اولویت اصلی دولت در بودجه ۱۴۰۴ برقراری ثبات اقتصادی است

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما در برنامه میز اقتصاد شبکه خبر با حضورآقای قاسمی معاون اقتصادی سازمان برنامه و بودجه-آقای طاهری نماینده مجلس شورای اسلامی (ارتباط تلفنی) موضوع  اصلاح ساختار و انضباط مالی در بودجه ۱۴۰۴ بررسی شد.

مجری : امروز صبح با حضور رئیس جمهور محترم لایحه بودجه سال آینده به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده، آقای پزشکیان گفتند امروز در تدوین لایحه بودجه ۴ اصل را در نظر گرفتند یکی دقت در اجرای قانون برنامه هفتم که یکی از شعار‌های اصلی و محوری دولت آقای پزشکیان است، عدالت محوری و حمایت از محرومان، تقویت بنیه دفاعی با توجه به شرایطی که در منطقه وجود دارد و توجه به رشد اقتصادی و کاهش تورم، این مهم‌ترین محور‌هایی است که برای بودجه در نظر گرفته شده است. طبق چیزی که تا الان گفته شده یکی از مهمترین ویژگی‌هایی که بودجه سال آینده دارد این است که برای اولین بار در بودجه ۱۴۰۴ همه موارد فرا بودجه‌ای از جمله منابع و مصارف، هدفمندسازی یارانه‌ها که اگر خاطرتان باشد همیشه دو قسمتی بود و بخشی که درآمد‌ها تحقق می‌شد تا آن اتفاق‌ها می‌افتاد همیشه بحث تبصره به مشکل می‌خورد این اتفاقات برطرف شده یک پارچه شده طبق چیزی که عنوان شده شفاف شده و در بخش منابع و مصارف هم درج شده است، یک دیگر از ویژگی‌هایی که بودجه سال آینده دارد این است که بودجه عمرانی ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است. 

سوال: آقای قاسمی مهم‌ترین فرقی که می‌توانیم بین بودجه سال آینده و بودجه‌ای که در سال جاری شاهد آن هستیم اگر بخواهیم تفاوت و تمایزی از جهت اینکه به هر حال دولت تغییر کرده، رویکرد‌ها تغییر کرده، مهمترین ویژگی‌ها و تغییراتی که بودجه داشته نسبت به سال گذشته چه بوده است؟
 قاسمی: من اول این نکته را عرض کنم زمانی که راجع به بودجه صحبت می‌کنیم داریم راجع به عالی‌ترین سند گفتگو بین دولت و ملت صحبت می‌کنیم، راجع به اینکه اولویت‌ها چیست، وضعیت مسائل کشور چیست و راه حل‌ها چیست. نکته دوم هم این است که می‌دانید فاصله کوتاهی بین شکل‌گیری دولت و تقدیم لایحه بودجه وجود داشت یعنی تنظیم و تقدیم لایحه بودجه و بار‌ها ما از آقای دکتر پزشکیان شنیدیم که ایشان راجع به بسیاری از مشکلات نظام سلامت، نظام آموزشی، وضعیت بازنشستگان، طرح‌های عمرانی، نظام حقوق و دستمزد نقد‌هایی داشتند، اما حقیقت این است در این فرصت کوتاه نمی‌شد همه اصلاحات را انجام داد بنابراین این هم نکته دوم، اما من در پاسخ به پرسش جنابعالی می‌گویم که دقیقاً چه کاری انجام شده و به این ترتیب تیم اقتصادی دولت اولین کار را این قرار داد که طی همین مدت کوتاه به موقع بخش اول بودجه را که امروز اول آبان است طبق قانون باید تحویل می‌داد تقدیم مجلس محترم شورای اسلامی کند، گزارش خوبی که پخش شد ارقام کلی بودجه را گفتند در هزینه‌ها، اعتبارات هزینه‌ای حدوداً ۴۵ درصد رشد کرده، در اعتبارات عمرانی حدوداً ۴۰ درصد و در بازپرداخت بدهی‌های دولت حدوداً ۲۰ درصد که بعدا ماهیت این ارقام را خدمتتان را توضیح می‌دهم، بهترین راهی که می‌شود بودجه را تحلیل کرد این است که بگوییم ارقام امسال چیست، عین یک خانوار الان چقدر شما هزینه می‌کنید، برای سال بعد چقدر، طبیعتاً باید دید که هزینه‌های واجب چیست و چقدر منابع در اختیار است.
 سوال: این خانواده چه قدر هزینه‌اش سال بعد بیشتر خواهد شد؟
 قاسمی: در اعتبارات هزینه‌ای حدوداً ۱۱۰۰ هزار میلیارد تومان هزینه بیشتری خواهد کرد. عمده این هزینه‌ها با همین تصمیمی که دولت گرفته راجع به حقوق‌ها، ۲۵۰ همت هزینه اضافی حقوق نسبت به ۱۴۰۳ است، ۱۸۰ همت مستمری‌های بازنشستگی باید نسبت به امسال تغییر کند، ۱۵۰ همت سود اوراق اضافه می‌شود، ۷۵ همت هزینه اضافه‌ای که باید به دارویار پرداخت شود و ۵۵ همت هزینه متناسب سازی حقوق بازنشستگان اضافه می‌شود و به این ترتیب حدود ۸۰ درصد همین از این هزار و ۱۰۰ همتی که اضافه شده مربوط به اینها است.
