10 علت کاهش رشد جنین

علت رشد کم جنین در بارداری

کاهش رشد جنین (IUGR) شرایطی است که در آن جنین در رحم به اندازه کافی رشد نمی‌کند. کاهش رشد جنین می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله مشکلات جفت، کم‌خونی مادر و فشار خون بالا در بارداری رخ دهد.  کاهش رشد جنین می‌تواند منجر به مشکلات سلامتی برای نوزاد در هنگام تولد و بعد از آن شود. اگر نگران کاهش رشد جنین خود هستید، لطفاً با پزشک خود صحبت کنید. 

برخی از دلایل رشد کم جنین

شرایط مادر

برخی از شرایط پزشکی مادر می توانند خطر ابتلا به رشد کم جنین را افزایش دهند، مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماری کلیوی.

علت وزن نگرفتن جنین

شرایط جنین

برخی از مشکلات جنینی نیز می توانند خطر ابتلا به رشد کم جنین را افزایش دهند.

- مشکلات کروموزومی جنین 

- عفونت و نقص‌های مادرزادی بدن در جنین

مشکلات جفت 

جفت مسئول رساندن مواد مغذی و اکسیژن به جنین است. اگر جفت مشکل داشته باشد یا جدا شدن زودرس جفت اتفاق بیفتد، ممکن است جفت نتواند به اندازه کافی مواد مغذی و اکسیژن را به جنین برساند و این می تواند منجر به رشد کم جنین شود.

تغذیه ضعیف مادر

اگر مادر در دوران بارداری به اندازه کافی مواد مغذی دریافت نکند، ممکن است جنین او به اندازه کافی رشد نکند.

اگر وزن جنین کم باشد چه باید کرد

سیگار کشیدن و مصرف الکل

سیگار کشیدن و مصرف الکل در دوران بارداری می تواند خطر ابتلا به رشد کم جنین را افزایش دهد.

بارداری چند قلویی

زنانی که بارداری چند قلویی دارند بیشتر از زنانی که بارداری تک قلویی دارند، در معرض خطر ابتلا به رشد کم جنین هستند.

اگر نگران رشد کم جنین خود هستید، لطفاً با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می تواند با انجام سونوگرافی و سایر آزمایشات، رشد جنین شما را بررسی کند و در صورت نیاز اقدامات لازم را انجام دهد.

رشد کم جنین می تواند منجر به مشکلات سلامتی برای نوزاد در هنگام تولد و بعد از آن شود.

نوزادانی که با رشد کم جنین متولد می شوند بیشتر در معرض خطر مشکلات زیر قرار دارند:

- نارسایی ریه

- دیابت نوع 2

- بیماری قلبی

- سکته

- اختلالات یادگیری

- مشکلات رفتاری

اگر نگران رشد کم جنین خود هستید، لطفاً با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می تواند با انجام سونوگرافی و سایر آزمایشات، رشد جنین شما را بررسی کند و در صورت نیاز اقدامات لازم را انجام دهد.

دلیل وزن نگرفتن جنین

پیشگیری از رشد کم جنین 

- قبل از بارداری با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که شرایط پزشکی شما تحت کنترل است.

- یک رژیم غذایی سالم داشته باشید و مطمئن شوید که به اندازه کافی مواد مغذی دریافت می کنید.

- از سیگار کشیدن و مصرف الکل خودداری کنید.

- وزن خود را در دوران بارداری به طور سالم افزایش دهید.

- به طور منظم برای بررسی رشد جنین خود به پزشک مراجعه کنید.

- اگر نگران رشد کم جنین خود هستید، لطفاً با پزشک خود صحبت کنید. پزشک می تواند به شما کمک کند تا در مورد گزینه های درمانی خود تصمیم بگیرید.

