افت تحصیلی شدید دانش آموزان ایرانی طبق یک آزمایش بین‌المللی

به گزارش اقتصادنیوز، روزنامه خراسان نوشت:  این آزمون به عنوان یکی از معتبرترین مطالعات تطبیقی در عرصه آموزش، اطلاعات مهمی درباره روند پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان بیش از ۶۰ کشور جهان فراهم می‌کند.

TIMSS  از جمله مطالعات ایجاد شده توسط IEA (انجمن بین‌المللی ارزیابی دستاورد آموزشی) است که هدف آن اجازه دادن به سیستم‌های آموزشی در سراسر جهان برای مقایسه دستاوردهای تحصیلی دانش‌آموزان با سیستم های آموزشی دیگر است و یادگیری از تجربیات دیگران در طراحی سیاست آموزشی موثر است.

۱۲ هزار دانش آموز ایرانی در تیمز۲۰۲۳

تیمز ۲۰۲۳ با شرکت ۶۴ کشور در زمینه‌های ریاضیات و علوم در پایه‌های چهارم و هشتم، بر روی سه حوزه شناختی اصلی متمرکز است: دانستن، به کار بردن و استدلال.

۲۲۴ مدرسه در پایه چهارم و ۲۲۴ مدرسه در پایه هشتم و ۱۲۳۰۰ دانش آموز ایران در تیمز ۲۰۲۳ شرکت کردند. پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش متولی برگزاری این آزمون در ایران است. وضعیت توزیع جمعیت آماری این آزمون به تفکیک استان، شهر و مدرسه در سایت تیمز منتشر نشده است. در آزمون تیمز سطح پیشرفته نمره ۶۲۵، سطح بالا ۵۵۰، سطح متوسط ۴۷۵ و سطح پایین نمره ۴۰۰ دارد.

 در آزمون تیمز ۲۰۲۳، دانش‌آموزان ایرانی در ریاضی پایه چهارم نمره ۴۲۰ را کسب کردند. این نمره نسبت به سال ۲۰۱۹ که نمره ۴۴۳ بود، کاهش یافته است. تنها یک درصد از دانش‌آموزان ایرانی به عملکرد پیشرفته دست یافتند، در حالی که ۵۹ درصد در سطح پایین قرار داشتند. کشور سنگاپور با نمره ۶۱۵ بالاترین عملکرد را در این بخش داشت.

در ریاضی پایه هشتم، دانش‌آموزان ایرانی نمره ۴۲۳ را کسب کردند که این نیز نسبت به نمره ۴۴۶ در سال ۲۰۱۹ کاهش را نشان می‌دهد. در این بخش، ۵۹ درصد از دانش‌آموزان ایرانی در سطح پایین قرار داشتند و تنها یک درصد به سطح پیشرفته دست یافتند. بالاترین عملکرد در این بخش متعلق به سنگاپور با نمره ۶۰۵ بود.

در علوم پایه چهارم، نمره دانش‌آموزان ایرانی ۴۳۲ بود که نسبت به نمره ۴۴۱ در سال ۲۰۱۹ کاهش داشته است. ۶۳ درصد از دانش‌آموزان در سطح پایین قرار داشتند. سنگاپور با نمره ۶۰۷ در صدر قرار داشت.

از کشورهای منطقه ترکیه، آذربایجان، ارمنستان، کویت، عمان، قطر، عربستان، قزاقستان، ازبکستان و بحرین در ارزیابی شرکت داشتند.

در میان کشورهای منطقه، ترکیه با نمرات ۵۵۳ در ریاضی پایه چهارم و ۵۰۹ در ریاضی پایه هشتم، بهترین عملکرد را داشت. ترکیـه بـا ۸۴ نمره افزایـش در ریاضی و ۱۰۷ نمره افزایـش در علـوم بیـن سـال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۳ بهترین عملکرد را در منطقه داشت.

در کشورهای منطقه در پایه چهارم کشـورهای آذربایجان، عمان، بحرین، ترکیه، قطر، امارات، ارمنسـتان، اردن و کویت روند رو به رشد داشتند.

بنابر نتایج آزمون تیمز، ایران از ۵۸ کشور شرکت کننده در ریاضی پایه چهارم در رتبه ۵۳ قرار دارد و تمام کشورهای منطقه عملکرد بهتری نسبت به ایران دارند به جز عربستان سعودی.

ایران از ۵۸ کشور شرکت کننده در علوم پایه چهارم در رتبه ۴۹ قرار  دارد و کشورهای عمان، ترکیه، امارات، ارمنستان، قطر، قزاقستان و بحرین عملکرد بالاتری نسبت به ایران دارند.

ایران از ۴۴ کشور شرکت کننده در ریاضی پایه هشتم رتبه ۳۱ را کسب کرده است و کشورهای ترکیه، امارات، آذربایجان، قزاقستان، قطر و بحرین عملکرد بالاتری را نسبت به ایران داشتند.

نمای واقعی وضعیت آموزشی در کشور را در چنین بزنگاه هایی می توان مشاهده کرد. البته که از وزارتخانه ای که ۹۸ درصد بودجه اش صرف هزینه های جاری، حقوق و دستمزد می شود، نباید انتظار پیشرفت و ارتقای کیفیت داشت.

ابراهیم سحرخیز، از معاونان اسبق وزارت آموزش و پرورش درباره نتایج نگران کننده تیمز۲۰۲۳، چنین می گوید: اکنون نوبت وزیر آموزش و پرورش است تا با واکاوی یافته ها و داده های این مطالعه پژوهشی معتبر بین‌المللی به کمک دیگر مطالعات پس رویدادی یا مقایسه ای به این دست، پرسش های اساسی پاسخ بگوید چرا باید ایران« با ۱۲ هزار و۹۰۰ ساعت آموزش رسمی از پایه اول ابتدایی تا پایان سال دوازدهم در مقایسه با میانگین جهانی ۸ هزار ساعت » در رسیدن به اهداف آموزشی خود این چنین ناکام بماند؟

ما سال قبل در همین صفحه و پس از انتشار نتایج آزمون بین المللی تیمز۲۰۱۹، در گزارشی با عنوان «کالبدشکافی یک فاجعه آموزشی»، نوشتیم: «وضعیت علمی دانش‌آموزان ایرانی در درس‌های ریاضی و علوم، حتی نسبت به برخی کشورهای همسایه هم بدتر است و این زنگ خطری است که اگر شنیده نشود، تبعات جبران ناپذیر آموزشی  را به بار می آورد» و حالا دوباره باز هم باید همین جنس دغدغه ها را بنویسیم.

اما آیا وزارت آموزش و پرورش هم دلایل این وضعیت فاجعه بار آموزشی را «واکاوی» و آیا اقدامی برای درمان آن می کند؟ اگر برای این درد، درمانی دارد پس چرا شرایط آموزشی بهتر نمی شود؟