 سوال: ما در سال‌های مختلف شاهد بودیم که مسئولین سازمان برنامه و بودجه یا مسئولینی که در دستگاه‌های اجرایی دیگر کار می‌کنند گله مندی می‌کنند از اینکه مثلاً عددی که در بودجه آمده با عددی که نیاز داریم خیلی متفاوت است، یعنی مثلاً الان شما برای همسان سازی می‌گویید ۵۵ همت
 قاسمی: مازاد بر پارسال 
سوال: بله مازاد بر پارسال، می‌گویید ۵۵ همت زیاد می‌کنیم ولی در دل کار که می‌رویم می‌پرسیم کار چرا انجام نمی‌شود مثلاً می‌گویند به جای ۵۵ همت باید ۶۵ همت انجام می‌شد، من در صحبت‌های آقای پورمحمدی هم دیدم عنوان کردند به اینکه بودجه امسال اعداد واقعی‌تر است تفسیر این چیست؟ آیا مثلاً بودجه‌ای که الان نوشته شده واقعی‌تر است، منظور این است که بودجه سال قبل مدل دیگری نوشته می‌شد، غیر واقعی بود؟ عدد‌ها به چه صورت بود؟
 قاسمی: یکی از تفاوت‌های مهمی که بودجه ۱۴۰۴ دارد این است که ارقام واقعی دیده شده است امسال که داخلش هستیم برای موضوع مثلاً فرض کنید گندم چیزی که در بودجه پیش بینی شده بود در نهایت ۱۵۵ همت بود در حالی که هزینه‌ای که تا امروز پرداخت شده و خبر خوبی که صبح داده شد این است که تمام مطالبات گندمکاران تا فردا بلا استثنا پرداخت خواهد شد، چیزی که پرداخت شده ۲۱۱ همت پرداخت شده است. برای سال آینده دقیق محاسبه شد و ۲۵۰ همت گذاشته شد.
 سوال: یعنی در سال آینده در چنین روز‌هایی ما با هم این گفتگو را نخواهیم داشت که بودجه برای گندمکاران این مقدار در نظر گرفته شد، ما مثلاً چیزی بیش از این باید هزینه کنیم؟
 قاسمی: بله، یا برای موضوع دیگری مثل هزینه‌های اجتناب ناپذیر، بیمه سلامت، موضوع مربوط به مستمری بنیاد شهید، غذای دانشجویان و ... در این رقم ۵۱۱ همت مستقیم پیش بینی شد، رقم واقعی است و الی آخر، در حقیقت مجموع آن فرقی که بودجه ۱۴۰۴ خواهد داشت همین است که ارقام واقعی دیده شده و اتفاقاً به همین خاطر هم بود که آن جمله مهمی که ایشان فرمودند که استجازه‌ای که از مقام معظم رهبری گرفته شد خیلی شفاف اگر بخواهیم ببینیم چرا این نتیجه حاصل شد که راهی در کم هزینه‌تر از این وجود ندارد، این بود که موقعی که منابع و مصارف بودجه در ستاد بودجه تنظیم شد یک عدم تعادل تقریباً هزار هزار همتی وجود داشت، اینجا سیاستگذار بود که انتخاب کند که می‌خواهد چه کار بکند.
 سوال: منظورتان همان کسری است؟
 قاسمی: عرض می‌کنم این کسری الان دیگر وجود ندارد برای همین عرض کردم در مرحله تدوین بودجه داریم صحبت می‌کنیم، هزار هزار میلیارد تومان عدم تعادل یعنی هزینه‌ها بیش از منابع بود بحث این بود که کم هزینه‌ترین راه برای جبران این چیست؟ دولت می‌توانست مانند سال‌های پیش بیاید ارقام را غیر واقعی بدهد، می‌توانست یک بخشی را دست کند در جیب مردم بردارد بنگاه‌ها و ... یعنی همان ارقامی که فرمودند رشد‌های بسیار بالای مالیاتی و غیره، اما دولت این کار را نکرد سعی کرد این واقعیت را با سطوح مختلف سیاست گذاری در میان بگذارد و در نهایت بخش مهمی از این به آن ترتیب جبران شد.
 سوال: الان این ناترازی که در بودجه ۱۴۰۳ وجود دارد چقدر است، یک سری اعداد گفته می‌شود مثلاً ۸۰۵ هزار میلیارد تومان اگر بخواهیم صحبت کنیم دقیقا چقدر است.
 قاسمی: حدود ۸۰۰ هزار میلیارد تومان زمانی که دولت جدید مستقر شد، مشخص شد که اینها یا منابع بیش برآورد شده که امکان‌پذیر نیست یا مصارف کمتر از حد که مثالش را خدمتتان زدم گندم و ... و نتیجه این شد که در نهایت یا دولت باید اصلاً اعتبار عمرانی نمی‌داد یا اینکه در همین جا تصمیم گرفته شد و آن استجازه گرفته شد بخشی از این کسری از طریق استقراض از صندوق توسعه ملی و بخشی هم فروش اوراق.
 سوال: اگر به تفکیک بخواهیم صحبت کنیم چقدر است، فرمودید هزار همت ناترازی که وجود داشت درست است؟
 قاسمی: برای ۱۴۰۴ ناترازی حدود هزار تا بود که عملاً با این استجازه‌ای که گرفته شد بخش مهمی از آن نزدیک به نیمی از آن به این ترتیب جبران شد بقیه اش هم قسمتی از آن از طریق اوراق و قسمت‌های دیگرش هم بیشتر توضیح خواهم داد که سیاست‌های اقتصادی مبنای تهیه بودجه چه بوده است.
