التهاب واژن در زنان، علت تا درمان

التهاب واژن در زنان، یا «واژینیت» معمولا از عفونت باکتریایی یا قارچی ناشی می‌شود و علائم احتمالی آن شامل ترشح، خارش و درد است. 

در این مقاله می‌خوانید: 

• التهاب واژن چیست؟ 
• علائم التهاب واژن در زنان (واژینیت)
• علل التهاب واژن در زنان (واژینیت)
• عوامل خطر ابتلا به التهاب واژن در زنان
• انواع التهاب واژن 
• تشخیص التهاب واژن 
• درمان التهاب واژن
• پیشگیری از التهاب واژن
• خلاصه

التهاب واژن چیست؟ 

واژن، کانالی عضلانی است که از دهانه رحم به سمت خارج بدن می‌رود و توسط یک غشای مخاطی پوشانده شده و طول متوسط آن حدود 15 تا 17 سانتی‌متر است. تنها بخشی از واژن که به طور معمول از بیرون قابل مشاهده است، دهانه واژن است. التهاب واژن در زنان، یا «واژینیت» معمولا از عفونت باکتریایی یا قارچی ناشی می‌شود و علائم احتمالی آن شامل ترشح، خارش و درد است. داروهای آنتی‌بیوتیک، یا ضد قارچ اغلب می‌توانند واژینیت را درمان کنند. التهاب واژن در زنان، یک بیماری شایع است و اکثر زنان حداقل یک بار در زندگی خود به آن مبتلا می‌شوند.

بیشتر بخوانید: مترونیدازول برای عفونت زنان، درمان خوبی است؟

علائم التهاب واژن در زنان (واژینیت)

شایع‌ترین علائم التهاب واژن در زنان (واژینیت) عبارتند از:

• تحریک ناحیه تناسلی
• ترشحات سفید، خاکستری، آبکی یا کف‌آلود 
• التهاب منجر به قرمزی و تورم لابیا ماژور، لابیا مینور و ناحیه پرینه
• سوزش ادرار که باعث درد یا ناراحتی هنگام ادرار می‌شود
• مقاربت جنسی دردناک ( دیسپارونی) 
• بوی بد واژن

بیشتر بخوانید: چگونه دوش واژینال بگیریم؟

علل التهاب واژن در زنان (واژینیت)

عفونت، شایع ترین علت التهاب واژن در زنان از جمله کاندیدیازیس، واژینوز باکتریایی و «تریکومونیازیس» است. پس از بلوغ، واژینیت عفونی 90 درصد موارد را تشکیل می‌دهد. واژینیت در موارد نادر ممکن است در اثر سوزاک، کلامیدیا، «مایکوپلاسما»، تبخال، «کمپیلوباکتر»، برخی انگل‌ها و عدم رعایت بهداشت ایجاد شود.

واژینیت می‌تواند قبل از بلوغ رخ دهد، اما انواع مختلفی از باکتری‌ها ممکن است علت آن باشند. قبل از بلوغ، باکتری «استرپتوکوکوس» یکی از علل محتمل‌تر است که گاهی اوقات به دلیل اقدامات بهداشتی نادرست، باکتری‌ها را از ناحیه مقعد به اندام تناسلی گسترش می‌دهد.

نزدیکی واژن به مقعد، کمبود استروژن، فقدان موهای ناحیه تناسلی و فقدان پدهای چربی لابیا ممکن است خطر ابتلا به «ولوواژینیت» را قبل از بلوغ افزایش دهد. ولوواژینیت، التهاب واژن و فرج است و می‌تواند زنان را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد.

گاهی اوقات، واژینیت می‌تواند ناشی از یک واکنش آلرژیک به کاندوم، اسپرم‌کش‌ها، صابون‌ها و عطرهای خاص، دوش‌های واژینال، داروهای موضعی، روان‌کننده‌ها و حتی مایع منی باشد.

پس از بلوغ، عفونت اغلب به دلیل «گاردنرلا» رخ می‌دهد و گاهی اوقات، واژینیت می‌تواند ناشی از یک واکنش آلرژیک به کاندوم، اسپرم‌کش‌ها، صابون‌ها و عطرهای خاص، دوش‌های واژینال، داروهای موضعی، روان‌کننده‌ها و حتی مایع منی باشد. تحریک ناشی از تامپون نیز میتواند باعث واژینیت در برخی از زنان شود.

بیشتر بخوانید: طرز استفاده از تامپون، اولین بارتان است؟

عوامل خطر ابتلا به التهاب واژن در زنان

عواملی که خطر ابتلا به واژینیت را افزایش می‌دهند عبارتند از:

• بارداری
• استفاده از محصولات واژینال، مانند دوش‌های واژینال، اسپری‌ها، اسپرم‌کش‌ها و وسایل کنترل بارداری
• استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها
• پوشیدن شلوار تنگ، یا لباس زیر مرطوب
• سطوح پایین استروژن در دوران یائسگی
• ابتلا به دیابت 

انتقال واژینیت 

آمیزش جنسی، یکی از رایج‌ترین راه‌های انتقال واژینیت است، اما تنها راه نیست.

