلویی ۶۰۰ هزار تومان یافت نمی‌شود.

نکته قابل توجه آن است که تولیدکنندگان گوشت هم نهاده‌های مورد نیاز خود را با ارز ترجیحی دریافت می‌کنند که این امر قاعدتاً هزینه تولید را پایین می‌آورد اما با این وجود اختلاف قیمت فاحشی میان گوشت‌های وارداتی و تولید داخل به چشم می‌خورد.

* کاهش ۷۰ درصدی واردات گوشت تنظیم‌بازاری

فضا‌سازی‌های بسیار از یک‌سو و از سویی دیگر، سیاست ارزی دولت برای کاهش ارز تخصیصی به کالاهای اساسی، شرایط مدنظر تولیدکنندگان را رقم زده و آن‌طور که متولیان امر روایت می‌کنند سیاست وزارت جهاد کشاورزی کاهش چشمگیر واردات گوشت به بهانه حمایت از تولید داخل است.

اکبر فتحی، معاون امور برنامه‌ریزی و اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی می‌گوید: « درست است که واردات انجام می‌شود؛ اما در صدد هستیم که میزان واردات را کاهش دهیم و از محل تولید داخل ذخایر راهبردی خود را تامین کنیم و از این طریق مازاد تولید دامداران نیز مدیریت می‌شود و به طور کلی برنامه‌ریزی شده که در حوزه دام پشتیبانی‌هایی انجام شود».

همچنین مسعود رسولی دبیر انجمن صنعت گوشت و مواد پروتئینی کشور توضیح می‌دهد: «به‌تازگی واردات گوشت به کشور برای حمایت تولیدکننده داخلی محدود شده است. بر این اساس روزانه ۲۰۰ تن گوشت تنظیم‌‌بازاری شامل ۱۰۰ تن گوشت گوسفندی و ۱۰۰ تن گوشت گوساله در کشور توزیع می‌شود».

* خداحافظی مردم با گوشت؟!

اقدامات اخیر دولت و حرکت به سمت کاهش واردات گوشت تنظیم‌بازاری، معنایی جز کاهش مصرف گوشت و چه‌بسا خداحافظی بسیاری از مردم با این کالای مهم را ندارد؛ آن هم در شرایطی که سرانه مصرف گوشت در مقایسه با سال‌های قبل به پایین‌ترین حد خود رسیده و بخش عمده‌ای از جامعه، به‌خصوص کارگران و کارمندان حداقل‌بگیر و بازنشستگان توانایی خرید گوشت گران‌قیمت داخلی را ندارند.

نکته مهمی که پیرامون دیگر تبعات سیاست محدودکردن واردات وجود دارد، افزایش قیمت گوشت تولید داخل به‌دلیل نبود رقیب و جایگزین است. واردات یکی از ابزارهای بسیار مهم در جهت کنترل بازار محسوب می‌شود و قاعدتاً وقتی بازار گوشت برای تولیدکنندگان داخلی بدون رقیب باشد، افزایش قیمت‌ها با توجه به دورنمای تورمی کشور، به هیچ وجه دور از انتظار نیست و حتی طبقات متوسط جامعه هم که مشتری گوشت داخلی بودند، قریب به یقین دیگر توانایی خرید به میزان گذشته را نخواهند داشت. علاوه بر این، افزایش نرخ ارز ترجیحی تخصیصی به کالاهای اساسی برای سال آتی به ۳۸ هزار و ۵۰۰ تومان و تامین نهاده‌های دامی مورد نیاز تولیدکنندگان با این قیمت، فرجامی جز افزایش قیمت گوشت را به دنبال ندارد.