تعداد کمی از خانمها هستند که تمایلی به انجام سونوگرافی ندارند، آنها نمیخواهند جنسیت جنین را بدانند، اما سونوگرافی فقط به خاطر تعیین جنسیت نیست، بلکه سلامتی جنین را بررسی میکند. در این مطلب با انواع آزمایش روتین بارداری آشنا میشوید.
در این مقاله میخوانید:
وقتی خانم همسایه می فهمد که ۷ ماهه حامله است، بلافاصله می پرسد: سونوگرافی کرده ای؟ دختره یا پسر؟ و وقتی می شنود که خودش نخواسته دختر یا پسر بودن جنینش را تا زمان زایمان بداند، با تعجب اما در حالی که سعی می کند خود را موافق نشان دهد می گوید: بع…. له، چه فرقی می کنه، مهم اینه که سالم باشه!
بیشتر (و نه تمام) مادران دوست دارند بدانند جنینی که در شکم دارند پسر است یا دختر. اما مطمئنا برای همه مادران، سلامت نوزاد آینده شان اهمیت زیادی دارد و این اهمیت به اندازه ای است که حاضرند تحت آزمایش های متعدد قرار گیرند تا سلامت، رشد و تکامل جنین شان در طول بارداری، بررسی شود.
آزمایش روتین بارداری
در اولین دیدار، پزشکتان وزن شما و طول رحم را برای تخمین میزان رشد کودک اندازه می گیرد. فشارخون شما نیز برای غربالگری و تشخیص فشارخون حاملگی ، اندازه گیری می شود.
نمونه ادرار از نظر سطح قند، پروتئین و وجود باکتری در آن بررسی می شود. قند در ادرار زن حامله، علامت دیابت حاملگی است. پروتئین بالای ادرار می تواند نشانگر عفونت مجاری ادراری، بیماری کلیوی یا فشارخون بالا باشد.
سه ماهه اول بارداری
در این سه ماه برای بررسی عوامل خطرزای حاملگی، باید مجموعه کاملی از سابقه پزشکی شما تهیه شود. بنابراین لازم است راجع به مصرف داروها و بیماری های خود به پزشکتان اطلاع دهید. آزمایش هایی که در این دوره سه ماهه برای بررسی سلامت شما و کودکتان انجام می شود، عبارتند از:
آدرس: بلوار آیت الله کاشانی، روبروی پمپ بنزین، ساختمان گلزار، طبقه ۲، واحد ۸
آزمایش خون:
جهت بررسی وجود بیماری سیفلیس، ایمنی نسبت به هپاتیت و سرخجه، تعیین گروه خونی و RH انجام می شود.
اگر شما RH منفی هستید و کودک شما RH مثبت است، ممکن است بدن شما به آن واکنش نشان دهد. این اتفاق نسبتا شایع است و معمولا بدون مشکل اساسی درمان می شود. در شرایط نادری ممکن است کم خونی ایجاد شود.
سونوگرافی جنین:
حتی در هفته پنجم حاملگی می توان سونوگرافی جنین را انجام داد. در این بررسی، تصویری از جنین در حال رشد، به دست می آید.
سونوگرافی از راه مهبل می تواند حاملگی های خارجی رحمی را (وقتی جنین در جایی غیر از رحم رشد کند) نیز مشخص کند.
نمونه برداری از کوریون:
در این آزمایش تعدادی از سلول های جفت بین هفته هشتم و بیستم جنینی برداشته می شوند و از نظر اختلالات ژنتیکی مختلف از جمله نشانگان داون بررسی می شوند.
در نمونهبرداری از کوریون، تعدادی از سلولهای جفت بین هفته هشتم و بیستم جنینی برداشته و از نظر اختلالات ژنتیکی مختلف از جمله نشانگان داون بررسی میشوند.
این آزمایش بطور معمول انجام نمی گیرد بلکه فقط زمانی که سابقه بیماری های ژنتیکی وجود داشته باشد، انجام می شود.
تست اچ. آی. وی (ایدز):
از آنجایی که ایدز یکی از بیماری های است که از مادر به جنین منتقل می شود، برای جلوگیری از انتشار این بیماری، آزمایش آلودگی به ویروس ایدز یعنی اچ.آی.وی انجام می گیرد.
سه ماهه دوم
بین هفته سیزدهم تا بیست و هفتم حاملگی شما باید از پزشک خود انتظار انجام آزمایش های زیر را داشته باشید.