 سوال: تغییری که بودجه ۱۴۰۴ با بودجه ۱۴۰۳ دارد عنوان شد مشخصا در هدفمندی بحث یکپارچگی که بودجه شاهدش هستیم این چه کمکی می‌کند هم به سیاستگذار و مجری در دولت و هم به مردم چه کمکی می‌کند؟
 قاسمی: وقتی شما چند خزانه داشته باشید یک خزانه همین خزانه بودجه عمومی دولت بود، یک خزانه هدفمندی بود که جدا بود، یک خزانه آن نفت مازادی بود که بخشی از آن مربوط می‌شد به نیرو‌های مسلح، وزارت راه و غیره، تمام اینها الان یکپارچه شده است. فرض بر این است یک، در نظارت بر این موضوع تمام اینها گردش خزانه خواهد داشت، تمام اینها منابع و مصارف به راحتی برای دیوان محاسبات قابل حساب کشی خواهد بود و در مرحله اجرای بودجه که مهمتر است در آن مرحله الان کسری سازمان هدفمندی یارانه در سال ۱۴۰۳ که الان هستیم، چون یک کاسه جدا داشت مجبور بودند از بودجه عمومی بردارند بیاورند اینجا، کاملا به هم می‌ریخت اولویت بندی منابع و مصارف، یعنی شما آماده کرده بودید پول بدهید به طرح‌های عمرانی یکباره سازمان هدفمندی می‌گفت پول ندارم مجبور بودید از عمرانی بردارید پول را بیاورید در جاری یا غیره، اما این کمک می‌کند به همین مرحله اجرای بودجه و یکی از نکاتی که الان اهمیت دارد این است که قبل از شروع سال انشاالله بعد از اینکه مجلس محترم کلیات بودجه را تصویب کردند سازمان بلافاصله وارد برنامه‌ریزی هزینه می‌شود الان ما تا حدودی این کار کرده‌ایم معنی آن این است که این استجازه‌ای که گرفته شده و منابعی که وارد بودجه شده قرار شده بخش مهمی از منابعی که مربوط می‌شود به استقراض از صندوق، در ۴ ماهه اول سال به طرح‌های عمرانی تزریق شود، بنابراین این برنامه‌ریزی هزینه دقیقاً کمک می‌کند به یعنی آن یکپارچگی بودجه کمک می‌کند به این برنامه‌ریزی هزینه و کمک به رشد اقتصادی کشور.
 سوال: با توجه اینکه کلیات را با هم صحبت کردیم، با توجه به اینکه ما هم شرایط تورمی بالایی داریم تجربه می‌کنیم هم به لحاظ رکودی خیلی وضعیت مطلوبی نداریم اگر بخواهیم تفسیر کنیم این بودجه‌ای که نوشته شده باید بگوییم انقباضی است، انبساطی است، رویکرد دولت در بودجه نویسی چه بوده است؟
 قاسمی: اولاً بودجه بر مبنای یک تحلیل اقتصادی نوشته شد، سال‌ها بود که گزارش اقتصادی سال همراه بودجه تقدیم مجلس نمی‌شد و تهیه نمی‌شد در حالی که الان گزارش اقتصادی سالانه تهیه شده و تقدیم مجلس شده است. طبق این گزارش این نکته که بودجه سه هدف عمده داشت، هر بودجه‌ای، تحریک رشد اقتصادی، دوم ایجاد ثبات و سوم بهبود توزیع درآمد و کمک به اقشاری که یک مقدار فقیرتر هستند. از بین این سه، دولت مجبور بود که اولویت بندی داشته باشد اولویت اصلی بودجه ۱۴۰۴ برقراری ثبات اقتصادی است، بعد کمک به توزیع درآمد و رشد اقتصادی یعنی این بودجه، بودجه‌ای است که قرار نیست هیچ سیاست شوک واری را به بخش تولید و بخش خانوار وارد کند، مثلاً زمانی که شما بودجه ۱۴۰۳ را می‌بینید یکباره می‌بینید بیش از ۶۰ درصد مالیات‌های افزایش پیدا کرد، اما اینجا می‌بینید که فقط به اندازه تورم، این دقیقاً همون سوالی است که شما فرمودید این بودجه انبساطی، انقباضی است دارم به آن پاسخ می‌دهم، به اندازه تورم یا کمتر یا همان حدود افزایش پیدا کرد یا راجع به بحث حقوق‌ها کاری که انجام شد این بود که دولت بیاید درست است ضریب حقوق را ۲۰ درصد اضافه کند، اما بعداً از طریق اعتباراتی که برای قانون جوانی جمعیت گذاشته و متناسب سازی هم در بخش کارکنان و هم در بخش بازنشستگان کمک کند یا این که اگر دارد در بخش کارگری صحبت می‌کند حداقل حقوقی که بعد از آن مشمول مالیات می‌شود را دو برابر می‌کند به این ترتیب فرض بر این شد که یک مجموعه‌ای سیاست‌های سازگار بیاید یا راجع به بحث بنگاه‌ها، در بخش بنگاه‌ها هیچ کدام از فرمول‌های پایه‌ای مربوط به نرخ خوراک، مربوط به قیمت سوخت و ... هیچ کدام قرار نیست تغییر جهش واری کند و به این ترتیب فرض بر این بود که می‌شود کمک کرد ضمن این که به جز این کمک‌هایی هم در بخش مالیات‌ها شده است.
 سوال: ممنون، ارتباط ما با آقای طاهری نماینده محترم مجلس شورای اسلامی برقرار شده، آقای طاهری بفرمایید از نظر شما به عنوان یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی ارزیابیتان از بودجه‌ای که دولت تقدیم کرده چیست و مهمترین ویژگی‌های آن را در چه می‌بینید؟
 طاهری: بودجه نسبت به سال‌های قبل و چند سال قبل اگر بخواهم مقایسه‌ای در این چهار پنج سال بکنم خیلی تفاوت آنچنانی ندارد یعنی شما در نظر بگیرید بودجه‌ای مثلاً مجموع عددهایش را ضرب کنید مثلاً در یک و سه دهم، در کل می‌گویم می‌خواهم یک تصویر کلی بگویم بله چند کار مثبت انجام شده مثلاً بودجه‌ای که معمولاً دولت‌ها می‌دادند یک عدد داشت می‌گفتند سقف بودجه ولی داخل تبصره و داخل جداول عدد‌هایی بود که عملاً جزو سقف بودجه نبود ولی جزو بودجه بود مثلاً برای هدفمندی هزار میلیارد برای هدفمندی است ولی مثلاً در سقف بودجه نبود یا مواردی مثل این کم نبود برای مثلا بدهی‌هایی که به صندوق‌ها بود، برای بنیه نظامی اینها تجمیع شده و شفاف یک عدد مشخص است ولی در کل تغییر و تحول چشمگیر قابل مقایسه‌ای باشد که برخلاف نظری که مانع تورم بشود من ندیدم.
