شب چلّه

ثبت جهانی شب چلّه یا یلدا را زمانه اینگونه رقم زد که در کسوت معاون میراث فرهنگی کشورمان در هفدهمین اجلاس کمیته بین الدولی میراث ناملموس یونسکو در رباط مراکش به مردم جهان تبریک بگویم و درباره اهمیت آن در اجلاس یونسکو صحبت کنم. (۹ آذر ۱۴۰۱ برابر با ۳۰ نوانبر۲۰۲۲)

شب چله را پارسی زبان و در بسیاری از حوزه هاى ایران فرهنگی گرامی میدارند. ثبت جهانی این پرونده با همکاری و مشارکت کشور افغانستان بود. شب بیداری تا برآمدن خورشید، شاهنامه خوانی و حافظ خوانی، دیدار با بزرگان فامیل و صرف میوه و آجیل از جمله مراسم این شب که آغاز فصل زمستان است می باشد. 

نام دیگر چله «یلدا» است که برگرفته از واژه سریانی به معنای زایش است. ابوریحان بیرونی از این جشن به نام «میلاد اکبر» نام برده است که مراد «میلاد خورشید» است.

 این مراسم از ایران باستان تا کنون در میان ایرانیان گرامی داشته شده است. 

شاعران، ادیبان و نویسندگان در طول تاریخ از این مراسم و آئین گفته اند: 

 سعدی: 
روز رویش چو برانداخت نقاب شب زلف
 گفتی از روز قیامت شب یلدا برخاست

حافظ: 
صحبت حُکّام ظلمتِ شبِ یلداست
  نور ز خورشید جوی بو که برآید

 سنایی: 
به صاحب دولتی پیوند اگر نامی همی جویی 

 که از یک چاکری عیسی چنان معروف شد یلدا

عناصر میراث فرهنگی ناملموس که ثبت جهانی می شود با پاسداری از آن بر عهده همه کشورها است اما بی تردید کشورهای ثبت کننده مسئولیت خطیر و مهم تری دارند. 
معاونت میراث فرهنگی در سراسر کشور در بناهای تاریخی، موزه ها و پایگاه های میراث ملی و جهانی، بزرگداشت شب چله را در کنار مردم عزیزمان برگزار خواهد کرد. 

میراث ناملموس بخشی از دارایی های فرهنگی جوامع هستند که نسل به نسل از گذشتگان بر جای مانده است. قدر ایران تاریخی را بیشتر بدانیم.