یلدا، یکی از سنتهای دیرینه ایرانیان است که با فرارسیدن زمستان آغاز میشود و همه ما با آداب و رسوم این شب آشنا هستیم، اما این شب برای دخترانی که به تازگی ازدواج کردهاند یا در دوران عقد به سر میبرند، حال و هوای خاصی دارد.
یکی از رسوم جالب و زیبای شب یلدا، «یلدایی عروس» است. این سنت در برخی اقوام و خانوادههای ایرانی در شهرهای مختلف رواج دارد؛ در این شب، خانواده داماد با طبقها یا خوانچههای پر از خوراکیهای تزئین شده به خانه عروس میروند.
در این مراسم، میوههایی مانند انار، خرمالو و هندوانه به همراه انواع تنقلات، آجیل و شیرینی به زیبایی روی طبقها قرار میگیرند و با پارچهها و روبانهای رنگارنگ تزئین میشوند. هدیههای عروس نیز بر روی این طبقها قرار میگیرد.
خوراکیهای مصرفی در این شب ارتباط مستقیمی با جغرافیای محلی دارد. هر شهر و منطقهای با توجه به میوههای فصل، جشن یلدا را به شیوهای خاص برگزار میکند.
این رسم هنوز هم در ایران اجرا میشود و طرفداران خاص خود را دارد، البته بسیاری از خانوادهها به جای طبق یا خوانچه، از سبدهای حصیری، سینیهای تزئینی یا جعبههای کادویی استفاده میکنند.
بردن کادو، میوه و شیرینی توسط خانواده داماد به این معنا نیست که خانواده عروس از خرید میوههای مرسوم شب یلدا و همچنین آجیل، شیرینی و تنقلات غافل شوند.
هر سنتی که از دیرباز به یادگار مانده، دلیل و فلسفهای دارد. هدیه بردن برای عروس در شب یلدا یا چله، بیدلیل نیست، یکی از دلایل مهم این رسم، ایجاد فرصتی برای دیدار خانوادهها و ابراز محبت به نوعروس است.
در گذشته، با توجه به محدودیتهای اجتماعی، نامزدها تنها در شبهای خاصی اجازه داشتند یکدیگر را ملاقات کنند و شب یلدا یکی از این شبها بود؛ به این ترتیب، بردن هدایا بهانهای برای دیدار بیشتر این دو نفر فراهم میآورد.
در این گزارش، به بررسی سنت «یلدایی عروس» و تجربیات شخصی عروسها و مادران در این شب دلانگیز میپردازیم و اهمیت لذت بردن از لحظات ساده را بر هزینههای گزاف و تشریفات بیمورد مورد تأکید قرار میدهیم.
در ادامه به گفتوگو با دختری که یکسال از ازدواجش میگذرد و تجربه شب یلدایی دارد و با مادر ۶۷ سالهای که چند فرزند دارد در رابطه با نحوهی اجرا شدن، ضرورتها و توصیهای که به تازه عروس و دامادها دارند، میپردازیم.
محدثه عروس ۲۴ ساله در گفتوگو با ایسنا بیان کرد: شب یلدا که بیشتر خانوادههای قمی از آن به عنوان شب چله یاد میکنند برای تازه عروسها اهمیت زیادی دارد، چرا که قرار است رسوم و آداب دلپذیر شب چلگی را تجربه کنند و لحظات شیرینی را در کنار خانواده و همسر خود بگذراند.
اهمیت ساختن خاطرهی به یاد ماندنی از تجملات بسیار بیشتر است
وی ادامه داد: برایم بسیار مهم بود که آن شب به ما خوش بگذرد و این موضوع برایم از تهیه یک سفره پرهزینه و شلوغ اهمیت بیشتری داشت.
محدثه عنوان کرد: در آن شب، تنها چیزی که به آن فکر میکردم این بود که در جمع خانواده، همه خوشحال باشند و این شب به یاد ماندنی شود.
وی افزود: به نظرم، نباید اوقات خوش را فدای سفرههای پرهزینه کنیم؛ هزینههای زیاد ممکن است افراد را تحت فشار قرار دهد و باعث شود که از آن شب لذت نبرند.
وی تصریح کرد: توصیهام به تازهعروسها این است که بیشتر بر روی خوشگذراندن و خاطرهسازی تمرکز کنند تا اینکه درگیر تشریفات و هزینههای اضافی شوند.
وی ادامه داد: یک سال از شب یلدای من گذشته است، اما هنوز که به آن شب فکر میکنم، ذوقزده میشوم، اما اگر با تجملات، هزینههای اضافی را به همسرم تحمیل میکردم هیچ وقت این احساس مثبت را تجربه نمیکردم.
تفاوتهای فرهنگی و شخصی موثر بر تعیین اولویتهای زندگی است
محدثه گفت: اولویت هر خانوادهای متفاوت است، مثلاً برای یک دختر، ممکن است گلها بسیار مهمتر از سایر خوراکیها باشند و او تلاش کند که گلهای زیبا و زیادی برای تزئین تهیه کند.