 سوال: انتظار شما از بودجه چه بود که محقق نشد که می‌فرمایید یعنی انتظار داشتید که بودجه چه تغییر ویژه‌ای داشته باشد؟
 طاهری: مهمترین چیز اگر کسی بخواهد بگوید من بودجه خوبی آوردم باید بگوید تراز عملیاتی‌اش به چه صورتی است، یعنی هزینه‌های اجتناب ناپذیر شاغلین که حدوداً امسال مثلاً با اوراقی که باید پاس کند یعنی وقتش رسیده نزدیک به ۳۱۰۰ همت است، این هزینه‌ها را بتواند با یک درآمد‌های ثابت و پایداری تامین بکند یعنی مالیاتش، گمرکش، حقوق دولتی معادنش از جا‌های مختلفی که درآمد دارد بگوید درآمد هزینه ام می‌خواند اگر اینها با هم نخواند مجبور است برود سراغ کار‌هایی که خود اینها تورم زا است.
 سوال: خوب این را که عنوان کردند یعنی ترازی را گفتند هزار همت بوده که نیمی را با اوراق و نیمی را از طریق استجازه‌ای که گرفتند.
 طاهری: الان سقف اوراق را دقت کنید مثلاً یک دفعه حجم زیادی به اوراق آمده نزدیک هزار مثلاً ۹۰۰ هزار میلیارد تومان یعنی فقط عدد بسیار بزرگی آنجا آمده در عین حالی که نفت ما که خیلی رشد ندارد، اینکه ما مالیات را کم رشد دادیم اگر پایه مالیاتی را بالا ببریم حرف میهمان عزیز درست بود که می‌تواند گرانی و تورم بیاورد ولی اگر بدون اینکه پایه مالیاتی جدیدی تعریف کنیم، درآمد مالیاتی اضافه‌تری ایجاد کنیم یعنی فرار مالیاتی، یعنی کامل کردن سامانه مودیان و پایانه فروشگاهی و اتفاقاتی که باید بیفتد. ما در تمام ادوار مدیران مالیات در تمام دولت‌ها تقریباً عددی را دارند که دو برابر باید بیشتر از آن چیزی که مالیات می‌گیریم، بگیریم و فرار مالیاتی داریم. این هنر نیست من بگویم به اندازه تورم مالیات را بالا بردم، به اندازه تورم مالیات را بالا ببریم یعنی انگار که نبردیم بالا یعنی همین امسال، من باید حتماً جا‌هایی که فرار مالیاتی است و نتوانستم آنها را بگیرم با شفاف کردن از طریق سامانه‌ها این کار را انجام بدهم که اینها متاسفانه در بودجه نیست ولی اینکه مثلاً بخشی از بدهی بانک‌ها را دولت قرار است بدهد که همه این‌ها با اوراق است ولی باز بهتر از این است که سال‌های قبل دیده نمی‌شد، یک بخشی از بدهی صندوق اینها دیده شده ولی در نهایت بخواهم بگویم خیلی تفاوت ماهوی با سال‌های قبل ندارد یعنی خیلی نمی‌توانیم بگوییم، همچنان حدود ۲۲۰۰ تا درآمد پایدارش است، حدود ۵۵۰ تا را از نفت می‌خواهد دولت بدست بیاورد، مابقی را یا فروش اموال است یا فروش اوراق، معمولا هم فروش اموال و سهام محقق نمی‌شود سال‌های سال است و این بار عموما می‌افتد روی اوراق که امیدوارم انجام شود.
اگر بخواهیم برای بودجه سال‌های بعد یک کار تحولی کنیم باید حداقل دو کار انجام دهیم، یک، حتما رشدمان در تولید نفت را بالا ببریم الان حدود یک و هشت دهم میلیون بشکه در روز است بتوانیم این را افزایش بدهیم البته با قانونی که در برنامه هفتم آمده که صندوق توسعه هم بتواند سرمایه گذاری کند فکر می‌کنم انشاالله به زودی حدود ۳۰۰ هزار بشکه ظرفیت اضافه شود ولی عدد کمی است بحث بعدی هم این است که در درآمد‌های پایدار با تکمیل سامانه مودیان و پایانه فروشگاهی بتوانیم درآمد پایدار ثابتمان را از محل فرار‌های مالیاتی تامین کنیم.
سوال: الان فرآیند در مجلس به چه صورت خواهد شد برای تصویب بودجه؟
طاهری: مهمترین چیز در واقع کلیات بودجه است که تا ۵ روز کاری باید کلیات مشخص شود امروز تلفیق در کمیسیون‌ها رای گیری شد اعضای کمیسیون تلفیق از هر کمیسیون سه نفر، کمیسیون بودجه نه نفر تعیین می‌شود تا ۵ روز باید کلیات بودجه مشخص شود، اگر این تائید شود دیگه بقیه اش در جزئیات است این عدد یک مقدار جابجا شود، حول و حوش هفت، هشت درصد، ده درصد ممکن است جابجا شود یک سری احکام انضباطی و این ها، اگر بعد از ۵ روز کلیات تصویب شد می‌توانیم بگوییم تقریبا تکلیف بودجه ۱۴۰۴ مشخص شده است.
سوال: ممنون از شما آقای طاهری، آقای قاسمی اگر پاسخی دارید بفرمائید. 

 قاسمی : ببینید عددی که ایشان فرمودند راجع به بحث اوراق که عددش درست بود یعنی اینکه واگذاری دارایی‌های مالی در حقیقت هزار و ۳۸۰ همت آمده، اما دقت بفرمایید که این عدد به این معنا نیست که دولت می‌خواهد این قدر اوراق در بازار بفروشد، چون این نکته خیلی خیلی مهم است در حقیقت دولت سال ۱۴۰۴ به اندازه ۵۰۰ همت اصل و سود اوراقی که سر رسید می‌شود همان مقدار را خواهد فروخت بنابراین اتفاقا یک خبر این است که دولت تأمین مالی اضافی از بازار نخواهد کرد برخلاف سال‌های قبل.
