از سرگیری روابط ایران و مصر از انتظار تا واقعیت/ مانع اصلی چیست؟

گروه سیاست نامه‌نیوز: سفر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور جمهوری اسلامی ایران به مصر در قالب حضور در نشست دی‌8 می‌تواند دارای ابعاد مهمی باشد زیرا بعد از محمود احمدی‌نژاد که آن هم در دوره کوتاه ریاست‌جمهوری مرسی به مصر سفر کرد حالا پزشکیان در شرایط عادی کشور مصر به این کشور سفر می‌کند و بسیاری باور دارند این سفر علاوه بر اهمیت منطقه‌ای می‌تواند باعث از سرگیری دوباره روابط تهران و قاهره شود اما آیا چنین است؟

حسن بهشتی‌پور، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «آقای عراقچی بعد از آقای صالحی دومین وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران است که به مصر سفر کرده است. آقای پزشکیان هم بعد از آقای احمدی‌نژاد. البته آقای احمدی‌نژاد در دوره آقای مرسی به مصر رفت و مرسی هم بیش از یک سال رئیس‌جمهور نبود. سفر آقای پزشکیان به مصر در قالب نشست دی8 است؛ نشستی مشابه جی7 که هفت کشور صنعتی دنیا دور هم جمع می‌شوند. در دی8 هم هشت کشور اسلامی با یکدیگر دیدار می‌کنند تا درباره مسائل جهان اسلام با هم گفت‌وگو کنند. این دوره دی8 مهم است زیرا سه موضوع غزه، لبنان و حالا سقوط بشار اسد در آن مطرح خواهد شد. علاوه بر این سفر آقای پزشکیان می‌تواند یک فرست طلایی برای ایران و مصر باشد تا روابط خود را نزدیک کند».

او ادامه داد: «هم مصر و هم ایران از اسد حمایت می‌کردند. ایران برای رسیدن به جبهه مقاومت و مقابله با اسرائیل و مصر برای مقابله با داعش و گروه‌های تکفیری؛ وگرنه مصر همواره روابطش با اسرائیل بد نبوده است. اسد فردی سکولار بود و تفکراتی نزدیک به سیسی داشت و هر دو هم مخالف گروه‌های تندروی تکفیری بودند و هم با همزمان با ترکیه مشکل داشتند. بنابراین دلایل نزدیک بودن ایران به اسد و مصر به اسد متفاوت بود اما وجه اشتراک حمایت از اسد بود. جالب است بدانید در نشستی که در اردن درباره سوریه برگزار شد از ایران و مصر دعوت نشد. انتظار می‌رفت که از ایران دعوت نشود اما دعوت نشدن مصر جالب توجه بود زیرا برگزارکنندگان آن نشست از مناسبات سیسی و اسد آگاه بودند. حالا در نشست دی8 می‌شود زمینه‌های جدید همکاری میان مصر و ایران ایجاد شود برای جلوگیری از جنگ داخلی یا تجزیه سوریه زیرا هر دوی این حالات به ضرر ایران و مصر است».

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی همچنین بیان کرد: «اگر ایران و مصر بتوانند روابط خود را از سر بگیرند به نفع هر دوی آنهاست. مصر کشوری است با فرهنگی بسیار نزدیک به ایران و هم طرف ایرانی و هم طرف مصری مشتاق‌اند که روابط از سر گرفته شود اما موانعی بر سر این راه وجود دارد و آن آمریکا و اسرائیل‌اند».

بهشتی‌پور در پایان گفت: «مسئولان ایرانی می‌گویند ما می‌توانیم با همه دنیا به جز اسرائیل ارتباط داشته باشیم. برای ایران ملاک این نیست که چه کشوری به اسرائیل و آمریکا نزدیک است. مثلا ترکیه روابط نزدیکی با آمریکا دارد یا حتی قرارداد مهمی در سال 1996 با اسرائیل امضا کرده که در میان همه این رخدادها و اظهارنظرهای بعضا تند مقامات ترکیه علیه اسرائیل اما آن قرارداد به قوت خود باقی است اما ایران با ترکیه ارتباط زیادی دارد. ملاک برای ایران آن است که کشورهای مختلف آمادگی روابط با ما را دارند یا خیر و می‌توانند سودمند باشند یا نه. مصر هم از این قاعده مستثنی نیست اما آمریکا و اسرائیل دو مانع اصلی بر سر راه از سرگیری روابط ایران و مصر هستند».