وی افزود: این موضوع برای من در اولویت نبود، به نظرم ارزشی ندارد برای یک شب هزینه زیادی صرف کنیم برای گلی که قرار است پژمرده شود، به جای آن، خوراکیهای خانگی متنوعی آماده کردیم که قابل خوردن باشند.
وی ادامه داد: از نظر من، نیازی به دو سری آجیل یا میوه برای شب یلدا نیست، بهتر است سفرهای که برای این شب چیده میشود، به صورت نمادین باشد و طوری نباشد که بسیاری از خوراکیها باقی بماند.
وی در پایان گفت: باید در نظر بگیریم که هر چیزی که میخریم، به اندازه باشد و از روی چشموهمچشمی خرید اضافی نکنیم و برای دیزاینهای شلوغ هزینه نکنیم.
شمسی مادر ۶۷ سالهی قمی در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: از دیرباز، شب یلدا برای دختران و عروسها مراسم خاصی بوده است، رسم و رسوم به این صورت است که داماد برای عروس میوه، شیرینی، لباس و در حد توان، تکهای طلا هدیه میآورد.
وی ادامه داد: خانوادهی عروس نیز هدیهای را برای داماد در ظرفی که داماد آورده، قرار میدهند و به او تقدیم میکنند.
شمسی عنوان کرد: در زمانهای گذشته، که خبری از گوشیهای هوشمند و فضای مجازی نبود، سفرههای یلدا سادهتر و بیآلایشتری برپا میشد.اما امروزه، بهخصوص به خاطر چشموهمچشمی، مردم سفرههای بزرگتر و پر زرق و برقتری میچینند.
این مادر ۶۷ ساله گفت: توصیهام به تازه عروس و دامادها این است که بیشتر به دور هم بودن توجه کنند و این شب را بهانهای برای با هم بودن در نظر بگیرند.
خرید به اندازه از ضرورتهای شب چلگی
وی ادامه داد: قرار نیست در این شب، آجیل یا میوهای تهیه کنیم که نیاز خانواده را برای یک ماه تأمین کند؛ هدف اصلی، ساختن یک شب خاطرهانگیز و دلنشین است.
این مادر اعلام کرد: از نظر من، نیازی به تهیه وسایل و خوراکیهای اضافی نیست، هر خانوادهای باید بر اساس وضعیت مالی و فرهنگی خود برای این شب تدارک ببیند و از زیادهروی پرهیز کند.
وی افزود: بارها دیدهام که خوراکیها و چیزهایی که بر سر سفره چیده شده، به شدت باقی میماند و حتی نصف آنها هم خورده نمیشود؛ بهتر است خریدها به اندازه و متناسب با نیاز شب یلدا انجام شود.
وی بیان کرد: شب یلدای عروس شبی است که اعضای خانواده، بهویژه خود عروس، تا آخر عمر فراموش نخواهند کرد، بنابراین، بهتر است با برنامهریزی مناسب، خانوادهها را تحت فشار قرار ندهیم و به جای تمرکز بر تشریفات، بر روی لذت بردن از این شب و ایجاد خاطرات خوش تمرکز کنیم.
وی در پایان اظهار کرد: در نهایت، یلدا فرصتی است برای نزدیکی و صمیمیت بیشتر میان اعضای خانواده، پس بیایید این شب را به یادماندنیتر کنیم و از لحظات ساده و شیرین آن لذت ببریم.
شب یلدا، با تمامی آداب و رسوم خاص خود، نه تنها یک جشن بلکه فرصتی برای نزدیکی و صمیمیت میان اعضای خانواده است.
این شب به ویژه برای عروسها و دامادها معنای ویژهای دارد و میتواند به یادماندنیترین لحظات زندگی مشترک را رقم بزند.
تجربه این عروس و مادر نشان میدهد که تمرکز بر خوشگذرانی و ایجاد خاطرات زیبا، از اهمیت بیشتری نسبت به تشریفات و هزینههای سنگین برخوردار است.
با توجه به تغییرات اجتماعی و فرهنگی، امروزه ممکن است فشارهای اقتصادی و چشموهمچشمی بر روی نحوه برگزاری این مراسم تأثیر بگذارد، اما توصیههای نسلهای گذشته میتواند راهگشای ما باشد.
با توجه به اهمیت این شب، بهتر است خانوادهها بر روی کیفیت زمان صرف شده با یکدیگر تمرکز کنند و از زیادهروی در خرید و تزئینات پرهیز نمایند.
در نهایت، شب یلدا فرصتی است برای ایجاد پیوندهای عمیقتر و ساختن لحظات شیرین و به یادماندنی. بیایید این شب را بهانهای کنیم برای ابراز محبت و نزدیکی به یکدیگر و از سادگی و زیباییهای آن لذت ببریم.
انتهای پیام