سؤال: یعنی دقیقا چه کاری نمی‌کنید؟
قاسمی: حالا چه کاری نمی‌کنیم اینکه ما هر منابع در اقتصاد ثابت است دیگر اگر دولت بردارد یعنی بخش خصوصی دیگر نمی‌تواند بردارد در دولت به همان اندازه که پس می‌دهد به همان اندازه هم منتشر می‌کند بنابراین نمی‌خواهد سال هزار و چهارصد و چهار برود جایگزین بخش خصوصی در تأمین منابع بشود و این می‌تواند حتما روی نرخ سود اثر در کاهشش اثر مثبت داشته باشد، نکته دوم این است که بخشی از این اوراقی که گذاشته شده اینجا مربوط به حکم برنامه هفتم می‌شود به این معنا که دولت از این پس نه تنها دیگر از طریق فروش اوراق نمی‌رود جایگزین بخش خصوصی بشود بلکه حتی منابع بانکی را اگر بخواهد استفاده بکند باید به اندازه همان مقداری که تضمین می‌دهد به نظام بانکی به همان اندازه اوراق بدهد ببینید برای اینکه بینندگان محترم کاملا روشن بشود برای شان قبلا دولت یک نامه می‌نوشت می‌گفت که بانک ایکس شما پول بده به گندم کارها.
سؤال: از شبکه بانکی تأمین بشود.
قاسمی: حالا دیگر این کار ممنوع است طبق برنامه هفتم در حقیقت آن پولی که آن بانک می‌داد برای به گندمکاران معنی آن این بود که دیگر به بنگاه‌ها نمی‌توانست بده در حقیقت دولت جایگزین بخش تولید شده بود، اما الان چه کار می‌کند؟ دولت باید به اندازه همان تضمینی که می‌خواهد اوراق بدهد به بانک بخشی از این ۱۳۸۰ هم مربوط به پس تضامینی است که مربوط به این جور موارد می‌شود و در نهایت قسمت سوم اوراقی که اینجا آمده مربوط میشه به اصطلاح آن بخشی از اوراق که می‌خواهد برود افزایش سرمایه بانک‌ها بشود و آقای مهندس هم اشاره کردند بنابراین من خواهشم این است، چون این عدد مهم بود و ممکن بود اثر منفی داشته باشد پس این سه جزء دارد که توضیح دادم و اتفاقا این نوع حرکت دولت می‌تواند منجر به این بشود که ما در بازار پول انضباط برقرار کنیم که خودش یک عامل کاهش تورم است.
سؤال: فکر می‌کنید که حالا، چون اشاره کردید به تورم یعنی هدف گذاری که تا پایان سال برای تورم صورت گرفته با همه اتفاق‌هایی که دارید کمک می‌کنید با کمکی که بانک مرکزی می‌کند و وظایفی که دارد به چقدر کاهش پیدا بکند؟
قاسمی: منظورتان ۱۴۰۳ است یا ۴؟
سؤال: برای ۴.
قاسمی: برای بودجه ۱۴۰۴ هست ببینید اگر ما هیچ کاری نمی‌کردیم در به لحاظ سیاستی آن چیزی که مدل‌های اقتصادی پیش بینی می‌کنند همان حول و حوش سی درصد برای ۱۴۰۴ پیش بینی می‌شد.
سؤال: یعنی در کانال ۳۰؟
قاسمی: بله در گزارش اقتصادی ما با هیچ کس تعارف نکردیم یعنی این دولت از اول آن گفت شفافیت در گزارش اقتصادی پیش بینیمان راجع به متغیر‌های اقتصادی سال ۱۴۰۴ آوردیم، اما اما اتفاقی که در حقیقت افتاده عرض کردم بودجه ۱۴۰۴ شاید به لحاظ عددی نتوانیم بگوییم انبساطی است انقباضی هم که نیست خنثی است به لحاظ عددی، اما به لحاظ سیاست‌های اقتصادی سیاست‌های عمدتا کاهنده تورم است که آنجا فرض بر این هست اگر که ما ان شاءالله از امروز تازه کار شروع شده این سیاست مالی دولت است طبعا سیاست پولی، سیاست ارزی در حیطه بانک مرکزی و سیاست تجاری در حیطه وزارت صمت و وزارت اقتصاد باید بیایند کمک این و ما امید داریم که وارد کانال ۲۰ درصد بشود تورم در سال ۱۴۰۴ با این سیاست‌ها جزئیات که خواستید بعدا توضیح بدهید.
سؤال: ان شاءالله اشاره کردید که حالا تورم و سیاست‌هایی که در نظر گرفتید برای تولید و اشتغال بودجه چقدر در نظر گرفته و چقدر کمک کننده است به وضعیتی که در آن هستیم؟
قاسمی: اولین مورد آن نکته‌ای بود که فقط تیتر آن را یک بار تکرار می‌کنم که ان شاءالله فرض بر این هست که ما در چهار ماهه اول سال ۱۴۰۴ بخش مهمی از اعتبارات عمرانی که الان خوشبختانه دیگر از یک منبع مطمئنی تأمین شده تزریق بشود به طرح‌های عمرانی، این اولین سیاست دولت است دومین سیاست این است که دولت این نکته‌ای که جناب آقای مهندس طاهری فرمودند دقت بکنید ما اینکه فقط بگوییم که یک عدد به اصطلاح داریم تورم به همان میزان هست و مالیات هم به همان میزان این به اصطلاح باید تدقیق بشود تدقیقش هم این است که دولت ۵ درصد نرخ مالیات بر سود را کاهش داده که البته ۱۴۰۳ هم هست علاوه بر آن دقت بفرمایید تمام شرکت‌های بورسی و فرابورس که در بخش تولید هستند آنها اگر سودشان را ببرند صرف افزایش سرمایه بکنند نرخ اصابت مالیاتی شان صفر است پس ببینید با نرخ صفر دارد محاسبه می‌شود تمام بنگاه‌هایی که در بورس و فرابورس در بخش تولید هستند نرخ به اصطلاح مالیات شان این خیلی اقدام بزرگی است.