علائم کاهش رشد جنین

- حرکت جنین کمتر از حد معمول

- رشد جنین کند

- قطر سر جنین کوچکتر از حد معمول

- مایع آمنیوتیک کم

- فشار خون بالا در بارداری

- دیابت بارداری

- بیماری کلیوی

اگر وزن جنین کم باشد چه کنیم

درمان کاهش رشد جنین

درمان کاهش رشد جنین به کمک طب سنتی

در دیدگاه طب سنتی ایران، دو کیفیت گرمی و تری برای رشد جنین لازم و ضروری هستند و اگر بنا به هر دلیلی تعادل این کیفیت‌ها به هم بخورد، رشد جنین با کمبود مواجه می‌شود. این موضوع با توجه به فلسفه طب سنتی ایران، که بر تعادل بین عناصر و کیفیت‌های مختلف در بدن تأکید دارد، اهمیت دارد.

به علاوه، تغذیه مناسب مادر در دوران بارداری، عدم انجام فعالیت‌های سنگین، انجام فعالیت ورزشی سبک حین بارداری که منجر به افزایش تبادل گردش خون بین مادر و جنین می‌شود، و خواب کافی و در زمان مناسب که به مادر کمک می‌کند تا توان از دست رفته را بازیابد، از عوامل موثر در افزایش وزن‌گیری جنین هستند.

بنابراین، رعایت این عوامل در دوران بارداری، بهبود رشد جنین و به دنبال آن سلامتی بهتر هر دو مادر و جنین را تضمین می‌کند.

درمان بر اساس علت

در میان تمام عوامل موجب کمبود رشد جنین، اختلالات ناشی از تغذیه نامناسب مادر و کمبود مواد غذایی مفید برای رشد جنین، به عنوان یکی از مهم‌ترین دلایل شناخته می‌شود. طب سنتی ایران نیز می‌تواند به برطرف کردن این مشکل کمک کند. اصلی‌ترین گام برای بهبود روند رشد جنین، تأمین تغذیه صحیح مادر در این دوران است.

با ارائه مشاوره‌های لازم و توجه به تغذیه مناسب، طب سنتی ایران می‌تواند از طریق استفاده از منابع غذایی غنی و متعادل، کمبودهای مواد غذایی مورد نیاز را تا حد زیادی رفع کند. این اقدامات می‌توانند به بهبود رشد جنین و سلامت کلی جنین کمک نمایند و از نتایج مثبتی در فرآیند باروری و نمو جنین بهره‌مند شوند. همچنین، همراهی با متخصصان پزشکی مدرن نیز توصیه می‌شود تا بهترین نتیجه برای سلامت مادر و جنین به‌دست آید.

رشد کم جنین

برنامه غذایی پیشنهادی برای جبران کاهش وزن جنین در مادران باردار

تغذیه شامل استفاده از مواد غذایی است که علاوه بر تامین گرما و رطوبت کافی برای رشد جنین، در حاملگی، مجاز بوده و به تقویت عمومی بدن مادر نیز کمک کنند.

برنامه‌ی غذایی پیشنهادی برای وزن‌گیری جنین به صورت زیر است:

وعده صبحانه:

- مقداری عسل و مربای به

- سیب یا هویج رنده‌شده

- بالنگ (یا خرما) برای افزایش انرژی

- شیره انگور برای تامین انرژی

- مقداری کره یا خامه برای تامین چربی

- زرده تخم مرغ عسلی برای پروتئین

- یک لیوان شیر گرم همراه با چند قطره گلاب

وعده نهار و شام:

- ماهیچه گوسفندی با مقداری نخود و برنج پخته‌شده

- خورشت بامیه، اسفناج، کرفس، کدوتنبل، یا فسنجان

- مقداری کره یا روغن حیوانی برای افزودن چربی

- ماکولات (مثلاً کبک یا بلدرچین) برای تامین پروتئین

- کباب گوسفندی یا جوجه کباب برای تامین پروتئین و چربی

- شیربرنج برای افزایش انرژی

میان‌وعده‌ها:

