«خودرو» در دست‌انداز تولید

بنابر اطلاعات ارسالی سه خودروساز بزرگ کشور به بورس، این شرکت‌ها از ابتدای سال تا انتهای آبان‌ماه ۵۷۴هزار و ۵۴۳ دستگاه خودروی سواری تولید کرده‌اند. این در شرایطی است که در مدت مشابه سال ۱۴۰۲ این رقم به ۶۰۹هزار و ۹۳۷دستگاه می‌رسید. بنابراین در این مدت، سه خودروساز بزرگ کشور، یعنی ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو، ۳۵هزار و ۳۹۴دستگاه معادل ۵.۸درصد تولید کمتری در سواری‌ها داشته‌اند.

از ابتدای امسال تاکنون آمار تجمیعی تولید سواری خودروسازان همواره کمتر از سال گذشته بوده است، اما در مهرماه تولید آنها سرعت گرفته بود. خودروسازان در شهریور امسال حدود ۷۲هزار دستگاه محصول سواری را تولید کرده بودند، اما در مهر‌ماه، تیراژ آنها به ۸۴هزار و ۲۴۶دستگاه رسید و رشد ۱۷درصدی را تجربه کرد؛ اما آبان دوباره وضعیت به منوال سابق برگشت. سه تولیدکننده بزرگ خودرو در آبان‌ماه امسال ۶۳هزار و ۸۶۳دستگاه خودرو تولید کرده‌اند که نسبت به مهر کاهش ۲۰هزار و ۳۸۳دستگاهی یا ۲۴.۲درصدی را نشان می‌دهد. حتی در آبان تولید خودروی سواری کمتر از شهریور‌ماه هم بوده است.

افت تولید خودروسازان در هشتمین ماه از سال در حالی رخ داد که شرکت‌های تولیدکننده خودرو در این ماه منتظر رشد قیمت رسمی محصولات خود بودند، اتفاقی که در اواسط این ماه رخ داد. بنابراین می‌توان این احتمال را داد که خودروسازان در آستانه رشد قیمت محصولات خود، تولید را کاهش داده‌اند که بتوانند در ادامه، محصولات خود را با قیمت بیشتری به بازار عرضه کنند. تولید خودروی ناقص در این شرکت‌ها نیز تاییدکننده این ادعاست. تنها ایران‌خودرو در هشت ماه امسال هشت‌هزار و ۹۷۷دستگاه خودروی ناقص تولید کرده که چهارهزار و ۴۹۳دستگاه آن مربوط به آبان و دوهزار و ۴۱۹دستگاه آن مربوط به مهر است.

از طرف دیگر احتمال دارد این افت تولید به دلیل مشکل خودروسازان در تامین قطعه باشد. پنجم آذرماه در جلسه‌ای که بین خودروسازان و تولیدکنندگان قطعه برگزار شد، علیمردان عظیمی، مدیرعامل گروه خودروسازی ایران‌خودرو، اعلام کرد که طی ۲۰روز از محل افزایش قیمت رسمی خودرو حدود سه همت درآمد برای این شرکت تامین می‌شود و این خودروساز قصد دارد کل آن را به علاوه دو همت تسهیلات بانکی به طور یک‌جا به قطعه‌سازان پرداخت کند.

این اظهارات عظیمی می‌تواند به این معنا باشد که دست‌کم در آبان‌ماه خودروسازان با مشکل تامین قطعه مواجه بوده‌اند.از طرف دیگر تا نیمه آبان‌ماه هنوز خبری از افزایش قیمت کارخانه‌ای خودرو نبود، بنابراین احتمالا خودروسازان در این ماه بعد از ۱۸ماه فریز قیمتی، با مشکلات عمیق در حوزه نقدینگی مواجه بوده‌اند که این امر نیز می‌تواند در افت تولید آنها موثر بوده باشد.

از سوی دیگر کاهش یا توقف تولید محصولات زیانده نیز در افت تولید خودروسازان در هشت ماه سال جاری نقش داشته است.

اما می‌توان این پیش‌بینی را داشت که در آمار آذرماه شاهد رشد تولید خودرو باشیم، چراکه از طرفی رشد رسمی قیمت خودرو محقق شده و این موضوع به کمک نقدینگی خودروسازان آمده و آنها نیز انگیزه‌ای برای کاهش تولید ندارند. از طرف دیگر این نقدینگی را صرف خرید قطعه کرده و می‌توانند آن را در خط تولید مورد استفاده قرار دهند.

