در اصفهان چه خبر است؟

‌رخ‌دادن اتفاقات عجیب و غریب در فضای ورزشی ایران موردی نیست که تازگی داشته باشد، ولی افتخار‌کردن به اتفاقی که تا همین یکی، دو ماه قبل در زمره ممنوعیت‌ها بوده، از آن دست رخداد‌هایی است که به‌تازگی رواج پیدا کرده است. ماجرا مربوط به حضور زنان در دیدار سپاهان و پرسپولیس در اصفهان است که به لطف رأی خاص کمیته انضباطی رقم خورد.

فصل گذشته بود که بعد از صحنه‌های زشتی که روی سکو‌های ورزشگاه در دیدار این دو تیم رقم خورد، کمیته انضباطی مقرر کرد که بازی فصل آینده این دو تیم، چه رفت و چه برگشت، فقط با حضور تماشاگران زن برگزار شود. چند روز قبل، دیدار رفت این دو تیم در اصفهان برگزار شد و دقیقا شبیه به چیزی که کمیته انضباطی خواسته بود، این بازی فقط با حضور تماشاگران زن برگزار شد. حضوری پرشور که با ثبت یکی، دو رکورد خیلی ویژه همراه شد. استقبال خوب تماشاگران زن از این بازی موجب شد نزدیک به ۴۰ هزار تماشاگر زن از این بازی در ورزشگاه دیدن کنند. این برای اولین بار در تاریخ فوتبال ایران است که این تعداد زن از یک بازی فوتبال مردان آن‌هم در ورزشگاه دیدن می‌کنند.

پیش از این اگرچه با تهدید و توصیه فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا زنان به‌صورت اندک و محدود توانسته بودند در ورزشگاه برای تماشای بازی مردان حاضر شوند ولی هرگز تعدادشان تا به این اندازه زیاد نبود. از آن مهم‌تر اینکه تابوی ورود زنان به ورزشگاه برای تماشای بازی‌های لیگ برتر ایران در اصفهان شکسته شد.

پیش‌تر هم عنوان شده بود که فیفا فدراسیون فوتبال ایران را وادار کرده بود هر‌طور شده مقدمات حضور زنان در ورزشگاه‌ها را فراهم کند، ولی برخلاف چند شهر در ایران، مسئولان اصفهانی هرگز اجازه چنین کاری را نداده بودند. در این شهر و از ترس محرومیت‌های کنفدراسیون فوتبال آسیا، زنان به‌صورت گزینشی آن‌هم به‌طور محدود و اندک در بازی‌های آسیایی سپاهان به ورزشگاه آمده بودند، ولی برای بازی‌های لیگ برتر، چنین مجوزی صادر نشده بود. این ممنوعیت در این دیدار خاص برداشته شد تا همین حالا از گوشه و کنار شنیده شود که دختران اصفهانی نه‌تنها رکورد فوتبال ایران بلکه رکورد منحصر‌به‌فردی هم در دنیا ثبت کرده‌اند.

احتمالا تا به الان در هیچ‌جای دنیا زنان چنین استقبالی از فوتبال مردان نکرده‌اند. هرچه باشد، حتی اگر در گوشه‌ای دیگر از این کره خاکی هم چنین شده باشد، باز رکوردی که زنان اصفهانی به جا گذاشتند، می‌تواند در بین رده‌های بالا از این حیث قرار بگیرد. چنین امری حالا باعث شده مسئولان سیاسی و اجتماعی شهر اصفهان در پوست خود نگنجند و از این مورد با افتخار خاصی صحبت کنند.

پس از این بازی بود که مهدی جمالی‌نژاد، استاندار جدید اصفهان، به وجد آمد و با دید مثبت درباره این اتفاق تاریخی حرف زد. او گفت: «بانوان برنده اصلی این بازی بودند، با توجه به اینکه استان اصفهان از گذشته‌های دور به‌عنوان یکی از قطب‌های اصلی ورزش در زمینه‌های مختلف کشور بوده، این بار هم خوش درخشید. برد تیم سپاهان یک طرف و حضور پرشور بانوان هم یک طرف. غلبه فاتحانه سپاهان یک طرف و حضور چشمگیر بانوان عزیزمان طرف دیگر بود که برگ زرین دیگری در تاریخ ورزش اصفهان ثبت شد. حضور پررنگ و پرشور با رعایت اخلاق، نظم و قانون و در چارچوب احترام متقابل که فضای مثبتی بود».