سؤال: این از چقدر به صفر رسیده است؟
قاسمی: اگر ۲۰ درصد بود دیگر، اینها کامل صفر شده طبق قانون که به مجلس محترم تصویب کرد و دولت نعل به نعل در حقیقت قرار است اینجا رعایت بکند قانون به اصطلاح که مربوط به تأمین مالی تولید و سرمایه گذاری می‌شد یک تصمیم دیگری که گرفته شده در بخش تولید مربوط می‌شود حمایت از بخش کشاورزی تولید بخش کشاورزی در داخل که تعرفه واردات افزایش پیدا کرده و آن قرار است بیاید صرف حمایت از تولید داخل بشود در بحث تولید و اشتغال که قبلا در تبصره ۲ می‌آمد منابع کافی در نظر گرفته شده که این صرفا برای بنگاه‌های کوچک و متوسط هست که این هم می‌تواند کمک بسیار بزرگی بکند به این موضوع و مهمتر از همه اینها این است که ما ان شاءالله فرضمون این هست که بر مبنای تحلیلی که از اقتصاد داریم راه نجات اقتصاد ایران که خوشبختانه آقای مهندس طاهری هم اشاره فرمودند افزایش تولید هست ما آمدیم از طریق صادرات داریم این را تحریک می‌کنیم در سال ۱۴۰۴.
سؤال: به جز این نکاتی که فرمودید در حوزه مالیاتی می‌خواهید کمک بکنید در حوزه حقوق ورودی کالا‌ها و اینها هم مثل اینکه تسهیلاتی در نظر گرفتید آنها را هم می‌فرمایید ؟
قاسمی: بله ببینید طبق قانون اگر که ما به اصطلاح می‌خواستیم مر قانون را رعایت بکنیم باید نرخ حقوق ورودی ۴ درصد می‌شد برای ماشین آلات، خطوط تولید، مواد اولیه و تجهیزاتی که در خطوط تولید استفاده می‌کنند که این به دو درصد کاهش پیدا کرد که به اصطلاح بتواند کمکی به این موضوع باشد.
سؤال: یک نکته‌ای که وجود دارد این هست که تو پرداخت‌ها ما یک مبحثی خیلی جا‌ها صحبت می‌کردیم راجع به انضباط بخشی به بودجه، پرداخت به ذی نفع نهایی این را هم بفرمایید در این حوزه دولت چه کار‌هایی کرده چه برنامه‌هایی دارد برای اینکه خیلی تأکید من دیدم در هم در صحبت‌های آقای رئیس جمهور هم آقای پور محمدی که این بودجه‌ای که نوشته شده شفافیتش حالا بحث کردیم بحث انضباط بخشی بیشتر از قبل در نظر گرفته شد این تفاوتش با ۱۴۰۳ چی هست در بخش انضباط بخشی؟
قاسمی: ببینید یه اتفاق خیلی جالب است به دلیل اینکه این شبکه اطلاعات بودجه به هم وصل نبود ما شاهد این بودیم که پولی در دستگاه‌ها رسوب پیدا کرده بود در بعضی از دستگاه ها، اما دولت برای پرداخت بقیه هزینه هایش منابعی نداشت یعنی یک جا در حساب‌های بانک پول بود و پرداخت نشده بود هنوز و گزاف هم بود.
سؤال: حساب‌های خزانه دیگر؟
قاسمی: خیر بجز حساب‌های دستگاه‌ها حساب‌های دستگاه ها، الان کاری که انجام شد قرار بر این شد که دستگاه‌ها همراه با کاری که خزانه و کاری که سازمان برنامه و بودجه خواهد کرد پرداخت به ذی نفع نهایی را انجام بدهند یعنی اینکه بلافاصله که هزینه.
سؤال: مشخصا در کجاها؟
قاسمی: در حوزه سلامت، در حوزه آموزش اینجا ذکر شده که حداقل ۶۰ درصد این هزینه‌ها به این ترتیب پرداخت بشود.
سؤال: در ۱۴۰۳ چقدر بود این ۶۰ درصد؟
قاسمی: این در ۱۴۰۳ اصلا نبود در ۱۴۰۴ البته ذی نفع نهایی همیشه مطرح بوده بخشی‌هایی از آن هم انجام می‌شده، اما الان سازمان سامانه هایش را تکمیل کرده سامانه هایش اتصال پیدا کرده به خزانه و از این پس قرار است که علاوه بر این مورد که موجب می‌شود دیگر رسوب پول در دستگاه‌ها نباشد و مستقیم به ذی نفع نهایی پرداخت بشود که اتفاقا بخشی از آن به نفع پیمانکاران هم خواهد بود خوب یک نکته دیگر این است که منابع خزانه هم قبلا رسوب پیدا می‌کرد در به اصطلاح بدون پرداخت هیچ سودی در حساب‌های مختلف که قرار شد این‌ها هم به آن سود تعلق بگیرد و دولت از این طریق هم بتواند مولد سازی بکند.
سؤال: آن بحث حساب واحد خزانه که خیلی پیگیری می‌شد در سال‌های گذشته مشخصا یکی از تمرکز‌های دولت سیزدهم بود روی این قضیه آن چگونه پیگیری خواهد شد؟
قاسمی: حساب واحد خزانه که خوشبختانه خیلی پیشرفت کرده، یعنی هست.
سؤال: یعنی تقریبا تمام شد آن کاری که باید زیرساختی انجام می‌شد. 
قاسمی: بله، خوشبختانه آن کار، کار مهمی هم بود که به ویژه در دولت قبل به خوبی پیش رفت، انجام شد و به اصطلاح الان او با کمک آن هست که می‌شود این قدم جدید را برداشت.
سؤال: یعنی کماکان تأکید دولت چهاردهم روی همین موضوع هست که دستگاه‌ها حتما به همین شیوه‌ای که تلاش شد برای آن در حساب واحد خزانه همان کار را ادامه بدهند یا نه؟
قاسمی: بله دیگه هم حساب واحد خزانه مهم هست و هم پرداخت مستقیم به ذی نفع نهایی که بلافاصله می‌تواند انجام بشود.
