لزوم پیوستن به FATF را باید فراتر از تحریم‌های یک‏‏‏‏‏‌جانبه درنظر گرفت

رئیس کنفدراسیون صادرات ایران گفت: ایران باید برای پیوستن به FATF تلاش کند چراکه این موضوع با تحریم‌های یک‌‌‌‌‌‌جانبه آمریکا متفاوت است و اگر دولت بتواند نظر مساعد حاکمیت را برای پیوستن به FATF جلب کند، سطح تجارت ایران با کشورهای هدف صادراتی، بیشتر خواهدشد. محمد لاهوتی در نشست با خبرنگاران، افزود: با توجه به وعده‌‌‌‌‌‌های انتخاباتی رئیس‌‌‌‌‌‌جمهور و مواضعی که وزیر اقتصاد در جلسات مختلف درباره FATF داشته‌است، به‌نظر می‌رسد که دولت به‌دنبال حل این مساله است.

او یادآور شد: باید تحریم را از FATF جدا کرد؛ به این معنا که بخشی تحریم‌ها بین‌المللی است و بخشی هم یک‌‌‌‌‌‌جانبه از طرف آمریکاست. در این بین کشورهایی هستند که بدون وابستگی به آمریکا با ایران تجارت می‌کنند و نپیوستن به FATF مانع از گسترش تجارت آنها با ایران می‌شود. اگر دولت موفق به جذب نظر مساعد حاکمیت درباره این موضوع شود، تجارت با کشورهایی از جمله روسیه و چین نیز رشد چشمگیر خواهدداشت. عضو هیات‌نمایندگان اتاق ایران گفت: افزایش سرمایه‌گذاری این کشورها می‌تواند منجر به رشد اقتصادی و تولید در ایران شود، اما اکنون به دلیل اینکه سرمایه‌گذاران نمی‌توانند اصل‌و سود حاصل از سرمایه‌گذاری خود را از ایران خارج کنند و همچنان در لیست سیاه FATF هستیم، سرمایه‌گذاران به سمت بازار ایران نمی‌آیند. لاهوتی اظهار بیان کرد؛ امیدوارم وزیر اقتصاد بتواند با استدلال‌‌‌‌‌‌های خود ابهامات را برطرف کند. این در حالی است که ایران یکی از سخت‌‌‌‌‌‌ترین کشورها در بحث پولشویی و نقل و انتقالات پول در دنیا است و این شرایط در کشورهای همسایه نیز تا این حد سختگیرانه نیست. رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در بخش دیگری از سخنان خود به آمار و ارقام تجاری کشور اشاره و تصریح کرد: در ۷ ماهه ابتدای سال‌جاری، رشد بالای ۱۶‌درصدی را تجربه کردیم؛ اما فاصله صادرات و واردات بسیار زیادشده و اگرچه طی سنوات گذشته فاصله صادرات و واردات یک‌میلیارد دلار بوده‌است، اما ظرف سال‌گذشته تراز تجاری بالای ۶‌میلیارد دلار منفی شده‌است. او ادامه‌داد: صادرکنندگان مخالفتی با بازگشت ارز صادراتی ندارند و حتی این را وظیفه خود می‌دانند که ارز را برگردانند و این یک اصل‌برای ادامه فعالیت تولیدی است، اگرچه بانک‌مرکزی این اصل‌را به‌تازگی پذیرفته است.

از سوی دیگر مشکل اصلی امروز صادرکنندگان، نرخ دستوری ارز است که صادرات را کاهش می‌دهد. لاهوتی، خودتحریمی و مصوبات و مقرره‌‌‌‌‌‌هایی که هر روز در حوزه صادرات ابلاغ می‌شود را مورد‌توجه قرارداد و گفت: این روند بر میزان صادرات و منفی‌شدن تراز تجاری کشور اثرگذار بوده‌است. از ابتدای سال‌۱۴۰۳ صادرکنندگان فولادی مجبور شدند ارز را در سامانه نیما عرضه کنند که این منجر به کاهش ۲۰‌درصدی صادرات در ۶ ماهه اول امسال شد که بر این اساس بانک‌مرکزی این روش را اصلاح کرد و اجازه داد که ارز فولاد در زنجیره این صنعت هزینه شود و واردات صورت گیرد که این امر منجر به رونق دوباره صادرات فولاد شد. وی اظهار کرد: حتی صادرکنندگان قیر نیز مواد اولیه خود را با نرخ ارز آزاد تا حدود ۶۲ تا ۶۴‌هزار‌تومان از بورس‌کالا خریداری می‌کنند اما ارز را باید به نرخ نیمایی به بانک‌مرکزی ارائه دهند؛ این در حالی است که این امر منجر به مشکلات عدیده برای صادرکنندگان قیر شده‌است.

لاهوتی شکل‌گیری بازار توافقی ارز را راهکار بانک‌مرکزی برای برون‌‌‌‌‌‌رفت از عرضه ارز صادرکنندگانی که مشمول بند‌یک تبصره‌۶ قانون مبارزه با قاچاق‌کالا و ارز می‌شوند، دانست و تاکید کرد: این صادرکنندگان، مجبور به عرضه ارز در سامانه نیما نیستند و به این دلیل که بازار شفاف و مشخص و قابل‌رصد برای بانک‌مرکزی و دستگاه‌های اجرایی ایجاد شود، این بازار شکل‌گرفت. او افزود: دغدغه فعالان اقتصادی این است که آیا واقعا مرکز مبادله ارزی اجازه توافق واقعی بین صادرکننده و واردکننده را می‌دهد، یا نه یا باز مجددا با عرضه ارز قوی از سوی بانک‌مرکزی در این مرکز و تعیین نرخ‌های پایین، این مرکز هم به سرنوشت سامانه نیما دچار خواهدشد. بر اساس اظهارات عضو هیات‌نمایندگان اتاق ایران، افزایش نرخ ارز برای صادرکنندگان جذابیت ندارد چراکه در بنگاه‌های اقتصادی و تولیدی، مبنای دارایی، افزایش مواد اولیه تولید است و وقتی که نرخ ارز افزایش یابد، مواد اولیه هم گران می‌شود و بنابراین نمی‌تواند موجودی انبار خود را افزایش دهد؛ بنابراین افزایش نرخ ارز جذابیت ندارد.لاهوتی گفت: ما امروز ۵ نرخ ارز متفاوت در بازار داریم و اگر هرچه این نرخ‌ها به هم نزدیک شود؛ حتما می‌تواند مثبت باشد اما به‌نظر می‌رسد با توجه به شرایط جامعه امکان تک‌نرخی‌کردن ارز وجود ندارد، بلکه می‌تواند که دو نرخ باشد و سایر نرخ‌ها برچیده شود و البته سیاست بانک‌مرکزی نیز کاهش تعدد نرخ‌های ارز است. رئیس کنفدراسیون صادرات ایران، احیای شورای‌عالی صادرات را مورد‌توجه قرارداد و افزود: احیای شورای‌عالی صادرات در حال بررسی است. بعد از نهایی‌شدن، باید موضوع در جلسه وزرا مطرح و مورد تصمیم‌گیری قرار بگیرد.

او همچنین به‌جایگاه سازمان توسعه‌تجارت اشاره و تصریح کرد: سازمان توسعه‌تجارت باید با مساعدت دولت در حد معاونت رئیس‌‌‌‌‌‌جمهور ارتقا یابد تا همه دستگاه‌ها نسبت به اجرای تصمیمات این سازمان خود را ملزم بدانند.