به گزارش ایسنا، در ۲۷ام نوامبر، تنها ساعاتی پس از اعلام آتشبس در لبنان از سوی «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا، مخالفان مسلح سوری تحت راهبری گروه «هیأت تحریر الشام» در شمال و شمال غرب سوریه فعال شدند.
شورشیان پس از پیشرویهای خود که ابتدا از حلب آغاز شد و به حماة رسید، روز شنبه هفته گذشته از جنوب سوریه حرکت خود را به سمت دمشق آغاز کردند و صبح یکشنبه هشتم دسامبر وارد پایتخت سوریه شده و کنترل آن را به دست گرفته و به حکومت چندین ساله «بشار اسد» و خاندان او پایان دادند.
پس از سقوط دولت بشار اسد، محمد البشیر سهشنبه در اظهاراتی رسما از مکلف شدن به ریاست دولت انتقالی سوریه تا ماه مارس ۲۰۲۵ خبر داده بود.
اما از زمان سقوط دولت اسد، سوریه آماج اقدامات تجاوزگرانه رژیم صهیونیستی قرار گرفته و شرایط امنیتی این کشور متزلز شده است.
با توجه به سابقه فعالیت «ابومحمد الجولانی» سرکرده گروه تحریر الشام در داعش، القاعده و جبهه النصره، دولتهای غربی تحریمهای خود علیه سوریه را برنداشته و اعلام کردهاند که منتظر «اقدامات رهبران تازه سوریه» هستند تا درباره این مسئله تصمیمگیری کنند.
اما با توجه به وضعیت شکننده سوریه و خطر تبدیل شدن این کشور به «هاب تروریسم» علیه منطقه غرب آسیا، امروز، سهشنبه، شورای امنیت سازمان ملل متحد برای بررسی تحولات سوریه نشست ویژهای برگزار کرده است.
«لیندا توماس گرینفیلد» نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل متحد بهعنوان رئیس میاندورهای شورای امنیت این نشست را آغاز کرد.
سوریه با واقعیتی تازه روبرو است
«گییر پدرسون» فرستاده سازمان ملل به سوریه در ابتدای نشست سازمان ملل گفت: «در سوریه حضور دارم و با شما درباره شرایط انسانی بحرانی در سوریه صحبت میکنیم. تحولات اخیر در سوریه، تحولاتی تاریخی است. دولت خاندان اسد ۵۴ سال بر سوریه حکومت میکرد و ظرف چندهفته سقوط کرد. سوریه اکنون با واقعیتی تازه روبرو است.»
او افزود: «فقط ۱۱ روز از سقوط دولت اسد گذشته است، از آن زمان تاکنون با بازیگران بسیاری گفتوگو کردم و امیدهای بسیاری شنیدم. بسیاری از شهروندان سوریه باور دارند که این لحظه متعلق به آنها است و بسیاری امیدوارند که سوریه اکنون بتواند به سوی ثبات، رشد اقتصادی و صلح حرکت کند، اما چالشهای پیش روی سوریه بسیار گسترده است.»
پدرسون افزود: «نگرانم که در صورت عدم مدیریت شرایط کنونی در سوریه توسط شهروندان این کشور و جامعه جهانی، شرایط بسیار بدتر خواهد شد. همانطور که میدانید رهبر کنونی سوریه توسط هیأت تحریر الشام و شخص محمد الجولانی مشخص شده است.»
او تصریح کرد: «بهطور همزمان گروههای مخالف مسلح درحال فعالیت خارج از رهبری تحریر الشام هستند. از طرفی، شمال شرقی سوریه همچنان تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه (نیروهای تحت حمایت آمریکا) هستند. در ۲ هفته اخیر و پیش از آتشبس بین آمریکا و ترکیه، دشمنی بسیاری وجود داشت. این آتشبس اکنون به پایان رسیده و از شنیدن گزارشها درباره تشدید نظامی بین نیروهای مختلف سوریه نگران شدهام.»