سؤال: در این بحث شفافیت و انضباط بخشی که داریم صحبت می‌کنیم برای پرداخت بدهی‌های دولت مثلا برای تأمین اجتماعی این‌ها مشخصا چه کاری صورت گرفته که متفاوت باشه از سال‌های گذشته؟
قاسمی: بله اولا عرض کنم که یک به هر حال بخشی از این صحبت‌هایی که امروز داریم می‌کنیم پیشنهاد دولت است و طبیعتا امید داریم که در مجلس محترم تصویب بشود ببینید برای بدهی پرداخت بدهی تأمین اجتماعی و بانک ها، بانک‌ها سال‌ها بود که نبود الان ۲۰۰ هزار میلیارد تومان پیش بینی شده که به بانک‌ها پرداخت بشود با همان روشی که عرض کردم راجع به تأمین اجتماعی هم این تصمیم گرفته شده که صبح هم جناب آقای دکتر پزشکیان فرمودند آقای دکتر پورمحمدی هم رئیس محترم سازمان هم در مصاحبه‌ای که بعد از آن داشتند گفتند پیشنهاد این هست که ما بتوانیم متمرکز کنیم تمام پرداخت‌های بازنشستگی را بر عهده در حقیقت دولت به این ترتیب قرار شده دولت اموال بعد سازمان بازنشستگی و بعضی از حالا اقمارش را یکجا در اختیار سازمان تأمین اجتماعی قرار بدهد که این بیش از طلب سازمان تأمین اجتماعی از دولت است بقیه اش به عنوان طلب دولت منظور خواهد شد یعنی دیگر بلافاصله این خیلی کار مهمی است حالا باید منتظر بحث‌هایی که در مجلس هست بمانیم به این ترتیب دولت یک پیشنهادی داده که نه تنها تمام بدهی‌های تأمین اجتماعی پرداخت می‌شود بلکه رقمی حول و حوش ۱۵۰ هزار میلیارد تومان مازاد بر آن بدهی‌ها هم پرداخت خواهد شد و اینها می‌شود طلب بعدی دولت از سازمان.
سؤال: در صحبت‌های آقای طاهری یک نکته‌ای اشاره کردند حالا بخشی در بخشی که راجع به کمک به تولید و اشتغال و این‌ها صحبت کردیم بحث شد، اما اینکه مالیات را ۳۹ درصد در نظر گرفتید کماکان گفتند این خیلی انگار اصلا مالیاتی گرفته نمی‌شود پاسخ این چی هست؟
قاسمی: یک قدری توضیح دادم ببینید عرض کردم الان ما داریم یک حکم جدید اجرا می‌کنیم تحت این عنوان که عملا تمام آن بنگاه‌های تولیدی که در بورس و فرابورس هستند نرخ مالیاتشان دارد صفر می‌شود اگر سودشون را صرف افزایش سرمایه بکنند پس آن دو تا پایه اصلا یک مقداری با هم قابل مقایسه دیگه نمی‌شود به این راحتی، این یک نکته مهمی است که اینجا باید به آن دقت کرد ضمن اینکه عرض کردم دولت در سال ۱۴۰۴ اتفاقا امید دارد که پایان قانون پایانه‌های فروشگاهی سامانه مؤدیان و ... هم آنها دیگر به مرحله اجرای کامل برسد که فرار مالیاتی را پیشگیری می‌کند و هم ان شاءالله لایحه مالیات بر مجموعه درآمد را که آن هم هدف گیری اش این هست مالیات بر تولید کاهش و مالیات بر پر درآمد‌ها اصابت خواهد کرد آن هم در مجلس تصویب بشود و بتواند آن تحول در پایه مالیاتی که ایشان گفتند را فراهم کند.
سؤال: راجع به مالیات‌ها صحبت کردیم یک نکته‌ای که مالیات امسال در خصوص حقوق بگیر‌ها این است که تقریبا نزدیک به صد درصد شما این معافیت مالیاتی را افزایش دادید جزئیاتش را می‌فرمایید ؟
قاسمی: بله، این یکی از آن سیاست‌های حمایت گرایانه دولت بود، چون ما می‌دانیم بخش مهمی از حقوق بگیران در حدود همین ۲۰ میلیون به پایین حقوق می‌گیرند موقعی که به این ترتیب عملا اتفاقا این جواب آن سؤال قبلیتان هم هست آن چیزی که می‌گویم این دو تا عدد را با هم مقایسه نکنید که پارسال و امسال موقعی که دولت دارد پایه معافیت مالیات بر حقوق را افزایش می‌دهد معنیش این است که بخش مهمی از کارکنان دولت و کارگران، چون حقوق کارگران هم مشمول مالیات می‌شد می‌آمد به خزانه دیگر مشمول مالیات نمی‌شود که این سیاست، سیاست مهمی هست که به اصطلاح دولت علی رغم اینکه می‌دانست که به هر حال بار مالی دارد پذیرفت که.
سؤال: پلکان هایش به چه صورت خواهد شد یعنی از ۲۴ میلیون بیشتر به چه صورت خواهد شد؟
قاسمی: پلکان‌هایی که دیده شد حالا من می‌توانم برایتان در حقیقت این را بخوانم از به اصطلاح ۱۰ درصد، ۱۵ درصد تا ۳۵ درصد این ارقام وجود دارد.
سؤال: یعنی پلکان‌ها خیلی تغییری نکرده نسبت به سال‌های گذشته؟
قاسمی: پلکان‌ها خیر تقریبا همان ۴ ـ ۵ پله‌ای که قبلا بود همان هاست.
سؤال: ولی شما از ۲۴ میلیون شروع می‌کنید حالا تا شما آن را پیدا بکنید افزایش حقوق‌ها را هم می‌فرمایید که به چه صورت خواهد بود برای سال آینده حقوق بگیران منتظر افزایش حقوق چقدری باشند؟ بازنشسته‌ها و بحث مهم همسان سازی که کماکان پیگیرش هستیم؟
قاسمی: این چیزی که به عنوان در حقیقت افزایش حقوق گفته شده در بودجه فرضش این است که آن ضریب افزایش حقوق ۵ به اصطلاح ۲۰ درصد هست، اما موقعی که ما قانون جوانی جمعیت را اضافه می‌کنیم یعنی برای افراد متأهلی که فرزند دارند، دو فرزند دارند، سه فرزند دارند مجموعا موقعی که میانگین می‌گیریم ۲۸ درصد اضافه می‌شود.