برخی از کارشناسان بر این باورند که داشتن چندین شریک جنسی می‌تواند خطر ابتلا به واژینوز باکتریایی را افزایش دهد. افرادی که از نظر جنسی فعال هستند، بیشتر به التهاب واژن مبتلا می‌شوند. با این حال، عفونت‌ها لزوما از یک شریک به شریک دیگر در طول رابطه جنسی منتقل نمی شوند.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با پزشکان متخصص زنان و زایمان

انواع التهاب واژن 

انواع مختلفی از واژینیت وجود دارد که رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• واژینیت آتروفیک: زمانی که سطح استروژن در طول یائسگی کاهش می‌یابد، پوشش واژن نازک‌تر می شود و آن را بیشتر مستعد تحریک و التهاب می‌کند.
• واژینوز باکتریایی: ناشی از رشد بیش از حد باکتری‌های طبیعی در واژن است. بیماران معمولا دارای سطوح پایینی از یک باکتری طبیعی واژن به نام «لاکتوباسیل» هستند.
• تریکوموناس واژینالیس: توسط یک انگل تک یاخته‌ای تک‌سلولی منتقله از راه جنسی ایجاد می‌شود. ممکن است سایر قسمت‌های دستگاه ادراری تناسلی، از جمله مجرای ادرار را آلوده کند.
• کاندیدا آلبیکنس: مخمری است که باعث عفونت قارچی می‌شود و به برفک واژن معروف است. کاندیدا به مقدار کم در روده وجود دارد و به طور معمول توسط باکتری‌های معمولی روده کنترل می‌شود.

تشخیص التهاب واژن 

پزشک برای تشخیص التهاب واژن، معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و در مورد سابقه پزشکی، به‌ویژه در مورد سابقه عفونت مقاربتی سئوالاتی را مطرح می‌کند. همچنین ممکن است پزشک معاینه لگنی را برای بررسی التهاب و ترشح اضافی داخل واژن انجام دهد. گاهی اوقات نیز نمونه‌ای از ترشحات برای تعیین علت التهاب گرفته می‌شود.

علت واژینیت را می‌توان با بررسی ظاهر مایع واژن، سطح pH واژن، وجود «آمین‌های فرار» (گازی که باعث بوی بد می‌شود) و بررسی میکروسکوپی سلول‌های خاص تشخیص داد.

پیشنهاد ویژه نی نی بان: آشنایی با مراکز آزمایشگاه

درمان التهاب واژن

درمان التهاب واژن در زنان به علت آن بستگی دارد. ممکن است شامل تجویز استروئیدهای موضعی با قدرت کم، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های موضعی یا خوراکی، ضد قارچ‌ها یا کرم‌های ضد باکتری باشد. 

واژینیت باکتریایی (BV) معمولا با مصرف آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند «مترونیدازول» یا «کلیندامایسین» درمان می‌شود. داروهایی که برای درمان عفونت قارچی مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل «بوتوکنازول» و «کلوتریمازول» هستند.

گزینه‌های درمانی دیگر عبارتند از:

• کرم کورتیزون برای درمان تحریک شدید
• آنتی‌هیستامین (در صورت التهاب ناشی از واکنش آلرژیک)
• کرم استروژن موضعی، (در صورت سطوح پایین استروژن)

اگر باردارید و به التهاب واژن مبتلا هستید، حتما به پزشکتان اطلاع بدهید چون واژینیت می‌تواند روی جنین تاثیر بگذارد و برخی از گزینه‌های درمانی ممکن است برای جنین مضر باشد.

بیشتر بخوانید: قرص فلوکونازول برای عفونت، نحوه مصرف

پیشگیری از التهاب واژن

اقدامات زیر می‌تواند به پیشگیری از التهاب واژن در زنان (واژینیت) کمک کند:

• رعایت بهداشت کلی 
• استفاده از صابون‌های ملایم بدون مواد محرک، یا بو
• پوشیدن لباس زیر نخی
• اجتناب از دوش واژینال و عوامل تحریک‌کننده مانند مواد موجود در اسپری‌های بهداشتی، صابون‌ها و سایر محصولات زنانه
• شستن خود از جلو به عقب برای جلوگیری از انتشار باکتری از مقعد به واژن
• پوشیدن لباس‌های گشاد
• رابطه جنسی با کاندوم
• استفاده از آنتی‌بیوتیک فقط در صورت لزوم 

خلاصه

التهاب واژن در زنان، مشکلی است که زنان حداقل یک بار در زندگی خود به آن دچار می‌شوند و به ندرت خطرناک است. تکمیل مصرف آنتی‌بیوتیک‌های تجویز شده توسط پزشک معمولا هر گونه عفونت را از بین می‌برد و التهاب مربوطه را کاهش می‌دهد. نداشتن رابطه جنسی و پرهیز از محصولات واژینال محرک به مدت چند روز پس از تشخیص، ممکن است بهبود را تسریع کند.

برای یافتن متخصصان مورد نظر خود به کلینیک نی نی بان سر بزنید.