*** حواشی یک بازدید
به گزارش صنایع، بازدید رئیس جمهور از نمایشگاه توانمندیهای بخش صنعت و معدن و انتقاد ایشان از وزیر صمت حاشیهساز شد و به شدت مورد توجه بسیاری از رسانهها قرار گرفت.
در موضوع بازدید رئیس جمهور از نمایشگاه توانمندیهای بخش صنعت و معدن و انتقاد ایشان از وزیر صمت، برخی رسانهها که انتخاب اتابک و عملکردش به عنوان وزیر صمت را مثبت ارزیابی نمیکنند، با رئیس جمهور همراه شدند و رویکرد ایشان نسبت به وزیرش را تایید کردند و برخی رسانهها یا افراد حامی وزیر نیز تلاش کردند با استفاده از تکنیک حاشیهمتن و ساخت روایتهای مختلف از یک شرایط و گفتگوی کاملا شفاف و برجسته کردن حاشیهها به جای متن، از حجم انتقاد رئیس جمهور از وزیر صمت بکاهند.
آقای رئیس جمهور که این روزها زیر فشارهای مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، بینالمللی، فرهنگی و …. دوران سختی را میگذراند، توقع دارد اعضای کابینهاش با اقدامات مهم، موثر و فوری، حداقل تا حدی از بار این فشارها بکاهند اما گویا نتایج و شرایط حال حاضر، آن چیزی نیست که وی توقع داشته و از شرایط ناراضی است، در حدی که در بازدید از یک نمایشگاه و در گفتگو با یکی از وزیرانش به خوبی آن را نشان داد.
در کل، جریان از این قرار بود که آقای رئیس جمهور از زمانی که کار خود را آغاز کرد، بخصوص در ماه و روزهای اخیر، همواره به دلیل فشار ناترازیهای انرژی و پیامدها و تاثیر منفی آن بر تولید و اقتصاد کشور، از هر تریبونی که امکان داشت، بر مدیریت مصرف انرژی از سوی مردم تاکید داشت.
حتی در روزی که جریان مذکور رسانهای شد، ویدیویی در شبکههای اجتماعی منتشر شد که رئیس جمهور در آن، با پوشیدن لباس گرم و اشاره به شرایط موجود کشور، از آلودگی هوا گرفته تا ناترازی انرژی و کمبود گاز، از مردم خواست، با مدیریت مصرف گاز و کاهش حداقل دو درجهای دمای هوای منزلشان، دولت را در گذار از این شرایط سخت، کمک کنند.
*** انتقاد رئیس جمهور از وزیر صنعت
اما پزشکیان علیرغم اینکه تصور میکرد، حتی اگر افراد زیادی با شرایط درخواستی او همراهی نکنند، حداقل اعضای کابینه و دولتش توجه ویژهای به درخواستها و تاکیدهای مکرر وی، خواهند داشت، در بازدید از یک نمایشگاه، با شرایطی روبرو شد که در تضاد کامل با تصورات ذهنی وی بود.
رئیس جمهور در بازدید از نمایشگاه توانمندیهای بخش صنعت و معدن که وزیر صمت نیز وی را همراهی میکرد، با شرایطی در نمایشگاه مذکور روبرو شد که برایش قابل قبول نبود و هوای آنجا آنقدر گرم بود که رئیس جمهور حتی کاپشن خود را درآورد.
این شرایط که برخلاف دستورات و درخواستهای وی بود، به شدت ایشان را ناراحت کرد و همانجا در حضور سایر مسئولان، فعالان بخش خصوصی و برخی رسانهها، با خطاب قرار دادن وزیر صنعت، از وی به دلیل عدم مدیریت انرژی در برگزاری نمایشگاه، به شدت انتقاد کرد و صراحتا به ایشان متذکر شد، وقتی شما نمیتوانید این روند ساده را مدیریت کنید، چطور از من توقع و درخواست دارید که ….
فیلم گفتکوی انتقادی رئیس جمهور و وزیر صمت را در ادامه ملاحظه نمایید
*** دولت چهاردهم و وزارت صمت
با نگاهی به تشکیل کابینه و عملکرد دولت چهاردهم در طول ۱۰۰ روز ابتدایی و انتقادهایی که به برخی از انتصابهای رئیس جمهور و در ادامه، انتصابهای وزیر صمت در مجموعه وزارت صنعت، معدن و تجارت، در محافل سیاسی و رسانهای مطرح شده است، شاید بتوان گفت، نتایج برخی انتخابها و انتصابهای نادرست در حال نمایان شدن است.
