همشهری آنلاین - مریم سرخوش: شهرام میرزایی، معاون اجتماعی سازمان انتقال خون نسبت به کاهش مراجعه برای اهدای خون هشدار داد و گفت: با توجه به آلودگی هوا در کلانشهرها و برودت هوا، میزان مراجعه اهداکنندگان به مراکز و پایگاهها کاهش پیدا کرده است. این در حالی است که مصرف خون به صورت دائمی است و نیاز همیشگی به ویژه برای بیماران تالاسمی و هموفیلی و خون مورد نیاز برای اعمال جراحی وجود دارد.
میرزایی با بیان این که در حال حاضر سازمان انتقال خون برای بیش از هزار مرکز درمانی و بیمارستان در کشور خون تامین میکند، تاکید کرد: به همین دلیل مدیریت ذخایر خونی کشور یکی از پراهمیتترین و حساسترین وظایف سازمان است. تا به امروز توانستیم به لطف مشارکت خوب اهداکنندگان این مساله مدیریت شده و امیدواریم در این ایام هم مردم همچون ایام گذشته مراجعه و نسبت به اهدای خون اقدام کنند تا مدیریت ذخایر خونی در کشور را داشته باشیم.
دلایل کاهش مراجعات
میرزایی درباره دلایل مراجعه برای کاهش اهدای خون هم توضیح داد: به طور معمول هر سال با شروع فصل پاییز و آغاز مدارس، افزایش حجم ترافیکی معابر شهری هم رقم میخورد و مشغلههای کاری خانوادهها هم بیشتر میشود. همچنین اوایل زمستان به دلیل برودت هوا و بحث آلودگی هوا، با کاهش شدید میزان مراجعه اهداکنندگان مواجه میشویم.
او ادامه داد: این اتفاق در ماههای گرم سال هم در استانهای گرمسیر رخ میدهد. به همین دلیل ما مجبوریم این توازن را برقرار کنیم. به همین دلیل شبکه ملی خونرسانی در بین استانها فعال است تا کاستیها در زمانهای مختلف مدیریت شود. البته همین حالا که در برخی استانها مثل تهران با کاهش اهدای خون مواجه هستیم، در استانی مثل لرستان بیش از ۱۳ روز ذخایر خون وجود دارد. اما عمده استانها به دلیل تعطیلیها با کاهش میزان مراجعه مواجه شدهاند و دائم در حال فراخوان هستیم که اهداکنندگان مستمر نسبت به اهدای خون اقدام کنند.
این مسئول با تاکید بر این که ۱۰۰ درصد اهدای خون در کشور داوطلبانه است، بیان کرد: امیدواریم جوانها هم به این کار خیر و خداپسندانه ملحق شوند.
کمبود نیرو و تجهیزات
میرزایی در پاسخ به این سوال که آیا نمیتوان برای چنین زمانهایی که هر سال تکرار میشود، تدابیر دیگری مثل خونگیری سیار در محلههای مختلف در نظر گرفت، بیان کرد: بخشی از این مساله به کمبود نیروی انسانی برمیگردد. طی چند سال اخیر درباره جذب و اختصاص نیرو به سازمان انتقال خون بیمهری صورت گرفته است. علاوه بر این کمبود تجهیزات را داریم و تعداد مراکز هم به اندازهای نیست که مردم به خوبی دسترسی داشته باشند. در تهران ۱۴ پایگاه فعال هستند که با توجه به گستردگی تهران باید افزایش پیدا کند.
او در توضیح بیشتر بیان کرد: در گذشته در میدانها و معابر شهر خونگیری در کانکسهای سیار هم انجام میشد اما با افتتاح مراکز جامع، این کانکسها جمعآوری شدند. البته به دنبال این هستیم که اتوبوس سیار را برای شهر تهران راهاندازی کنیم که در محلات مستقر شود و عمل خونگیری سیار انجام شود. البته همین حالا اتوبوس خونگیری در چند استان فعال است اما در تهران هم نیازمند فعال شدن این اتوبوسها هستیم.
بیشتر بخوانید
پرسینگ و تتو، آمار اهدای خون زنان را در ایران پایین آورده است
بحران خون به تهران رسید
معاون اجتماعی سازمان انتقال خون در پاسخ به این سوال که آیا نمیتوان از ظرفیت بخش خصوصی در این حوزه بهره برد، عنوان کرد: برای ما سلامت فرد اهداکننده و همچنین خونی که به بیمار میرسد بسیار مهم است و باید استانداردها رعایت شود. تا سال ۵۳ سال ما خون فروشی در کشور داشتیم و مراکز خصوصی دقت چندانی بر خونگیری نداشتند. همان سال سازمان انتقال خون شکل گرفت و اکنون ۵۰ سال است که سازمان انتقال خون در تامین خون سالم و باکیفیت نقش خود را ایفا میکند.
بیشترین مصرف خون در تهران
میرزایی با تاکید بر این که بیشترین مصرف خون در تهران وجود دارد، عنوان کرد: ۲۰ تا ۲۵ درصد خون دریافتی در تهران مصرف میشود. چون هم جمعیت شهر بیشتر است و هم بسیاری از بیماران از سایر استانها برای تکمیل درمان به پایتخت مراجعه میکنند و خون مورد نیاز آنها باید به نحوی تامین شود. به همین دلیل هم تهرانیهای عزیز خون اهدا میکنند و هم در صورت نیاز از سایر استانها کمبودهایی که وجود داشته باشد، مرتفع میشود.
این مسئول درباره هشدارهایی که نسبت به کاهش مراجعات داده میشود و مشکلات احتمالی که به دلیل کاهش ذخایر خونی میتواند رخ دهد، بیان کرد: در حال حاضر وضعیت بحرانی نیست اما اگر تداوم پیدا کند به مشکل میخوریم. ما باید مدیریت ذخایر خونی را داشته باشیم تا اگر مشکلی پیش آمد بتوانیم در همان لحظه پوشش داشته باشیم. این مساله به ویژه درباره گروههای خونی منفی به ویژه O منفی اهمیت بیشتری دارد و تقاضای ما این است که افراد با گروه خونی منفی، برای اهدای خون مراجعه کنند.