در دوران بارداری، زیاد شدن باد شکم یا نفخ یکی از مشکلات شایع است که بسیاری از زنان باردار آن را تجربه میکنند. این وضعیت به دلایل مختلفی رخ میدهد و میتواند برای مادر ناراحتی ایجاد کند.
در دوران بارداری، سطح هورمون پروژسترون در بدن افزایش مییابد. پروژسترون عضلات صاف بدن را شل میکند، از جمله عضلات دیوارههای رودهها. این موضوع باعث کندتر شدن حرکت غذا در دستگاه گوارش میشود و در نتیجه، هضم غذا طولانیتر میشود و منجر به تجمع گاز و نفخ در شکم میشود.
با رشد جنین، رحم به تدریج بزرگتر میشود و فضای بیشتری در شکم اشغال میکند. این افزایش حجم باعث فشار بر رودهها میشود و حرکت طبیعی رودهها را محدود میکند. این مسئله نیز میتواند باعث تجمع گاز و افزایش باد شکم شود.
کند شدن هضم در بارداری، که به علت شل شدن عضلات گوارشی و کاهش حرکت رودهها است، باعث میشود مواد غذایی بیشتر در دستگاه گوارش باقی بمانند و زمان بیشتری برای تجزیه و تخمیر توسط باکتریهای روده فراهم شود. این فرآیند تخمیر منجر به تولید بیشتر گاز در رودهها میشود.
بسیاری از زنان باردار تمایل بیشتری به خوردن برخی مواد غذایی خاص، مانند مواد نشاستهای و شیرین، پیدا میکنند. این مواد غذایی میتوانند تولید گاز در دستگاه گوارش را افزایش دهند.
برخی مواد غذایی مانند حبوبات، سبزیجات خانواده کلم (مانند بروکلی و گلکلم)، نوشیدنیهای گازدار و لبنیات نیز میتوانند باعث افزایش باد شکم شوند.
در دوران بارداری، به ویژه در ماههای آخر، برخی از زنان به دلیل احساس خستگی یا سنگینی، کمتر فعالیت بدنی دارند. این کاهش فعالیت میتواند باعث کندی حرکت رودهها و در نتیجه تجمع گاز شود.
بسیاری از زنان باردار برای تامین نیازهای بدن خود به مکملهای آهن نیاز دارند. آهن میتواند باعث یبوست و افزایش گاز در دستگاه گوارش شود و این مشکل را تشدید کند.
استرس و اضطراب میتوانند باعث اختلالات گوارشی شوند. در بارداری، به دلیل تغییرات هورمونی و نگرانیهای مربوط به سلامت جنین، احتمال افزایش استرس و اضطراب وجود دارد که میتواند بر عملکرد گوارشی تاثیر بگذارد و نفخ را بیشتر کند.
از خوردن مواد غذایی گازدار یا تولیدکننده گاز مانند کلم، لوبیا، نوشابههای گازدار و غذاهای سرخشده خودداری کنید.
مواد غذایی را در وعدههای کوچک و در تعداد بیشتری میل کنید تا دستگاه گوارش زمان بیشتری برای هضم آنها داشته باشد.
از خوردن سریع غذا خودداری کنید و غذا را به خوبی بجوید.
مصرف فیبر کافی از یبوست جلوگیری میکند و میتواند به هضم بهتر کمک کند.
همچنین مصرف کافی آب به حرکت رودهها کمک میکند و میتواند نفخ را کاهش دهد.
انجام فعالیتهای سبک مانند پیادهروی منظم میتواند به بهبود حرکت رودهها و کاهش تجمع گاز کمک کند.
بهتر است مایعات را بین وعدههای غذایی مصرف کنید و از نوشیدن زیاد آب یا نوشیدنیها هنگام خوردن غذا خودداری کنید.
از تکنیکهای آرامشبخش مانند تنفس عمیق، یوگا و مدیتیشن استفاده کنید تا استرس و اضطراب خود را کاهش دهید.
در صورت نیاز به مصرف مکملهای آهن، با پزشک خود مشورت کنید و از پزشک بخواهید که مکملهای ملایمتر یا انواعی که کمتر باعث یبوست و نفخ میشوند را تجویز کند.
هر چند که باد شکم در بارداری معمولاً مسئلهای طبیعی و موقتی است، اما اگر این مشکل خیلی شدید شد و باعث ناراحتی زیاد شد، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا راهکارهای مناسبتری برای مدیریت آن ارائه دهد.