پدرسون همچنین گفت: «جنوب غربی سوریه نیز تحت اشغال نیروهای مسلح اسرائیل است و نیروهای ارتش اسرائیل درحال حرکت به سوی دیگر نقاط جنوب سوریه هستند. از زمان سقوط دولت اسد تاکنون اسرائیل بیش از ۳۵۰ حملات هوایی علیه سوریه انجام داده است و این حملات هوایی همچنان ادامه دارد.»
او تصریح کرد: «چنین حملاتی به تشدید خطرات نظامی در سوریه خواهد انجامید. از طرفی گزارشهایی درباره تصمیم اسرائیل برای ساخت شهرک در جولان دریافت کردهایم، اسرائیل باید همه شهرکسازی خود در جولان اشغالی که متعلق به سوریه است را متوقف کند. این اقدام غیرقانونی است.»
پدرسون افزود: «حمله به سوریه و نادیده گرفتن تمامیت ارضی این کشور باید متوقف شود.»
او در ادامه به چالشهای سوریه پرداخت و گفت: «اولین چالش سوریه این است که درگیریها متوقف نشدهاند. ثبات در سوریه بسیار شکننده است و در شمال شرقی سوریه همچنان درگیریها وجود دارد که به کشتار، مصدومیت و آوارگی غیرنظامیان انجامیده است. دومین چالش سوریه، نیازهای گسترده این کشور است.»
پدرسون تصریح کرد: «اقتصاد سوریه فروپاشیده است. ۹۰ درصد شهروندان سوریه در فقر زندگی میکنند. سومین چالش این کشور، سیاسی است. شهروندان سوریه فداکاری بسیاری برای تعیین آینده خود کردهاند. باید به خواست شهروندان سوریه احترام گذاشت و از روند سیاسی این کشور حمایت کرد، وگرنه شرایط بسیار بدتر خواهد شد.»
او افزود: «در نشست اخیر درباره سوریه همه کشورها، از جمله کشورهای عربی، انگلیس، فرانسه، آلمان، ترکیه، آمریکا و اتحادیه اروپا روی سوریهای ماندن روند سیاسی در این کشور تأکید کردند.»
پدرسون تصریح کرد: «در شرایط کنونی قطعنامه ۲۲۵۴ قابل اجرا نیست. شرایط کنونی به راهکاری سیاسی کاملا نشأت گرفته از سوریه نیاز دارد. اما برای دستیابی به این راهکار، به انتقال دولت نظاممند و وفادار به حفظ تمامیت ارضی سوریه که خدمات مورد نیاز شهروندان سوریه را ارائه میدهد نیاز است.»
او افزود: «دولت انتقالی همچنین باید همه شهروندان سوریه و اقلیتها را در نظر داشته باشد تا به اعتماد جمعی منجر شود. این مسئله، خواسته اصلی شهروندان سوریه است. باید قانون اساسی تازهای در سوریه شکل بگیرد. انتخابات آزاد و عادلانه باید در سوریه وجود داشته باشد. ثبات و توانایی دولت برای سوریه حیاتی است. با محمد الجولانی و محمد البشیر و رهبران دیگر گروههای معارض دیدار داشتهام. حضور زنان، اقلیتهای جامعه سوریه در روند این کشور، ستون ثبات و صلح در این کشور خواهد بود.»
پدرسون تصریح کرد: «کمک جهانی به سوریه برای ثبات در این کشور لازم است و سوریه نیازهای بسیاری از جمله برداشته شدن تحریمها علیه خود و بازسازی کامل کشور دارد. آینده حیاتی خواهد بود. سوریه اکنون فرصتی دارد تا دههها انزوا را از بین ببرد و از این فرصت باید استفاده شود.»