سؤال: ولی کف ۲۰ درصد است؟
قاسمی: بله راجع به بازنشستگان هم آن نکته‌ای که به اصطلاح مهم است این است که موقعی که شما افزایش صرف ضریب حقوق می‌گیرید ۲۰ درصد است، اما موقعی که باز قانون حمایت از فرزندآوری و آنهایی که جوانی جمعیت فرزند دارند و به اضافه آن قانون متناسب سازی این تقریبا به اصطلاح و نزدیک ۳۵ درصد می‌شود میانگین، برای بازنشستگان.
سؤال: یک نکته‌ای که چالش وجود داشت بحث پاداش بازنشسته‌ها بود آنها را چگونه در نظر گرفتید؟
قاسمی: ببینید پاداش بازنشستگی که در نظر گرفته شده بود که اتفاقا خیلی اذیت کرد در بودجه امسال در قانون بودجه ۱۴۰۳ بیست و دو همت در نظر گرفته بودند در حالی که الان دولت ۷۵ همت پرداخت کرد بخواهم آن اجازه‌ای که گرفت این یکی از مواردی بود که باید اصلاح می‌شد یعنی آن رقم کم می‌گذاریم در حالی که می‌دانیم. 
سؤال: برای ۱۴۰۴ چقدر شد؟
قاسمی: برای ۱۴۰۴ این شده ۸۵ همت طبق محاسبات که امیدواریم کفایت بکند.
سؤال: یک بحث مهم دیگری که وجود داشت بحث نهضت ملی مسکن ساخت و ساز بود دولت چقدر توجه کرد در بودجه برای اینکه بتواند تقویت بکند این بخش را؟
قاسمی: ببینید عرض کردم بخشی از اینها که برمیگردد در اعداد و ارقام در مرحله دوم بودجه مشخص می‌شود بنابراین الان من واقعا به اصطلاح راجع به این موضوع نمی‌دانم. 
سؤال: یک نکته‌ای که گفته شد امروز در صحبت‌های آقای رئیس جمهور، ما بحث بنزین را داشتیم شاید به ذهن برخی از بینندگان و مردمی متبادر بشود که در بودجه عددی در نظر گرفته شده برای تغییر قیمت بنزین حالا شاید دولت بخواهد تغییری داشته باشد در سیاست‌های توزیعی بنزینش ولی به هر حال این عدد ۸ هزار تومانی که در خصوص بنزین مطرح شد به معنی این است که دولت مثلا می‌خواهد در بودجه تغییر قیمتی در خصوص بنزین داشته باشد به ۸ هزار تومان؟
قاسمی: ببینید حداقل در لایحه بودجه‌ای که الان پیش روی ماست به عنوان بخش اول در سقف منابع عمومی دولت و مفروضات منابع و مصارف ابدا بحث افزایش قیمت بنزین نیست، اما نکته‌ای که آقای رئیس جمهور فرمودند نکته مهمی است آن هم این هست که موقعی که ما فرض کنیم که قیمت نفتی که داریم باهاش بنزین تولید می‌کنیم صفر است فقط قیمت حمل و فروش و ... و ...‌ای که به اصطلاح داریم هزینه تمام شدش می‌شود همین حدود ۸ هزار تومان این سؤال مطرح است آیا دولت باید منابع کشور را صرف واردات بنزین بکند که ۶۰ سنت است یعنی شما آن به مراتب بیش از این می‌شود هر لیتر آن و آن موقع بگوید من بنزین را افتخارم این است بنزین را دارم هزار و ۵۰۰ تومانی می‌دهم ولی پول برای حقوق معلم و پرستار ندارم؟ ببین این سؤال مهمی است که پیش روی هم دولت است هم مجلس که این بنابراین حتما باید در نهایت با یک گونه‌ای همینطور که عرض کردم هیچ شوکی وارد نخواهد کرد بودجه ۱۴۰۴.
سؤال: در عین حال می‌تواند پاسخش این باشد که مثلا خودروی کم مصرف تولید بشود واردات خودرو حالا بحث واردات خودرو را گفتم عددش نسبت به ۱۴۰۳ تغییر کرده چقدر شده برای واردات خودرو؟
قاسمی: بجز آن عددی که در ۱۴۰۳ گذاشته شده بود برای واردات انواع خودروی هیبریدی و ... و غیره، خودروی جانبازان و ... ۲ میلیارد دلار از ارز‌های مبادله‌ای جداگانه گذاشته شده که این بتواند خودروی نو وارد بشود به کشور.
سؤال: یک بخش مهمی از سؤالات طبیعتا حالا باقی می‌ماند، اما یک موضوع مهم بحث یارانه‌ها در بهبود وضعیت معیشتی مردم دولت در بودجه خودش چقدر به این نکته توجه کرده عدد یارانه‌ها تغییری می‌کند مدل پرداخت یارانه‌ها یا خیر؟
قاسمی: خیر هیچکدام از اینها تغییری پیدا نمی‌کند، اما منابع مطمئن برای پرداخت ۱۲ ماه یارانه دیده شده چیزی که در ۱۴۰۳ دیده نشده بود این یک، نکته دوم هم این است که من هم ترجیح می‌دهم که با این جمله خاتمه بدهم پرداخت یارانه افتخار نیست آن چیزی که افتخار است افزایش درآمد سرانه مردم است که آنها را بی نیاز بکند از پرداخت یارانه.
سؤال: پس طبیعتا در سال ۱۴۰۴ با مدل پرداخت یارانه مان تغییری ندارد صرفا به لحاظ منابعی شما منابع پایدارتری در نظر دارید.
قاسمی: در بودجه هیچ پرداختی پیش بینی نشده است.