- مویز یا کشمش برای افزایش انرژی

- بادام، فندق و پسته برای تامین چربی و انرژی

- میوه‌هایی مانند سیب، موز، هلو، انگور و انجیر برای ویتامین‌ها و مواد معدنی

- یک قاشق مرباخوری تخم بالنگو یا یک لیوان عرق بیدمشک یا هل یا گلاب برای تقویت عمومی بدن مادر

- نان و کره و عسل برای افزایش انرژی و چربی

- شیربادام برای تامین پروتئین و انرژی

توصیه می‌شود که مادران باردار با مشاوره پزشک خود، برنامه غذایی مناسب خود را تعیین کنند و از مواد غذایی که برایشان مطمئن نیستند یا به هر دلیلی برایشان مناسب نیستند، اجتناب کنند. همچنین، توجه به تنوع مواد غذایی و معتدل بودن در مصرف آنها نیز بسیار مهم است.

علت کم وزن بودن جنین

سوالات متداول درباره کاهش رشد جنین 

چه مشکلاتی می‌تواند باعث کاهش رشد جنین شود؟

- عوامل ژنتیکی و ارثی

- عوامل زندگی مادر (مثلاً مصرف دخانیات، مصرف الکل یا مواد مخدر)

- عوامل مربوط به مادر (مثلاً بیماری‌های قلبی، دیابت، یا فشار خون بالا)

- عوامل مربوط به جنین (مثلاً نقص‌های کروموزومی یا اختلالات آناتومیکی)

- عوامل مربوط به پلاسنتا (مثلاً ضعف عملکرد پلاسنتا)

- عوامل محیطی (مثلاً آلودگی هوا یا مواد شیمیایی)

چه علائمی به کاهش رشد جنین اشاره دارند؟

- علائم کاهش رشد جنین ممکن است شامل موارد زیر باشد:

- اندازه رحم و بطن شکم کوچکتر از اندازه متناسب با هفته‌های بارداری

- کاهش حرکت جنین و کمترین حرکت در مقایسه با معمول

- کاهش حجم سیستولیک (دریچه‌های قلبی) در ارتباط با جنین

- تغییر الگوی قلبی جنین در سونوگرافی

- کاهش نموی کلی جنین

چه اقداماتی باید در صورت مشاهده کاهش رشد جنین انجام شود؟

اگر پزشک یا متخصص سونوگرافی نشانه‌های کاهش رشد جنین را تشخیص دهد، ممکن است اقدامات زیر را توصیه کند:

- انجام سونوگرافی تکراری برای پیگیری وضعیت رشد جنین

- مصرف مکمل‌های ویتامینی و مواد معدنی مورد نیاز برای حمایت از رشد جنین

- کنترل و مدیریت بیماری‌های زندگی مادر که ممکن است روی رشد جنین تأثیرگذار باشند

- نظارت دقیق‌تر بر سلامت پلاسنتا و عملکرد آن

- انجام آزمایش‌های ژنتیکی برای بررسی احتمال نقص‌های کروموزومی جنین

آیا کاهش رشد جنین قابل پیشگیری است؟

بله، برخی از عوامل کاهش رشد جنین قابل پیشگیری هستند. از مهمترین اقدامات پیشگیری می‌توان به مراقبت‌های خوب پزشکی قبل و در طول بارداری اشاره کرد. همچنین، زندگی سالم و کاهش عوامل خطر مانند مصرف دخانیات، الکل و مواد مخدر نیز می‌تواند به کاهش احتمال کاهش رشد جنین کمک کند.

درمان اختلال رشد داخل رحمی چیست؟

درمان کاهش رشد جنین در رحم شامل:

- پایش مداوم رشد جنین در رحم توسط پزشک

- توصیه به استراحت مادر برای وزن‌گیری بیشتر جنین

- در صورت رشد کامل اعضای بدن جنین و وجود قابلیت حیات برای وی، القای زایمان است.

در حال حاضر هیچ دارویی که بتوان گفت مستقیما برای درمان اختلال رشد جنین در رحم باشد، وجود ندارد.

گردآوری: بخش زناشویی بیتوته