حضور پرشور تماشاگران زن با برد ۲ بر یک سپاهان برابر مدافع عنوان قهرمانی هم همراه شد تا این اتفاق رنگ و بوی ویژه‌تری هم به خود بگیرد. استاندار اصفهان با اشاره به همین مورد هم گفت: «سپاهان پرآوازه است و همیشه گل می‌آفریند، اما این بار در کنار بازی خوب و غیرتمندانه، حضور پررنگ بانوان برای اولین‌بار در کشور رخ داد؛ فکر نمی‌کنم در هیچ جای جهان ۵۰ هزار نفر بانو در یک بازی فوتبال حضور پیدا کنند. بانوان سردی هوا را به گرمی علاقه‌مندان به فوتبال تبدیل کردند، این تعداد بانوی پرشور طرفدار فوتبال به صورت کامل رعایت اخلاق را داشتند و فضای مناسبی را ایجاد کرده بودند؛ انصافا فضای کرامت در ورزشگاه حاضر بود و این روز در تاریخ ورزش ایران ثبت شد. بانوان تیم محبوب خود را بدون هیچ حاشیه و بی‌احترامی تشویق کردند و طلایه‌دار شایسته‌بخشی، حضور عزتمندانه و خودباوری در این حرکت بودند؛ تمام چارچوب‌ها و اخلاق، نظم و قانون رعایت شد که می‌تواند برای کشور و جهان الگو باشد و برای اصفهانی‌ها مایه غرور شد».

این شور و شعفی که این روز‌ها نزد رجال سیاسی به وجود آمده در شرایطی است که هنوز هم در این شهر به زنان علاقه‌مند به فوتبال اجازه داده نمی‌شود در دیداری که تماشاگران مرد هم حضور دارند به ورزشگاه بروند. امری که البته استاندار ابراز امیدواری کرده از این به بعد شکل بگیرد و زنان هم بتوانند در ورزشگاه در روزی که محرومیتی برای تماشاگران مرد رقم نخورده، بازی تیم مورد علاقه‌شان را از نزدیک ببینند. فعلا تا زمانی که چنین برنامه‌ای به‌طور درست و اصولی اجرا شود و زنان اصفهانی هم از چنین ممنوعیتی خارج شوند، تغییر فضای به وجود آمده در این شهر آن‌هم در عرض کمتر از یک سال می‌تواند سوژه درخوری باشد.

برای روشن‌شدن بیشتر این مبحث می‌توان به اظهارات محمدرضا جان‌نثاری، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی وقت استاندار اصفهان رجوع کرد که دقیقا یک سال قبل عنوان شده بود. در آن روز‌ها جان‌نثاری در پاسخ به این پرسش که «مسئله ورود بانوان به استادیوم در اصفهان و حضور در ورزشگاه نقش‌جهان به کجا رسیده است؟» پاسخ مفصلی داد که با واکنش‌های متعددی روبه‌رو شد. او گفت: «برخی عقاید شخصی داریم، برخی قوانین وجود دارد و یک‌سری واقعیت‌ها مطرح است. بالاخره باید بپذیریم برخی صحنه‌هایی که در ورزش وجود دارد، هنجار لازم را ندارد و شرایط حضور بانوان به علت احترامی که ما برای بانوان و شخصیت آنها قائلیم، مهم است. تساوی جنسیتی را قبول نداریم و پیرو عدالت جنسیتی هستیم که حکم می‌کند حضور بانوان در ورزشگاه تحت شرایط خاصی انجام شود. این ورزشگاه باید راه اختصاصی برای ورود خانم‌ها داشته باشد. هر‌کسی یک بار به ورزشگاه رفته باشد می‌داند چه الفاظی به کار می‌رود و نباید زنان از میان این جمعیت رد شوند و باید از جای مشخصی وارد شوند. همچنین دسترسی‌ای برای اینکه کسی به آنها بی‌احترامی کند، نباشد. باید فکری برای تردد آنها نیز بشود. سؤال اولی که ما از مسئولان حوزه پرسیدیم، این بود که خانمی که تنها می‌خواهد با ماشینش به ورزشگاه بیاید، ماشینش را کجا پارک کند؟ می‌تواند مثل آقایان دو خیابان پایین‌تر پارک کند و از میان این جمعیت به ورزشگاه برود؟ پس باید پارکینگ اختصاصی برای آنها تعبیه شود. ما نمی‌پذیریم دختران ما به‌عنوان نوامیس‌مان در معرض برخی شرایط قرار گیرند. اگر شرایط برقرار شود، چرا‌که نه! اجازه داده شده و باید استفاده کنند، اما به شرطی که شرایطش حفظ شود. در روضه هم رعایت حضور بانوان را می‌کنند».