بررسی الکتریکی قلب جنین:
در آغاز هفته بیستم حاملگی ، پزشک می تواند به ضربان قلب جنین با گوشی های خاصی گوش دهد و سلامت کلی جنین را از این طریق بررسی کند. علاوه بر این، ممکن است سونوگرافی جنین برای بررسی پیشرفت رشد جنین نیز انجام گیرد.
آدرس: بلوار آیت الله کاشانی، روبروی پمپ بنزین، ساختمان گلزار، طبقه ۲، واحد ۸
غربالگری سرم خون مادر:
به طور معمول این تست انجام نمی شود. این آزمایش برای کشف نقایص تولد انجام می گیرد تا موارد زیر در سرم خون مادر بررسی شود:
الف) تست آلفا فیتوپروتئین
(AFP) این ماده به طور معمول در کبد جنین تولید می شود. افزایش میزان آن ممکن است بدلیل نقص در نخاع باشد در حالی که کاهش آن نشانگان داون را نشان می دهد.
ب) آزمایشHCG
گنادوتروپین جنین انسانی از جفت ترشح می شود. سطح خونی HCG در ۱۴ هفته اول حاملگی افزایش می یابد. اگر سطح HCG خیلی بالا باشد ممکن است علا مت نشانگان داون باشد.
گنادوتروپین جنین انسانی از جفت ترشح می شود. سطح خونی HCG در ۱۴ هفته اول حاملگی افزایش می یابد. اگر سطح HCG خیلی بالا باشد ممکن است علا مت نشانگان داون باشد.
ج) استریول:
این ماده به وسیله جفت تولید می شود. سطح آن اولین بار در هفته نهم حاملگی قابل اندازه گیری است. کاهش سطح آن می تواند علامت نشانگان داون باشد.
د) مهارکننده آ
یک آزمایش غربالگری جدید یک پروتئین را که جنین و جفت تولید می کنند، اندازه گیری می کند. اگر سطح آن به طور غیر طبیعی بالا برود، علامت، نشانگان داون است.
و) آمنیوسنتز:
اگر نتیجه بررسی سرم غیرطبیعی باشد یا اگر عوامل خطر (مثلا:کاهش حرکات جنین …) وجود داشته باشد، آمنیوسنتز انجام می گیرد.
هـ) مایع آمنیوتیک:
تست تحمل گلوکز (GTT):
پزشک به شما شربت قندی می دهد تا بنوشید و سپس قند خون را در فواصل منظم اندازه می گیرد. این آزمایش نشان می دهد که بدن با چه سرعتی متابولیسم (سوخت و ساز) قند را انجام می دهد. هر بی قاعدگی در این رویه می تواند نشانگر دیابت حاملگی باشد.
سه ماهه سوم
در این دوره بیشتر آزمایش ها انجام شده است. با این وجود بررسی های دیگری برای اطمینان از سلامت کلی جنین و زایمان صورت می گیرد از جمله:
استرپتوکک گروه ب:
این تست خون نشان می دهد که آیا با این نوع میکروب (که می تواند بیماری شدیدی در نوزاد ایجاد کند) بیماری عفونی ایجاد شده است؟! اگر باکتری دیده شود، آنتی بیوتیک برای حفظ کودک در زمان زایمان تجویز می شود.
هپاتیت ب:
اگر جواب آزمایش شما برای ابتلا به هپاتیت ب مثبت باشد، کمی بعد از تولد، کودک واکسنی در مقابل این بیماری دریافت می کند.
افاسمان (کشیدگی) گردن رحم:
نزدیک زمان زایمان هم پزشک باید معایناتی انجام دهد. بدنبال این بررسی پزشک متوجه می شود که جنین به چه مقدار در لگن پائین آمده است و گردن رحم تا چه اندازه شروع به کشیده شدن کرده است. این اندازه گیری ها به تخمین پیشرفت زایمان کمک می کند. ممکن است حتی بررسی جنین نیز لازم باشد.
تست بدون استرس:
یکی از شاخص های مهم دیگر سلامت جنین علاوه بر ضربان قلب، حرکات جنین است، که در صورت کاهش آن آزمایش های خاصی چون بیوفیزیکال و تست بدون استرس (NST) انجام می گیرد.
آمنیوسنتز:
در نهایت اگر کودک شما به هر دلیل نیاز به زایمان زودرس داشته باشد، آمنیوسنتز برای بررسی اینکه آیا رشد ریه جنین به حد کافی هست یا خیر، انجام می گیرد.
با انجام آزمایش های بسیار، که شاید خسته کننده هم باشد، امیدوار هستید کودکی شاد و سلامت به دنیا بیاورید، چه دختر چه پسر.