به گزارش خبرگزاری مهر، علیرضا ایزدی، مدیرکل ثبت حریم و آثار و حفظ و احیا میراث معنوی و طبیعی در پاسخ به این سوال که هدف کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس ۲۰۰۳ یونسکو چیست و چه مزایایی برای جوامع دارد، گفت: این کنوانسیون برای جلوگیری از یکسان سازی فرهنگ، استانداردسازی فرهنگ و غلبه فرهنگ کشورهای پیشرفته بر کشورهای در حال توسعه، و با هدف پاسداری و تقویت میراث ناملموس جوامع محلی و اقوام مختلف به عنوان بخشی از هویت فرهنگی ایشان و در راستای تقویت احترام متقابل و ایجاد درک بین فرهنگها تلاش میکند. همچنین این کنوانسیون با تاکید بر اهمیت شناسایی ارزشهای مشترک و احترام به تفاوتها و همچنین توجه به تنوع فرهنگی، فضایی برای تبادل و گفتگو میان اقوام و ملتها فراهم میآورد که منجر به کاهش تنش، افزایش همبستگی اجتماعی و استحکام صلح پایدار میشود. با پاسداری از سنتها، آداب و رسوم و مهارتهای مشترک انسانی، این کنوانسیون راهی برای تحکیم روابط انسانی و تقویت همزیستی مسالمتآمیز ارائه میکند.
وی درباره ثبت عناصر میراث فرهنگی ناملموس به چه منظور انجام میشود مطرح کرد: از مهمترین اهداف ثبت عناصر میراث فرهنگی ناملموس، پاسداری از این میراث ارزشمند، معرفی و نمایش تنوع فرهنگی در کشور میباشد. تنوع در خوراک، پوشاک، زبان و گویش، فرهنگ و آداب و رسوم در میان اقوام ایرانی که در کنار یکدیگر همانند رنگین کمانی خود را به نمایش میگذارد.
ایزدی در مورد تنوع فرهنگی افزود: تنوع فرهنگی از چند جهت اهمیت بسیاری دارد، اول غنای فرهنگی است که تنوع فرهنگی باعث میشود که جوامع از نظر هنری، ادبی، موسیقی و سایر جنبههای فرهنگی غنیتر شوند. این تنوع میتواند به خلق آثار هنری جدید و نوآوریهای فرهنگی منجر شود. دوم تبادل فرهنگی، که فرصتی برای تبادل ایدهها، تجربیات و دانش بین فرهنگهای مختلف فراهم میکند. این تبادل میتواند به درک بهتر و همزیستی مسالمتآمیز بین ملتها کمک کند.
مدیرکل ثبت حریم و آثار و حفظ و احیا میراث معنوی و طبیعی ادامه داد: سوم تقویت هویت که تنوع فرهنگی به افراد این امکان را میدهد که هویت خود را بهتر بشناسند و درک کنند. هر فرهنگ ویژگیها و تاریخ خاص خود را دارد که به تقویت حس تعلق و هویت فردی کمک میکند.چهارم توسعه اجتماعی و اقتصادی که جوامع مختلف معمولاً توانایی بیشتری در جذب سرمایهگذاریها و ایجاد فرصتهای شغلی دارند. این تنوع میتواند به رشد اقتصادی و توسعه پایدار کمک کند. پنجم حل مشکلات جهانی است که تنوع فرهنگی میتواند به یافتن راهحلهای خلاقانه برای مشکلات جهانی کمک کند. هر فرهنگ ممکن است دیدگاهها و روشهای متفاوتی برای حل مسائل داشته باشد. ششم تقویت همبستگی اجتماعی است که شناخت و احترام به تنوع فرهنگی میتواند به تقویت همبستگی اجتماعی و کاهش تبعیض و نابرابری کمک کند و آخرین مورد آموزش و یادگیری است که تنوع فرهنگی میتواند به آموزش بهتر کمک کند. آشنایی با فرهنگهای مختلف باعث افزایش آگاهی و فهم عمومی میشود.
مدیرکل ثبت حریم و آثار و حفظ و احیا میراث معنوی و طبیعی در پاسخ به این سوال که اخیراً پوشش محلی زنان و مردان ایلات قوم لر در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده و موجب اعتراض قوم شریف قشقایی شده است، آیا همان لباس قوم قشقایی به نام قوم لر به ثبت رسیده است، اظهار کرد: خیر به هیچ وجه. لازم به توضیح است که نام دیگر میراث ناملموس، میراث زنده است و همانطور که از نامش پیداست، پویا بوده و توسط افراد جابجا میشود.
وی بیان داشت: پوشش اقوام لر و قشقایی نیز به دلیل همجواری و وصلت میان این دو قوم شریف، تا حد زیادی از یکدیگر الهام گرفته و به یکدیگر نزدیک شده و فقط در جزئیاتی مثل طرح و رنگ پارچه، سربند، قد دامن، زیورآلات روی لباس و … با هم تفاوتهایی دارند. همین تفاوتها که از نظر دو قوم شریف بسیار جزئی هستند، در میراث ناملموس معنا دارند. اگر این دو لباس یکسان بودند که هر دو تحت یک شماره ثبت میشدند. با توجه به تفاوتهای موجود، نظر شورای ملی ثبت میراث ناملموس کشور بر ثبت لباس این دو قوم شریف و دلیر ایرانی به صورت جداگانه بوده است. لازم به ذکر است که در صورت بررسیهای جدید و تکمیل اطلاعات کارشناسی میتوان تجدید نظر در پرونده ثبت این آثار و افزایش زمینههای حفظ و صیانت از آنها را در دستور کار قرار داد. در این راستا از نظرات کارشناسی و متخصصان امر استقبال میشود.
وی در پایان گفت: در سالهای گذشته در حدود ۶۲ پوشش سنتی از اقوام شریف ایرانی از جمله پوشاک سنتی قوم قزلباش، پوشاک قوم گرجی، پوشاک محلی تالش، پوشاک محلی زنان و مردان عشایر قشقایی، پوشاک سنتی نواحی خلیج فارس، پوشاک قوم بلوچ و پوشاک محلی ترکهای خراسان شمالی، مهارت دوخت پوشاک کردی در فهرست ملی میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده بود و این حق برای همه اقوام شریف ایرانی محفوظ است.