جزئیات تولید هشت ماه خودرو

بنابر آمار منتشرشده در سایت کدال، ایران‌خودرو توانسته در هشت ماه امسال حدود 327هزار دستگاه محصول سواری را به تولید برساند. این شرکت در هشت ماه ابتدایی سال گذشته، 341هزار و 331دستگاه تولید داشت. بنابراین تیراژ این شرکت نسبت به هشت ماه مشابه پارسال افت 14هزار و 266دستگاهی، معادل 4.2‌درصد، را تجربه کرده است.

به منوال گذشته بیشترین تولید آبی‌پوشان جاده‌‌مخصوص به مدل‌‌‌های پژو اختصاص دارد. این در حالی است که ایران‌خودرو در‌حال‌حاضر فقط پژو 207 را از این خانواده به تولید می‌رساند. این شرکت در بازه زمانی تحت بررسی، 113هزار و 506دستگاه پژو را تولید کرده است. با توجه به تولید 184هزار و 979دستگاهی خانواده پژو در هشت ماه مشابه پارسال، ایران‌‌‌خودرویی‌‌‌ها در تولید اعضای این خانواده افت حدودا 38درصدی داشته‌‌‌اند.

در بین دیگر محصولات ایران‌‌‌خودرو، گروه سورن تیراژ 71هزار و 492دستگاهی را در هشت ماه امسال از خود به جا گذاشته است. با در نظر گرفتن تیراژ 33هزار و 389دستگاهی این گروه خودرویی در هشت ماه پارسال، ایران‌خودرویی‌ها توانسته‌اند تولید در این گروه را بیش از دو برابر کنند.

طبق آمار منتشره در سایت کدال، دنا نیز از ابتدای سال تا انتهای آبان نسبت به مدت مشابه سال گذشته تیراژ بیشتری داشته است. ایران‌خودرو اعلام کرده در هشت ماه امسال 57هزار و 995دستگاه دنا را به تولید رسانده است. بنابراین با توجه به تیراژ 54هزار و 935دستگاهی این خودرو در هشت ماه پارسال، تولید دنا بیش از پنج‌درصد بالا رفته است.

دیگر محصول ایران‌‌‌خودرو به نام رانا هشت ماه امسال را با افت پشت‌سر گذاشته است. طبق اطلاعات منتشر‌شده در کدال، تا پایان آبان امسال 11هزار و 222دستگاه رانا در این شرکت به تولید رسیده است. بنابراین با در نظر گرفتن تیراژ 14هزار و 293دستگاهی مدت مشابه پارسال، تولید رانا بیش از 21درصد افت را به خود می‌بیند.

ایران‌خودرویی‌ها در هشت ماه امسال 9هزار و 689دستگاه هایما را مونتاژ کرده‌اند، حال آنکه در مدت مشابه پارسال، تیراژ این مونتاژی چینی بیش از 12هزار دستگاه بود. بنابراین مونتاژ هایما در هشت ماه امسال حدود 19درصد افت کرده است.

طبق آمار منتشره در کدال، ایران‌‌‌خودرو در هشت ماه امسال بالغ بر 44هزار دستگاه تارا تولید کرده است. این خودروساز در هشت ماه پارسال 29هزار و 681 دستگاه از این محصول را به تولید رسانده بود. بنابراین تولید تارا در هشت ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 14هزار دستگاهی، معادل بیش از 48درصد، را به ثبت رسانده است.

در آمار تولید ایران‌خودرو آیتمی به نام خودروهای تولیدی تجاری‌نشده سایت‌ها وجود دارد که عدد درج‌شده در مقابل آن، هشت‌هزار و 997دستگاه است، که این میزان به خودروهای ناقص تولیدی اشاره دارد.

همچنین بخش دیگری به نام «دیگر محصولات» تعریف شده که تولید ایران‌خودرو در این بخش 19هزار و 138دستگاه بوده است. بدین‌ترتیب کاهش تولید خانواده پژو نقش مهمی در افت تولید محصولات سواری ایران‌خودرو ایفا کرده است.

سری هم به سایپا بزنیم. دومین خودروساز بزرگ کشور در هشت ماه امسال 179هزار و 455دستگاه خودروی سواری تولید کرده‌ که این رقم در مدت مشابه سال گذشته 195هزار و 995دستگاه بوده است. بنابراین در این مدت زمانی نارنجی‌پوشان جاده‌مخصوص 16هزار و 540دستگاه، معادل 8.4درصد کمتر، تولید خودروی سواری داشته‌اند.

