معرفی انواع جرثقیل های سقفی برقی و دستی

جرثقیل های سقفی در واقع نوعی ماشین برای لیفتینگ بار 1 الی 20 تن می باشند که در محیط های کارگاهی و کارخانه ای مورد استفاده قرار می گیرند. جرثقیل های سقفی بر خلاف کرین یا جرثقیل ماشینی نیاز به یک آویز و یا ریل سقفی هستند که بصورت آویز با ان کار کنند. نوع اتصال سقفی جرثقیل ها بسته به دو کاره یا چهار کاره بودن آنها تفاوت می کند. دسته بندی جرثقیل های سقفی هم بر حسب نوع نیروی مولد بصورت دستی و برقی، بر حسب راستای حرکت و لیفتینگ بصورت دو کاره و چهار کاره و بر حسب نوع اتصال به بار بصورت زنجیری و سیم بکسلی صورت می پذیرد که در ادامه به آنها می پردازیم.

جرثقیل های سقفی بر حسب راستای حرکتی که دارند در دو نوع اصلی جرثقیل های سقفی دو کاره و 4 کاره دسته بندی می شوند. جرثقیل های سقفی 2 کاره از یک قلاب در قسمت بالایی خود برای اتصال بر روی قلاب های سقفی استفاده می کنند. جرثقیل سقفی 2 کاره تنها دارای قابلیت لیفتینگ بار بصورت عمودی است و پس از لیفتینگ بصورت عمودی قابلیت انتقال افقی بار را ندارد و اغلب بصورت جرثقیل زنجیری دستی مورد استفاده قرار می گیرند.. جرثقیل سقفی 4 کاره از یک ترولی یا کالسکه برای انتقال افقی بار بر روی ریل های سقفی استفاده می کند.

مقایسه قابلیت های جرثقیل های دستی و برقی

یکی از روش های دسته بندی جرثقیل های سقفی بر حسب نیروی محرکه حرکتی آنها می باشد. از این منظور می توان دو نوع اصلی از جرثقیل های سقفی را بصورت جرثقیل دستی زنجیری و جرثقیل برقی در نظر گرفت. جرثقیل های دستی اغلب بصورت 2 کاره و جرثقیل های برقی اغلب بصورت 4 کاره در صنایع مورد استفاده قرار می گیرند. جرثقیل دستی برقی اغلب در ظرفیت وزنی 1 الی 25 تن و جرثقیل برقی در نوع زنجیری از 1 الی 10 تن و در نوع سیم بکسلی تا 60 تن نیز تولید می شود.

جرثقیل های دستی دارای دو رشته زنجیر هستند. زنجیر دستی که در گرید های آهنی تولید شده و بصورت گالوانیزه بکار گرفته می شود اغلب در سایز 6 میلیمتر می باشد که توسط حرکت دست اپراتور جابجا شده و سبب حرکت دنده های اسپراکت در داخل بلوک جرثقیل دستی شده به جابجایی بار می انجامد. جرثقیل های دستی برای اتصال به بار از یک زنجیر فولادی اغلب در گرید G80 استفاده می کنند که سایز آن از 8 میلیمتر برای جرثقیل دستی 1 تن شروع شده و با بالا رفتن ظرفیت لیفتینگ جرثقیل دستی سایز زنجیر فولادی خشکه نیز بالا می رود.

جرثقیل های برقی زنجیری و سیم بکسلی اغلب بصورت 3 فاز یعنی با برق صنعتی 360 ولت کار می کنند. البته برخی نمونه های خاص از جرثقیل های سقفی برقی زنجیری بصورت تک فاز تا تناژ 5 تن نیز تولید شده که با برق 220 ولت شهری کار کرده و دارای موتور های الکتریکی بسیار بزرگ و قدرتمندی هستند. جرثقیل های برقی هم بصورت تک سرعته و هم بصورت دو سرعته تولید می شوند که نمونه های دو سرعته آنها اغلب در تعمیرگاه ها برای پایین آوردن آرام بار به منظور جایگزاری در موقعیت دقیق مورد استفاده قرار می گیرد. 

مقایسه جرثقیل های سقفی زنجیری و سیم بکسلی

جرثقیل های سقفی در کاربری های کارگاهی اغلب بصورت زنجیری مورد استفاده قرار می گیرند. در واقع برای لیفتینگ بار در تناژ 1 الی 10 تن تا ارتفاع 3 متری در محیط های کارگاهی جرثقیل برقی 4 کاره زنجیری بهترین انتخاب می باشد. جرثقیل های برقی سیم بکسلی دارای تنوع بسیار کمتری از نظر برند تولید کننده بوده و کاربری محدودتری نیز دارند. از جرثقیل های برقی سیم بکسلی اغلب در لیفتینگ بارهای بالای 10 تن تا مرز 60 تن استفاده می شود. جرثقیل های برقی سیم بکسلی قابلیت لیفتینگ بار تا ارتفاع 12 متر را نیز دارند و از این منظر نسبت به نمونه های زنجیری ایده آل محسوب می شوند.

مقاومت سایشی سیم بکسل نسبت به زنجیر فولادی بار بسیار کمتر می باشد. این امر سبب می شود که حفظ و نگهداری جرثقیل های برقی زنجیری با هزینه کمتر نسبت به نمونه های سیم بکسلی صورت پذیرد. بر خلاف جرثقیل برقی سیم بکسلی که تنها با دو برند دماگ آلمان DEMAG و بالکان کا بلغارستان در ایران یافت می شوند تنوع برند های تولید کننده جرثقیل های برقی زنجیری بسیار گسترده است. از شناخته شده ترین برند های تولید کننده جرثقیل برقی زنجیری در دنیا می توان به برند کیتو KITO محصول کشور ژاپن، DEMAG دماگ محصول کشور آلن، WKTO وکتو تولید کشور چین و الفانت ELEPHANT محصول کشور ژاپن اشاره نمود.

انواع کالسکه و ترولی جرثقیل سقفی

در اتصال جرثقیل های سقفی از نوع برقی هم می توان از ترولی های برقی و هم از ترولی های دستی استفاده نمود. در کل سه نوع ترولی برای حرکت جرثقیل های سقفی بر روی ریل ها طراحی و تولید می شوند که به قرار زیر می باشند.

ترولی یا کالسکه برقی : از این نوع ترولی تنها در اتصال جرثقیل های برقی استفاده می شود. همراه با جرثقیل های برقی چه از نوع زنجیری و چه از نوع سیم بکسلی از ترولید برقی استفاده می شود که حرکت آن توسط دکمه راهنمای جرثقیل کنترل می شود.

 ترولی دستی : از این نوع ترولی اغلب همراه با جرثقیل دستی استفاده می شودو حرکت افقی بار پس از لیفتینگ توسط ترولی دستی با اعمال نیروی افقی به بدنه بار صورت می پذیرد.

 ترولی زنجیری : این دسته از ترولی ها اغلب همراه با جرثقیل های دستی مورد استفاده قرار می گیرند. ترولی زنجیری دارای یک زنجیر متصل بر روی یک دنده اسپراکت می باشد که پس از لیفتینگ بار با حرکت زنجیر بر روی دنده اسپراکت به انتقال افقی بار بر روی ریل های سقفی می پردازد.

منبع مقاله  ariaboxel.com