وزارتخانه صمت که به اذعان همه کارشناسان، یکی از مهمترین وزارتخانههای دولت محسوب میشود، با حدود ۴۰ تا ۴۵ درصد سهم در تولید ناخالص داخلی، بیش از ۳۳ درصد سهم در اشتغال و حدود ۷۵ درصد سهم در صادرات غیرنفتی کشور، میتوان گفت موثرترین وزارتخانه در تحقق رشد اقتصادی و شعار سال تعیین شده از سوی رهبر معظم انقلاب، محسوب میشود.
طبیعی است که در چنین وزارتخانهای که خود از سه وزارتخانه مهم، تشکیل شده است، باید وزیری انتخاب و منصوب شود که تجربه و تسلط کافی بر ابعاد مختلف ماموریتهای این وزارتخانه مهم را داشته باشد. وزیری که با تخصص و تسلط کافی، معاونین و روسایی را منصوب کند که در شرایط موجود کشور، توانایی تحقق جهش تولید را داشته باشند.
در حال حاضر، کاری به حمایتها یا انتقادهایی که به انتصاب اتابک به عنوان وزیر صمت در محافل مختلف مطرح شده نداریم و حسبالامر رهبر معظم انقلاب، حمایت از دولت و امیدآفرینی در دستور کار همه مسئولان، فعالان صمت کشور، کارشناسان و اهالی رسانه بوده است و با مرور اخبار نیز، میتوان گفت انتقاد قابل توجه و موثری از وزیر و انتصابهای ایشان صورت نگرفته است.
هدف از این یادداشت نیز قضاوت رئیس جمهور یا وزیر صمت یا انتخابهای آنها نیست، بلکه توجه به مسائل مهمتری است که در ادامه به آن پرداخته میشود.
*** وزارت صمت در دور باطل
از آنجا که دولت و نظام در شرایط حساسی قرار دارد و به هیچ عنوان، زمانی برای آزمون و خطا وجود ندارد و اتفاقا، وزارت صمت با توجه وظایفی که بر دوش دارد، باید پیشقراول سایر وزارتخانهها در تقویت، رشد و جهش تولید به عنوان زیربنای توسعه اقتصادی باشد، آقای رئیس جمهور، نمایندگان مجلس و حتی خود وزیر صمت، باید تعارف را کنار بگذارند و هرچه سریعتر تکلیف خود را با این وزارتخانه مهم، ماموریتهای مهمی که به آن محول شده و فعالان جامعه هدفش، روشن کنند.
آنچه از زمان ورود وزیر صمت دولت چهاردهم تا به امروز دیدیم و شنیدیم، تکرار مسائل و موضوعاتی بوده که در گذشته بارها شنیده شده و تاریخ مصرف آنها نیز تمام شده است و حتی یک راهبرد یا برنامه جدید که بر اساس نظام مسائل صنعت و تولید کشور، مطرح شود و قابلیت دسترسی، نظارت و ارزیابی را داشته باشد، شاهد نبودیم و در کل میتوان گفت، دستور، مصوبه یا عملکردی موثر که در این سه ماه، حداقل امیدی را در دل فعالان صنعتی و معدنی و تجاری کشور روشن کند را شاهد نبودیم.
برای درک بهتر شرایط، اجازه بدید نگاهی گذرا به برخی اظهارات اتابک به عنوان وزیر صمت در ۱۰۰ روز ابتدایی وزارتش، داشته باشیم.
• برای مقابله با فساد، باید از همکاران قوی استفاده کرد
• صادرات غیر نفتی در کشور را باید افزایش داد.
• باید در این دولت که هدف آن مردمی کردن اقتصاد است، دست به دست هم دهیم.
• در سالهای گذشته آمار صادرات فرش کاهش یافته است
• معادن کشور به صورت سنتی در حال استخراج هستند و کارگاه مکانیزه در معادن بسیار کم است.
• نمایندگان بخش خصوصی باید در صدور مصوبهها، حضور و مشارکت داشته باشند.
• باید با تعریف استراتژی صنعتی، وزارت صمت به سطح سیاستگذاری بازگردد
• شهرکهای صنعتی تبدیل به زمین فروشی شده است.