بیشترین حجم از سبد محصولات این شرکت در هشت ماه امسال به خانواده

ایکس 200 (تیبا، کوئیک و ساینا) اختصاص داشته است. طبق اعلام سایپا این شرکت از ابتدای امسال تا انتهای آبان‌ماه، 135هزار و 626دستگاه خودرو از این گروه تولید کرده است. این رقم در هشت ماه سال گذشته 161هزار و 826دستگاه بوده است، بنابراین در این مدت زمان تولید این محصولات سایپا 16درصد کمتر شده است.

سایپا همچنین توانسته در مدت مذکور 33هزار و 325دستگاه شاهین معمولی و اتومات را به تولید برساند. این در حالی است که طی هشت ماه سال گذشته تیراژ شاهین حدود 33هزار و 43دستگاه بود. با این حساب، تولید شاهین نسبت به هشت ماه مشابه پارسال افزایش تنها 282دستگاهی داشته و تقریبا ثابت بوده است.

دومین خودروساز بزرگ ایران در بازه زمانی تحت بررسی 10دستگاه آریا اتوماتیک نیز تولید کرده که کل این 10دستگاه مربوط به تولید آبان است. البته در هشت ماه مشابه پارسال نیز تنها 16دستگاه آریا اتوماتیک در این شرکت تولید شده بود. سایپا در آمار تولید خود گزینه‌ای به نام «سایر» دارد که مشخص نیست چه خودروهایی را شامل می‌شود. تیراژ این بخش، 10هزار و 494دستگاه اعلام شده است، حال آنکه در هشت ماه مشابه پارسال، تولید این خودروها تنها هزار و 110دستگاه بود.

پارس‌خودرو به عنوان سومین خودروساز بزرگ کشور در هشت ماه سال جاری، 68هزار و 43دستگاه محصول سواری را به تولید رسانده است. در مقایسه با تیراژ 72هزار و 611دستگاهی هشت ماه مشابه پارسال، تولید این شرکت 6.3درصد افت را نشان می‌دهد.

پارس‌خودرو در هشت ماه امسال کوئیک دنده معمولی، ساینا اس، سهند و گروه Q200 را به تولید رسانده است. طبق گزارش ارسالی به بورس، گروه Q200 پارس‌خودرو تیراژ 43هزار و 682دستگاهی در هشت ماه امسال داشته که نسبت به مدت مشابه پارسال با تیراژ 50هزار و 886دستگاهی، از افت بیش از 15درصدی حکایت دارد.

پارس‌خودرو در حالی هزار و 234دستگاه کوئیک معمولی دنده‌ای را در هشت ماه امسال تولید کرده که در مدت مشابه پارسال، 21هزار و 698 دستگاه از این خودرو را به تولید رسانده بود. این محصول در مهر و آبان امسال هیچ تولیدی نداشته و به نظر می‌رسد پارس‌خودرو آن را از سبد محصولاتش حذف کرده است.

خودروساز سوم ایران همچنین در هشت ‌ماه امسال 10هزار و 451دستگاه سهند را به تولید رسانده است. سهند محصول جدید پارس‌خودرو به شمار می‌رود که در هشت ماه مشابه پارسال تنها 27دستگاه از آن تولید شد.

پارس‌خودرو در بازه زمانی تحت بررسی 12هزار و 676دستگاه ساینا اس را نیز تولید کرده است. این خودرو در هشت ماه مشابه پارسال هیچ تولیدی در پارس‌خودرو نداشت.

تولید ماهانه خودروسازان

همان‌طور که اشاره شد تولید خودروی سواری در آبان با کاهش قابل‌توجهی نسبت به مهر مواجه بوده است. بر این اساس خودروسازان در مهر امسال 84هزار و 246دستگاه محصول سواری را تولید کرده بودند، اما در آبان‌ماه، تیراژ آنها به 63هزار و 863دستگاه رسیده است. بنابراین تولید ماهانه خودروسازان نیمه‌دولتی، 24.2درصد کاهش یافته است.

ایران‌خودرو در آبان‌ماه امسال 37هزار و 68دستگاه تولید داشته که در مقایسه با تیراژ 48هزار و 20دستگاهی مهر، نشان از افت 10هزار و 952دستگاهی و 22.8درصدی دارد.سایپا نیز تولید 18هزار و 254دستگاهی در ماه میانی پاییز داشته که در مقایسه با تیراژ 25هزار و 113دستگاهی مهر کاهش 6هزار و 859دستگاهی و 27.3درصدی را به خود می‌بیند.همچنین پارس‌خودرو که تولید ۱۱هزار و ۱۱۳دستگاهی در مهر‌ماه داشته، در هشتمین ماه از سال تنها هشت‌هزار و 541دستگاه خودروی سواری تولید کرده تا افت تولید آن طی آبان‌ماه به دو‌هزار و 572دستگاه، معادل 23درصد، برسد.