شرکت داروسازی گیلیاد دارویی تولید کرده که میتواند ایدز را ریشهکن کند. تیر امسال نتایج کارآزمایی این دارو روی زنان منتشر شد که اثربخشی 100 درصدی را نشان میداد. بهتازگی نیز نتایج کارآزمایی روی مردان اثربخشی امیدوارکننده 96 درصدی را ثبت کرد. اکنون اگرچه این واکسن در کشورهای مختلف به فروش میرسد، هنوز همه به آن دسترسی ندارند.
براساس گزارش Fortune، این دارو که «لناکاپاویر» (Lenacapavir) نام دارد، درحالحاضر با نام تجاری Sunlenca برای درمان عفونتهای HIV در ایالات متحده، کانادا، اروپا و چند کشور دیگر فروخته میشود. این دارو برای افراد با HIV منفی فقط 2 بار در سال تجویز میشود. مدیر UNAIDS درباره این دارو میگوید لناکاپاویر از هر روش پیشگیری دیگری که تاکنون داشتهایم بهتر است.
دکتر «سلیم عبدالکریم»، کارشناس ایدز در دانشگاه کوازولو-ناتال آفریقای جنوبی، نیز میگوید هرگز دارویی ندیده که به اندازه Sunlenca در پیشگیری از HIV مؤثر باشد. البته او نگران یک چیز است: «تکه گمشده در پازل کنونی این است که چگونه این دارو را به انسانهایی که به آن نیاز دارند، برسانیم.»
شرکت داروسازی گیلیاد گفته به 120 کشور فقیر با نرخ بالای اچآیوی –بیشتر در آفریقا، آسیای جنوب شرقی و کارائیب– نسخههای عمومی و ارزانقیمت این دارو را عرضه میکند اما این شرکت تقریباً تمام آمریکای لاتین را حذف کرده است که اگرچه اکنون نرخ ابتلا به ایدز بسیار پایینتر است، رشد صعودی دارد.
چند روز قبل گروهها و سازمانهای مختلفی در پرو، آرژانتین، اکوادور، شیلی، گواتمالا و کلمبیا به گیلیاد نامه نوشتند و با اشاره به نابرابری در دسترسی به ابزارهای جدید پیشگیری از اچآیوی، درخواست کردند نسخه عمومی Sunlenca در آمریکای لاتین در دسترس قرار گیرد. درکل، این نگرانی وجود دارد که این دارو به تمام جهان عرضه نشود.
در گزارشی که بهتازگی به مناسبت روز جهانی ایدز منتشر شده، UNAIDS اعلام کرد تعداد مرگومیر ناشی از ایدز در سال گذشته میلادی به حدود 630 هزار نفر رسیده که از زمان اوجگیری آن در سال 2004 در کمترین حد خود بوده است؛ بهعبارتی این آمار نشان میدهد اکنون جهان در «چهارراهی تاریخی» قرار دارد و میتوان این بیماری را ریشهکن کرد.
راههای مختلفی برای محافظت و پیشگیری از عفونت HIV وجود دارد اما کارشناسان میگویند واکسنهای دو بار تزریق در سال گیلیاد برای افراد خاصی که بهدلایل مختلفی تمایل ندارند از روشهای مرسوم مراقبتهای جنسی استفاده کنند، مفید خواهد بود.