• نهادهای متولی تجارت خارجی یعنی بانک مرکزی، وزارت صمت و وزارت اقتصاد باید برای حل مشکلات صادرات جلسه تشکیل بدهند و برای حل آنها راهکار در نظر بگیرند
• اصلاح آئیننامه معادن باید دنبال شود
• همسو نبودن سیاستهای ارزی و تجاری، چالشزا شده است
• باید برای حل بحران انرژی برنامهریزی کنیم
• هدف از امضای پروتکلهای با کشورهای خارجی، توسعه تجارت است.
• بسته نیاز مالی برای صنعت تنظیم کردیم.
همانطور که ملاحظه میکنید، بُرونداد وزارت صمت در ۱۰۰ روز ابتدایی، علیرغم شرایط حساس کشور و از دست رفتن ۶ ماه ابتدایی سال به دلیل شهادت رئیس جمهور کشورمان که تلاش بیش از پیش و جهادی را میطلبد، صرفا همین جلسات و اظهارات تکراری بوده است و حتی یک اقدام مشخص و موثر بر اساس اولویتبندی را شاهد نیستیم.
در یکی دو مورد، مثل تنظیم بسته مالی برای تولید نیز که اهمیت آن بر همگان روشن است، در حد همین اظهارات باقی مانده و با توجه به صدها وعده و قول داده شده و عمل نشده در دورههای مختلف گذشته، نتوانسته سینرژی خاصی را برای صمت، تولید و فعالان این حوزه، ایجاد کند.
البته، شاید با همین شرایط هم میتوانستیم، با توجه به وعدههای رئیس جمهور، حمایت همهجانبه مجلس و تلاش بخش خصوصی، به آینده امیدوار باشیم اما وقتی فعالان صنعت، معدن و تجارت کشور با انتصابهای وزیر صمت دولت چهاردهم روبرو شدند، دیگر نتوانستند به آیندهای که انتظار آن را داشتند، امیدوار باشند.
آقای وزیر صمت، وقتی شما برای برخی معاونتهای خود، اشخاصی را انتخاب کردید که هیچ تجربه اجرایی قابل توجه مشترکی با وظایف معاونت متبوعشان نداشتند و ندارند یا برای ریاست یکی از مهمترین سازمانهای توسعهای زیر مجموعه وزارتخانه متبوعتان، علیرغم وجود افراد متخصص و باتجربه، شخصی را انتخاب کردید که در سه مسئولیت قبلی خود، عملکردی در حد فاجعه داشته است و از سه برابر کردن زیان مجموعه تحت مدیریتش تا بالاترین سطح نارضایتی فعالان صنعتی را در کارنامه خود دارد و حتی علیرغم آن سابقه، به جای استفاده از فرصتی که در اختیار او قرار دادید، خروجی قابل توجهی جز انتصابهای حاشیهدار و اظهارات تکراری بیفایده را شاهد نبودیم، برای همگان کاملا روشن شد که، نمیشود آنچه باید بشود.
آقای وزیر، واقعا اگر در حال حاضر جای خود را با فعالان بخش خصوصی عوض کنید و از نگاه آنها، شرایط موجود را نظارهگر باشید، میتوانید به آینده امیدوار باشید؟ مگر شما در جلسه معارفه خود بر انتخاب همکاران قوی برای دستیابی به اهداف و مبارزه با فساد، تاکید نداشتید؟ آیا فکر میکنید انتخابهای شما با الزامات و ضرورتهای این روزهای صمت کشور و معیارهای اعلامی رئیس جمهور دولت چهاردهم، همخوانی دارد؟
آقای وزیر با توجه به اهداف مثبتی که از نگارش این یادداشت دنبال میشود، بیشتر این، درباره مسائل فوق، توضیح داده نمیشود اما پیشنهاد میشود، خود شما، اقدامات، عملکرد، انتصابها و شرایط حال حاضر سازمانها توسعهای و عملکرد معاونین خود در ۱۰۰ روز گذشته را بررسی بفرمایید تا شاید بتوانید شرایط بهتری را با توجه به تعهدات خود، رقم بزنید.
*** اولویتهای فراموش شده صمت
آقای وزیر، برای همراهی هرچه بیشتر با شما، چند اولویت حوزه ماموریتتان را که گویا به فراموشی سپرده شده، مرور میکنیم تا شاید مخاطبان گرامی نیز به درک بهتری از مسائل مدنظر نویسنده، برسند.