جامعه جهانی شهروندان سوریه را نادیده گرفته است
«تام فلچر» معاون دبیرکل سازمان ملل در نشست شورای امنیت درباره تحولات سوریه گفت: «با وجود تاریخی بودن تحولات اخیر در سوریه، شرایط بحران انسانی این کشور تغییری نکرده است. سوریه یکی از بزرگترین بحرانهای انسانی در دنیا بود. ۱۷ میلیون نفر نیازمند کمک هستند. بیش از ۷ میلیون شهروند سوریه آواره هستند و میلیونها سوری در دیگر کشورها پناهنده هستند. تقریبا ۱۳ میلیون شهروند سوریه با قحطی روبرو هستند و تحولات سه هفته اخیر این بحران را تشدید کرده است.»
فلچر افزود: «فقط در عرض ۲ هفته، میلیونها نفر مجددا آواره شدند و صدها غیرنظامی و دستکم ۸۰ کودک کشته شدهاند. به دلیل سالها جنگ و بسته بودن مرزهای این کشور، کمبود آب، نان، سوخت و دیگر اقلام اساسی وجود دارد و بهعلت تشدید تنشهای اخیر، روند ارسال کمکهای بشردوستانه به سوریه موقتا قطع شده است.»
او تصریح کرد: «بسیاری از انبارها غارت شدهاند. دهها کمکرسان و صلیب سرخ سوریه جان خود را از دست دادهاند. شرایط تازه در هفته اخیر شروع به بهبودی کرده است و کمکهای انسانی در سوریه در حال افزایش است اما وقف پیدا کردن با شرایط درحال تغییر کنونی حیاتی است.»
فلچر افزود: «درحال پیدا کردن راههای تازه برای همکاری با کشورهای همسایه سوریه هستیم تا بتوانیم امنیت کمکرسانهای سازمان ملل در سوریه را حفظ کنیم. فردا به حلب و ادلب سفر خواهم کرد تا نیازهای فوری این مناطق را شناسایی و اعلام کنم. دومین دلیل سفرم دیدار با سران جدید سوریه بوده است. اظهارات آنها امیدبخش بوده و آنها بهدنبال تسهیل روند کمکرسانی به شهروندان سوریه از طریق ترکیه، اردن، عراق و لبنان هستند.»
او تصریح کرد: «این مسئله مناطق شمال شرقی سوریه را نیز شامل میشود. احتمال تشدید تنشها بین رهبران شمال شرقی سوریه نگران کننده است.»
فلچر افزود: «سومین دلیل من برای سفر به سوریه، درخواست از جامعه جهانی و شورای امنیت است. از شما میخواهیم تا اقدامات جدی اتخاذ کنید. باید از غیرنظامیان و تأسیسات غیرنظامی حفاظت شود. تنشها تمام شدهاند باید روند خنثی سازی مینها و دیگر مواد منفجره آغاز شود و همانطور که رهبران سوریه موافقت کردند باید روند ارسال کمک به شهروندان سوریه تسهیل شود.»
او تصریح کرد: «از زمان شروع جنگ سوریه، جامعه جهانی شهروندان سوریه را نادیده گرفته است. اکنون فرصتی است تا جهان به سوریه و شهروندان آن کمک کند. در این لحظه امیدوارکننده و حساس باید از شهروندان سوریه حمایت کنیم.»
اسرائیل چندین کیلومتر به عمق خاک سوریه نفوذ کرده است
«واسیلی نبنزیا» نماینده دائم روسیه در سازمان ملل در نشست شورای امنیت گفت: «تحولات در کشور برادرمان، سوریه را از نزدیک دنبال میکنیم. پس از تصرف اراضی سوریه توسط نیروهای مسلح، این کشور اکنون وارد مرحله انتقال دولت شده است. آینده و عواقب تحولات سوریه از دست ما خارج است و برای بهترینها امیدوار هستیم.»
او افزود: «اما باید تأکید کنم که فدراسیون روسیه همواره با شهروندان کشور سوریه همسو بوده و به کمکهای موردنیاز آنها ادامه خواهیم داد. شهروندان سوریه باید آینده این کشور را تعیین کنند، هرچند با توجه به عدم ثبات داخلی و تهدیدات خارجی علیه تمامیت ارضی خود، آینده سوریه نامشخص است.»
