علیرضا مجیدی کارشناس مسائل منطقه در گفتوگو با همشهری اظهار کرد: هزینهکردهای ایران در سوریه زمانی شروع شد که از یک دهه قبل از آن عراق درگیر تروریسم شده بود و ما در عراق و سوریه به عینه این موضوع را تجربه کرده بودیم که تروریستهای تکفیری در عریانترین صورت خود یعنی امتداد ابو مصعب الزرقاوی ـ نه آن چیزی که امروز پوستاندازی کرده و بر دمشق حاکم شده است ـ بلکه تروریستهایی که در یک دهه قبل فعال بودند، در شرق سوریه فعال بود و در عراق جولان میداد؛ این نوع تروریسم در عراق نابود و در سوریه، تضعیف شد اما به شکل دیگری خود را در خاک سوریه احیا کرد و دوباره در عراق فعال شد.
وی ادامه داد: اگر تاریخ را نگاه کنیم، میبینیم که از سالهای ۲۰۰۵ و خصوصا ۲۰۰۶ عراق درگیر تروریسم است در ۲۰۰۸ افت نسبی دارد اما از ۲۰۱۰ مجددا در عراق فعال میشود؛ به موازات آن از ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹ از سوی حتی مقامات عراقی بخشی از خاک سوریه متهم به دست داشتن در تروریسم عراق شده است.
مجیدی افزود: این نشان میدهد که خاک سوریه، خاکریز پشتیبان برای فعال شدن تروریستها در عراق بوده است؛ از قبل شروع جنگ داخلی سوریه در ۲۰۱۱، شخصیتی چون ابوقعقاع در سوریه حاضر بود و شاگردان وی در این کشور در حوزه تروریسم تربیت شدند.
وی خاطرنشان کرد: ابومحمد الجولانی در سیانان گفته بود که با احمد الشرع ۲۰ سالگی و الجولانی ۳۰ سالگیاش فرق دارد؛ یعنی همان دورانی که در سوریه در حال فراگیری آموزشهای لازم برای حضور در جنگ داخلی سوریه بود؛ هاشم الشیخ ابوجابر و توفیق شهاب الدین از دیگر نمونههای افرادی هستند که در حال یادگیری اقدامات تروریستی در زمان ابوقعقاق بودند؛ میتوان دهها نمونه از دیگر افراد را نام برد که برای انجام اقدامات تروریستی در خاک عراق، در سوریه آموزش دیده بودند. همین افراد در ۲۰۱۰ به تدریج به سوریه آمدند تا از ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ در جنگ داخلی سوریه آماده نبرد باشند.
کارشناس مسائل غرب آسیا بیان کرد: محتملترین سناریو در این سالها این بود که تروریسم تکفیری مجددا در سوریه فعال شود و با همان قدرت در عراق نیز دست به اقدامات تروریستی بزند؛ ما برای مهار امنیت داخلی کشور باید بیش از اینها هزینه میکردیم.
وی خاطرنشان کرد: از این به بعد نیز احتمال اینکه دوباره شاهد جنگ داخلی در سوریه بعد از فروپاشی حکومت اسد باشیم و این کشور به لیبی دیگری تبدیل شود، بسیار بالاست؛ اگر چنین اتفاقی رخ دهد، مولد ناامنی در عراق خواهد بود؛ هر چند عراق امروز خیلی قویتر از عراق ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ است و اگر عراقِ آن زمان بر عراقِ امروز حکومت میکرد، احتمال سرایت این تروریسم از عراق به ایران زیاد بود؛ بنابراین همه این هزینههایی که در سوریه و عراق کردهایم تا جلوی گسترش تروریسم در منطقه را بگیریم، کاملا بهجا و حتی بسیار کمتر از کشورهای رقیب یا دشمن ما یا آمریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه بوده است.