آقای وزیر، با گذشت چهار ماه و وجود مسائل مهمی در تولید و اقتصاد کشور، نه خبری از برنامه راهبردی یا اقدام برای تنظیم و تصویب سند استراتژی توسعه صنعتی به گوش میرسد، نه برنامه و آئیننامههای وزارت صمت برای چگونگی عمل به وظایفش در برنامه هفتم مشخص شده، نه برنامه مشخصی برای استفاده از ظرفیت بازارهای جدیدی که بواسطه عضویت ایران در سازمانهای بینالمللی جدید، پیش روی کشورمان قرار گرفته، معرفی شده، نه برنامهای برای تکمیل زنجیره تولید صنایع پیشران مطرح شده، نه برنامهای و اقدامی برای تحقق جهش تولید با مشارکت مردم در نیمه دوم سال پیگیری شد، نه برنامه چند بُعدی اجرایی و عملیاتی برای تامین نقدینگی تولید معرفی شده که وظایف هر بخش مشخص و اثرات آن لمس شود، نه در معادن ما برنامه جدید عملیاتی برای تقویت و توسعه اکتشاف، استخراج و بهرهبرداری، رونمایی شد و نه حتی چارت وزارتخانه با همه انتقادهایی که به آن وارد است، اصلاح شد.
مردمی کردن تولید و اقتصاد و کسب و کارهای اینترنتی و دهها و صدها مسئله دیگر در صمت کشور نیز که هیچ خبری از آنها نیست، بماند.
آقای وزیر، دقت داشته باشید که ما نگفتیم، شما و همکارانتان چرا در چهار ماه گذشته همه این اقدامات را انجام ندادید، بلکه یاداوری شد، حتی در حد برنامهریزی هم، قدم محسوس و موثری در این حوزهها برداشته نشده و زمان به سرعت در حال سپری شدن است.
*** تلنگری برای وزیر صنعت؟
آقای وزیر صنعت، همه این موارد فوق، صرفا با هدف خیر و کمک به شما، وزارتخانه متبوعتان که عملکردش تاثیر مستقیم بر سفره مردم دارد و تقویت و توسعه اقتصادی کشور که در گروی عملکرد شما و همکارانتان میباشد، مطرح شد.
آقای وزیر، همانطور که حضرتعالی میدانید، خیلی زود دیر میشه، از انتقاد رییس جمهور و مواردی که در این یادداشت مطرح شد، ناراحت نباشید و با نگاه مثبت به آنها بنگرید و آن را به مثابه تلنگری بدانید که توجه شما را به مسائلی که شاید در شلوغی فعالیتهای خود، کمتر به آنها توجه کردید، جلب میکند.
شاید اینها تلنگری بود برای اینکه دوباره یادآوری شود، هر معاون یا رئیس سازمان زیر مجموعه وزارت صمت که به هر طریقی منصوب شده، اگر عملکرد درستی نداشته باشد، در نهایت همه اقدامات و مشکلات به نام شما نوشته خواهد شد و مردم از چشم شما خواهند دید.
شاید انتقاد رئیس جمهور و این مطالب، باعث شود شما بیش از پیش به شرایطی که در آن قرار دارید و مسئولیتهایی که بر دوش شما گذاشته شده، توجه کنید و همانطور که در ابتدای یادداشت ذکر شد، تعارف را کنار بگذارید و تکلیف خود را با همه معاونین، مدیران کل، روسای سازمانها و در کل همه همکاران خود روشن کنید و به آنها بگویید که ادامه فعالیت و مدیریتشان منوط به عملکردشان و رضایت مردم است.
*** تلنگری برای رئیس جمهور؟/ خیلی زود دیر میشه
اما شما، آقای رئیس جمهور، حالا در شرایطی که بیش از چهار ماه از حیات دولت و وزارت صمت شما میگذرد و صنعت و تولید به صورت خاص و اقتصاد کشور به صورت عام، در چنین شرایط حساس و مهمی قرار دارد، قبل از اینکه نمایندگان مجلس، بررسی بودجه سال آینده را به پایان برساند و لیست وزرایی که از نظر آنها عملکرد مطلوب را نداشتند و حتی این روزها در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود، روی میز بگذارند، خود شما دست به کار شوید و با بررسی عملکرد ۴ ماهه وزرای خود و انتصابهایی که در زیر مجموعههای خود داشتند، اقدامات لازم را انجام و به همه ثابت کنید در حرفها و قولهای خود، ثابت قدم هستید و به عنوان یک رئیس جمهور عملگرا، برای مردم و پیشرفت کشور، با کسی تعارف ندارید.