نبنزیا تصریح کرد: «تمامیت ارضی سوریه از همیشه حساستر شده است و ممکن است سوریه بر اساس اقلیتهای خود به چندین منطقه جدا تقسیم شود. خطر جدی از سوی اسرائیل و ادعای مصنوعی آن برای دفاع از خود وجود دارد. اسرائیل درحال نابودی توانایی نظامی سوریه است. از هشتم دسامبر تاکنون، مناطقی در سوریه آماج بیش از ۵۰۰ حمله هوایی اسرائیل قرار گرفته، نیروی دریایی سوریه به کل نابود شده و ۸۰ درصد پدافندهوایی این کشور نیز کاملا از بین رفته است.»
او افزود: «بسیاری از ساختمانهای دولتی نیز بمباران شدهاند. تجاوز زمینی اسرائیل به سوریه نیز وجود دارد. این اشغالگری ناقض توافق ۱۹۷۴ و تمامیت ارضی یک کشور همسایه است. بر اساس اطلاعات ما، نیروهای اسرائیل صرفا در حال اشغال جولان نیستند، بلکه چندین کیلومتر به اعماق خاک سوریه ورود پیدا کرده و فقط ۲۰ کیلومتر با دمشق فاصله دارند.»
نبنزیا همچنین گفت: «از بین رفتن توانایی نظامی سوریه و عدم توانایی این کشور برای مقابله با اقدامات اسرائیل که ناقض تمامیت ارضی سوریه است باعث میشود تا آشکارا بخواهیم وقایع را اعلام کنیم. اگر اسرائیل واقعا بهدنبال روابط سازنده با همسایگان خود است، نباید از طریق زور و اقدام نظامی اقدام کند.»
او افزود: «باید از غیرنظامیان سوریه محافظت و از خونریزی جلوگیری شود. سوریه برای قرنها محل زندگی صلحآمیز اقلیتهای مختلف، مسلمانها و مسیحیان بوده است. امیدواریم همچنان سوریه محل زندگی همه شهروندان سوریه صرف نظر از دین آنها باشد. رهبران تازه سوریه باید با شنیدن همه اقلیتها به دنبال ایجاد شرایطی مناسب برای همه شهروندان سوریه باشند.»
نماینده دائم روسیه در سازمان ملل تصریح کرد: «به باور ما نماینده سازمان ملل در سوریه باید راهبر هماهنگی بین بازیگران خارجی برای کمک به سوریه باشد. باید از خوشبینی وهمانگیز نسبت به آینده سوریه یا صحبت جدی درباره بهبودی شرایط انسانی در سوریه دوری کرد. ما امیدواریم رونق سوریه را ببینیم اما همچنان شهروندان سوریه در شرایط بحرانی قرار دارند. ۹۰ درصد شهروندان این کشور در فقر هستند. تورم درحال تشدید است. در برخی از نقاط سوریه قیمت نان ۹ برابر شده است.»
او افزود: «با توجه به بسته بودن مرزهای سوریه، روند ارسال کمک به سوریه محدود خواهد بود. مسئله آوارگی نیز جدی است. برخی از شهروندان سوریه درحال بازگشت به این کشور هستند، اما از طرفی، بسیاری درحال خارج شدن از سوریه هستند. بیش از ۱ میلیون از شهروندان سوریه از ۲۷ام نوامبر آواره شدهاند.»
نبنزیا تصریح کرد: «باید از امنیت شهروندان سوریه پاسداری شود. شرایط بحران انسانی در سوریه بسیار شدیدتر شده است. باید در همین راستا از برخی از کمککنندگان به صندوق کمک به سوریه بپرسم آیا اکنون به سوریه کمک خواهید کرد یا مجددا با استفاده از تحریم، شهروندان سوریه را خفه خواهید کرد؟ تحریمها باید برداشته شوند، تنها هدف تحریم دیگر کشورها، از بین بردن زندگی شهروندان آن کشور است.»
در حال تکمیل