مطالعات اخیر نشان میدهد که قهوه فواید خاصی دارد. اما در این نوع تحقیقات نکاتی وجود دارد که قابل تأمل است.
ما دوست داریم فکر کنیم که برخی چیزهای مضر، فوایدی نیز برای ما دارد، مثلا تصور میکنیم شکلات سالم است (اما باید بدانیم حتی شکلات تلخ نیز قند دارد)، شراب قرمز چیزی شبیه یک اکسیر است (که نیست و ضرر زیادی دارد)، و اخیراً گفته میشود که قهوه میتواند از بیماریها جلوگیری کند.
دهها مطالعه علمی نشان دادهاند که ارتباطی بین مصرف متوسط قهوه و کاهش خطر ابتلا به زوال عقل را وجود دارد. مطالعه دیگری در ماه سپتامبر ۲۰۲۴ (ماه گذشته) در مورد چگونگی مفید بودن قهوه برای قلب منتشر شد. مطالعه کوچک دیگری نیز در ماه آگوست خبرساز شد زیرا نشان داد که مصرف بیشتر کافئین به طور مبهم با خطر کمتر ابتلا به بیماری آلزایمر در گروهی متشکل از ۲۶۳ نفر مرتبط است.
این ایده که قهوه ممکن است فواید سلامتی فوقالعادهای داشته باشد مدت زیادی است که مطرح شده است و تحقیقات زیادی در این زمینه انجام شده است.
در این مطالعات، نویسندگان معمولاً یک پایگاه داده بزرگ (یا نه چندان بزرگ) از طیف وسیعی از سؤالات در مورد آنچه که مردم میخورند و مینوشند، دارند.
یک یا دو مورد از این سؤالات معمولاً شامل پرسش مقدار نوشیدن روزانه قهوه میشود. آن افراد پس از آن برای سالها پیگیری میشوند و مورد پرسش قرار میگیرند. محققان به بررسی این موضوع میپردازند که آیا این مصرف قهوه گزارش شده در ابتدای مطالعه با خطر ابتلا به بیماری در آینده مرتبط است یا خیر.
مشکل اینجاست که این نوع مطالعه دارای نقاط ضعف زیادی است. مردم در گزارشی که چقدر میخورند و چه مقدار مینوشند دقیق نیستند. صدها مطالعه علمی این موضوع را نشان میدهد.
گزارش افراد بسته به فصل متفاوت است و بستگی به میزان مصرف اخیر آنها دارد، بسته به اینکه از آنها خواسته میشود در مورد کدام غذا صحبت کنند متفاوت است. یک نظرسنجی گاه به گاه، معمولاً مبنای خوبی برای دانستن میزان غذای مردم در روز نیست. (آیا میتوانید به یاد بیاورید که هفته گذشته چه خوردهاید؟ هفته قبل چطور؟).
متأسفانه، ما هیچ روش عملی دیگری برای به دست آوردن این اطلاعات نداریم، بنابراین این مطالعات بزرگ مجبور به پذیرش این موضوع هستند که، حتی با اصلاحات آماری پیچیده، ممکن است به درستی میزان قهوه مصرفی مردم را اندازه گیری نکنند. مردم تخمین میزنند که چقدر قهوه مینوشند و دقیق نمیدانند.
این مطالعات همچنین اطلاعات محدودی در مورد علت و معلول به ما میدهد. میتوانیم با اطمینان کامل بگوییم که نوشیدن قهوه به مقدار متوسط، که معمولاً حدود دو تا سه فنجان در روز تعریف میشود، بیشتر از ننوشیدن قهوه یا نوشیدن مقدار زیادی از آن، برای سلامتی مفید است. اما، حتی در نظر گرفتن دادههای گزارششده، لزوماً به این معنی نیست که قهوه باعث سلامتی بیشتر میشود. قهوه در کنار دیگر فاکتورها تأثیر دارد. شما نمیتوانید سیگار بکشید، چاق باشید، ورزش نکنید، غذای چرب بخورید و انتظار داشته باشید که قهوه معجزه کند.
در بسیاری از این مطالعات، اینگونه نیست که اطلاعات مفیدی را در مورد اینکه آیا قهوه باعث فوایدی میشود یا خیر به ما دهد. بلکه فقط به این معناست که افرادی که مقدار متوسطی قهوه مینوشند به طور متوسط از جهات مختلف، کمی سالم تر از افرادی هستند که یا اصلا قهوه نمینوشند و یا مقدار خیلی زیادی قهوه مصرف میکنند.
مطالعات مداخلهای وجود دارد که به قهوه و طیف وسیعی از نتایج سلامتی میپردازند. اینها مطالعاتی هستند که در آن به افراد قهوه یا دارونما داده میشود و پس از چند هفته پیگیری میشود تا ببینند چه بلایی سر سلامتی آنها آمده است. اما بررسیهای بزرگی که این مداخلات را تجزیه و تحلیل میکنند نتوانستند فواید (یا مضرات) برای سلامت قلب پیدا کنند. برخی از مضرات کوتاه مدت برای افراد مبتلا به دیابت وجود دارد، اگرچه این مورد تا حدی توسط تحقیقات دیگر مورد اعتراض قرار گرفته است.
بنابراین: با اطمینان میتوان گفت افرادی که چند فنجان قهوه در روز مینوشند به طور متوسط کاملاً سالم هستند. چیزی که نمیتوانیم با اطمینان بگوییم این است که آیا قهوه تفاوت ایجاد میکند یا عوامل دیگری دخیل هستند. وقتی ما واقعاً قهوه را به افرادی در محیطهای بالینی کنترل شده میدهیم، شواهد زیادی وجود ندارد که نشان دهد این قهوه برای سلامتی آنها مفید است.
دادههای زیادی وجود ندارد که نشان دهد قهوه فواید سلامتی دارد، اما هیچ دادهای هم وجود ندارد که نشان دهد قهوه مضراتی برای سلامتی دارد. در واقع، اگر به کل طیف تحقیقات علمی درباره قهوه به عنوان یک کل نگاه کنید، چیزی که تمایل به مشاهده آن دارید این است که در مقادیر متوسط، قهوه اساساً خنثی است.
مطمئناً شواهدی وجود دارد که نشان میدهد مقدار زیادی قهوه برای شما مضر است، و اگر روزانه ۸ تا ۱۰ فنجان مینوشید باید آن را کاهش دهید. این مقدار قهوه حداقل ضرری که داشته باشد تأثیر بد بر کیفیت خواب شماست.
اما اگر قهوه نمینوشید، واقعاً نیازی نیست شروع به مصرف آن کنید، مگر اینکه واقعا بخواهید و آن را دوست داشته باشید.
منبع: slate.com