مسئله تساوی جنسیتی که آن روز‌ها تبدیل به دغدغه مسئولان شده بود، در ادامه به موضوعات ریزتری هم رسید که یکی از آنها نپذیرفتن این مسئله از سوی استاندار وقت بود که زنان را با اتوبوس به ورزشگاه ببرند؛ یعنی دقیقا شبیه کاری که روز‌های نخست برای ورود زنان به ورزشگاه آزادی در تهران صورت گرفته بود. معاون وقت استانداری در آن زمان گفته بود: «بنا بر هویت، احترام و شخصیتی که برای زن قائل هستیم، می‌گوییم حضور بانوان باید متناسب با این هویت و شخصیت باشد. نمی‌شود شرایط را فراهم نکنیم و فقط شعار حضور بانوان را بدهیم. شعار‌دادن بدون فراهم‌کردن شرایط، عوام‌فریبی است. اگر شرایط برقرار شود، بله این امکان فراهم است. اصل موضوع این است و در اصفهان نیز بر سر همین مسائل کشمکش‌هایی وجود دارد و خواهش کردیم این مسیر طوری فراهم شود که برایمان گزارشی از جسارت به دختران ما داده نشود. اگر کسی ادعا می‌کند این شرایط فراهم است، بیاید و به ما هم نشان دهد و هیچ مشکلی با این موضوع نداریم. البته با رعایت اخلاق، عفت عمومی و حیای میان زن و مرد. این نباشد که تنها بخواهیم این کار را انجام دهیم. برخی به ما پیشنهاد می‌دهند تعدادی از زنان را با اتوبوس از راهی دیگر به ورزشگاه ببریم، این هم عوام‌فریبی است. قرار است در این دولت صادقانه با مردم سخن بگوییم. مردم از مسئولان انتظار دارند وقتی اجازه حضور بانوان فراهم می‌شود، پدر یک دختر به واسطه اعتمادی که دارد، اجازه می‌دهد و فکر می‌کند همه شرایط دیده شده است. اگر توجه نکنیم، ظلم کرده‌ایم. از مسئولان ورزشی می‌خواهیم به جای حرف‌زدن، عمل کنند و شرایط را فراهم کنند. اشکالی ندارد آقایان قدری مسیر طی کنند یا در اتوبوس باشند، ولی بانوان نه. نباید اجازه دهیم در جامعه ما کوچک‌ترین بی‌حرمتی به زن صورت بگیرد. این فرق نگاه ما‌ست».

حالا یک سال پس از آن اظهارات خبرساز، از دختران اصفهانی به شیوه‌ای متفاوت در دنیای فوتبال یاد می‌شود؛ این روز‌ها دیگر کسی دغدغه مطرح‌شده یک سال پیش را ندارد و با درک این مورد که حتی اگر آنها در سایر بازی‌ها هم به ورزشگاه بیایند، اتفاق خاصی رخ نخواهد داد، تبدیل به سوژه‌ای شده تا مسئولان کنونی به آن افتخار کنند. البته که آوازه کار بزرگ دختران اصفهان فقط به گوش مسئولان این شهر نرسیده، بلکه اینفانتینو، رئیس فیفا نیز از آن به‌عنوان اتفاقی بزرگ و تاریخی یاد کرده که این یکی می‌تواند کمک زیادی به رشد فضای فرهنگی و فرهنگ هواداری در فوتبال ایران کند.