شاید این اتفاق و شرایطی که با آن روبرو شدید و انتقاد شما از وزیر صمت که حتما با نگاه خیر و توجه بیشتر به واقعیتهای این روزهای اقتصاد و صنعت، فرایند مدیریتی و دریافت نتایج بهتر، مطرح شده است، تلنگری بوده که باعث شود قبل از دیر شدن، نگاهی دوباره به انتصابهای خود، اعضای کابینه و معاونین خود در مجموعههای تحت مدیریتشان و عملکرد آنها داشته باشید که بدون شک اگر به نحوی درست و منطقی انجام شود، حتما نتایج مثبت آن را در آینده، خواهید دید.
*** مجلس و کمیسیون صنایع و معادن
در این میان، نباید فراموش کنیم که نمایندگان مجلس، افرادی هستند که به عنوان وکیل مردم انتخاب شدند برای نظارت بر همین مسائل مهم و روندهایی که در دولت طی میشود.
نمایندگان مجلس، انتخاب شدند که همواره عملکرد دولت و وزرای آنها را رصد و نظارت کنند و هر جا که احساس کردند، وزیری از مسیر خارج شده یا آنطور که باید به وظایف خود عمل نمیکند و کارها به خوبی پیش نمیرود، بلافاصله ورود کنند و قبل از اینکه دیر بشود، با ابزارهای قانونی که در اختیار دارند، شرایط و روند را در مسیر استاندارد هدایت کنند.
اما در خصوص کمیسیون صنایع و معادن مجلس در دوره جدید نیز که اولین و مهمترین کمیسیون مرتبط با وزارت صمت است، متاسفانه فعالیت قابل توجهی را شاهد نبودیم و گویا یک رویکرد خنثی را در دستور کار خود قرار دادهاند.
اما به همین بهانه، خطاب به همه نمایندگان محترم، بخصوص اعضای بزرگوار کمیسیون صنایع و معادن، عرض میشود که با توجه به شرایط حساس کشور و ضرورت فعالیت بیش از پیش در صنعت و اقتصاد کشور، از شما انتظار میرود، بیشتر از گذشته به این وزارتخانه مهم که به صورت مستقیم بر سفره و معیشت مردم تاثیر دارد، توجه کنید و اگر هرگونه کوتاهی در این زمینه صورت بگیرد، مردم قبل از همه، از شما به عنوان نمایندگان و وکلای خود، دلایل آن و چرایی عدم نظارت بایسته و شایسته را مطالبه خواهند کرد و بررسی و تصویب بودجه نیز هیچوقت نمیتواند رافع مسئولیتهای شما در چنین حوزه مهمی باشد.
*** جمعبندی/ استفاده از ابزارهای تشویقی به جای درخواست از مردم
به گزارش صنایع، آقای رئیس جمهور، در پایان، مجدد لازم به ذکر و تایید است که هرچه مطرح شد، از سر دلسوزی و کمک به شما و کشورمان و بر اساس ماموریت و وظایف رسانهای خود به عنوان رسانه تخصصی صنعت کشور بود، تا زمان را بیشتر از این از دست ندهیم و به همین دلیل نیز، بخشی از مهمترین مسائلی که باید هرچه زودتر در دستور کار وزارت صمت و دولت قرار گیرد، مورد اشاره قرار گرفت.
آقای دکتر پزشکیان، درباره پویش کاهش ۲ درجهای دمای هوای منازل نیز لازم به ذکر است، باید از این مدلهای تکراری که همواره از ابزارهای درخواستی در قبال مردم استفاده میشود، گذر کنید و با خلاقیت و استفاده از ابزارهای تشویقی مختلف مثل واگذاری اوراق صرفهجویی به خانوادههایی که مدیریت صرفهجویی را به نحو بایسته و شایسته انجام دادند، استفاده کنید.
طبق آخرین بررسیها، اینگونه اقدامات نه تنها تاثیر بسیار بیشتر و بهتری در رسیدن دولت به اهداف خود در مدیریت انرژی دارد بلکه از لحاظ هزینهای نیز کاملا به نفع دولت تمام میشود.
امیدواریم قبل از اینکه خیلی دیر بشه، با توکل به خداوند متعال، توجه به فرمایشات رهبر معظم انقلاب و استفاده از نظریههای اقتصادی ایشان در تحقق اقتصاد مردمی و استفاده از نیروهای متعهد و متخصص، در مسیر پیشرفت و سربلندی بیش از پیش ایران عزیزمان، موفق و سربلند باشید.