رونق‌سنجی بورس با چهار اهرم

به‌نظر می‌رسد با توجه به متغیرهای فعلی اقتصاد، برای ادامه روند صعودی بورس در مرحله اول نیاز به حاکم‌‌‌‌‌‌شدن آرامش سیاسی در منطقه است. این موضوع نیز تا حدودی به شرط دوم صعود یعنی انتخابات آمریکا و تحولات پس از آن بستگی خواهدداشت. رقابت تنگاتنگ دو نامزد از دو حزب سنتی آمریکا، سبب شده‌است تا قیمت دلار در بازار آزاد نیز دستخوش تغییراتی شود. این موضوع به افزایش شکاف قیمتی دلار نیما و آزاد تا36درصد منجر شده‌است. شرط سوم صعود کاهش این اختلاف به زیر 10درصد خواهد بود. شرط چهارم نیز می‌تواند کاهش موقت و نسبی نرخ بهره (در صورت مشخص‌شدن نتیجه تحولات سیاسی و به صلاحدید سیاستگذار اقتصادی) باشد. با تغییر مسیر 4متغیرسیاسی و اقتصادی به نفع بورس، خروج P/E بورس از کانال 5واحد محتمل خواهد بود، به‌طوری‌که سرمایه‌گذار بورسی با اطمینان  P/Eبالایی را به بازار نسبت خواهد داد تا با رشد ارزش بازار شرکت‌ها، صعود بورس نیز رقم‌بخورد.

علاج سیاسی بورس

شاخص‌کل بورس درحالی به استقبال کانال 2میلیون‌واحدی رفت که با رشد 4.3درصدی، رکورد جدیدی را برای بازدهی هفتگی به‌ثبت رساند. بررسی‌‌‌‌‌‌ها نشان می‌دهد، این میزان بازدهی طی 15هفته اخیر بی‌سابقه بوده‌است. به‌نظر می‌رسد بازار با فرض کاهش نسبی تنش‌ها بخشی از هیجانات منفی کاذب هفته‌های گذشته را تخلیه کرده‌است. احتمالا نماگر اصلی، با حضور در کانال 2میلیونی سعی خواهدداشت، نظاره‌‌‌‌‌‌گر ادامه ماجراهای سیاسی در هفته پیش‌رو باشد. بازار برای ادامه روند به کنش‌‌‌‌‌‌ها و واکنش‌های سیاسی بازیگران منطقه و همچنین، انتخابات پیش‌روی آمریکا توجه خواهدداشت، چراکه نتیجه این انتخابات و اخبار مربوط به منطقه به‌طور هیجانی بر قیمت ارز موثر واقع خواهدشد، از این‌رو با رقابت نزدیک دو نامزد آمریکا، بورس تهران برای تداوم روند صعودی ابهاماتی را پیش‌روی خود دارد.

علاج اقتصادی بورس

با انتشار گزارش‌های6ماهه، اهالی بازار نظاره‌‌‌‌‌‌گر سقوط شدید حاشیه سود شرکت‌ها در فصل تابستان بودند، به‌طوری‌که این میزان از کاهش سودآوری بی‌سابقه است. به‌نظر می‌رسد تیم فعلی اقتصادی دولت برای نجات صنایع از وضعیت وخیم فعلی و بهترشدن حال نسبی آنها، تمهیداتی را می‌‌‌‌‌‌اندیشند. با کارنامه ضعیف شرکت‌ها در نیمه اول، در صورتی‌که حال صنایع در نیمه دوم بهبود نیابد، اعتماد به بازار سرمایه و فضای اقتصادی کمرنگ‌‌‌‌‌‌تر خواهدشد. با انتشار گزارش‌های مهرماه و افزایش قابل‌توجه درآمد شرکت‌ها نسبت به تابستان، انتظارات بازار نسبت به تقویت سود در نیمه دوم سال‌افزایش یافته‌است. «دنیای‌اقتصاد» در گزارش صفحات20 و 21، در چاپ امروز «دنیای‌اقتصاد» به‌طور مفصل به بررسی گزارش‌های مهرماه پرداخته‌است.

به‌نظر می‌رسد یکی از راه‌های تقویت سود شرکت‌ها در نیمه دوم، افزایش نرخ دلار نیما و کاهش فاصله آن با دلار آزاد است، به‌طوری‌که رشد قیمت این شاخص دلاری بتواند هزینه‌های گزاف تحمیل‌‌‌‌‌‌شده به شرکت‌ها را جبران کند. با افزایش تنش‌ها و نزدیکی به انتخابات آمریکا، نرخ دلار به بالای 65هزار‌تومان رسیده و اختلاف دلار نیما و دلار بازار آزاد تا 40درصد نیز افزایش یافته‌است. به‌نظر می‌رسد بازار واکنش خوبی را نسبت به کاهش این اختلاف طی ماه‌های آینده داشته‌باشد.

همان‌طور که وزیر اقتصاد نیز صحبت از حذف سامانه نیما و انتقال آن به بازار ارز توافقی به میان آورده‌است، به‌نظر می‌رسد عزم دولت برای کاهش شکاف‌‌‌‌‌‌های ارزی جدی‌‌‌‌‌‌تر باشد. یکی دیگر از متغیرهایی که فشار مضاعفی را به بازار تحمیل کرده‌است، بالاماندن نرخ بهره و عدم‌تعیین‌تکلیف نحوه انتشار اوراق در بودجه ‌سال1404 است. به‌نظر می‌رسد با صلاحدید سیاستگذار اقتصادی، در صورت مشخص‌‌‌‌‌‌شدن تکلیف تحرکات سیاسی در منطقه و انتخابات آمریکا، مسیر نرخ بهره نیز مشخص شود. بازار سهام، با کاهش نسبی نرخ بهره می‌تواند به فاز‌رونق بازگردد، البته به شرط آنکه با آرامش‌‌‌‌‌‌شدن اوضاع، انتظارات تورمی کاهش یابد.